India ahead of China in air pollution, Dragons getting 'so' pollution control:
हिवाळा सुरू झाल्यामुळे भारत आणि चीनला त्यांच्या प्रमुख शहरांमध्ये वायू प्रदूषणाशी संघर्ष करावा लागत आहे. पण या समस्येचा सामना करण्यात चीनला यश आले आहे.
चीनने बीजिंगसारख्या प्रमुख शहरांमध्ये आणि देशभरातील औद्योगिक शहरांमध्ये दरवर्षी जीवनाची वस्तुस्थिती बनलेली एकेकाळी दूषित हवा स्वच्छ करण्यात प्रगती केली आहे.
दरम्यान, उत्तर भारतातील अनेक शहरे हिवाळ्याच्या काळात तापमानात घट झाल्यामुळे, वारे गायब झाल्यामुळे आणि संपूर्ण प्रदेशातील शेतकऱ्यांनी आपली शेतजमिनीतील कचार पेटवल्याने अनेक महिने गुदमरत राहतात.
एअर-क्वालिटी ट्रॅकर IQAir नुसार, 9 नोव्हेंबर पासून पुढच्या 30 दिवसांमध्ये PM2.5 म्हणून ओळखल्या जाणार्‍या घातक सूक्ष्म कणांची पातळी बीजिंगच्या तुलनेत नवी दिल्लीत सरासरी 14 पट जास्त होती.
दोन राजधान्याबाहेरील चित्र आणखीनच विदारक आहे. IQAir नुसार, गेल्या वर्षी 100 सर्वाधिक प्रदूषित शहरांपैकी 65 भारतातील होती, तर चीनमध्ये फक्त 16 शहरे प्रदूषित होती.
यापूर्वी, या यादीत चीनचे वर्चस्व होते. 2017 मध्ये, IQAir च्या जगातील सर्वाधिक प्रदूषित शहरांपैकी सुमारे तीन चतुर्थांश शहरे चीनमध्ये होती, तर 17 शहरे भारतातील होती.
दरम्यान, वायू प्रदूषणामुळे दरवर्षी अंदाजे 2.18 दशलक्ष भारतीयांचा मृत्यू झाल्याचे गेल्या आठवड्यात झालेल्या अभ्यासात दिसून आले आहे.
प्रदूषण ही भारतातील 1.4 अब्ज रहिवाशांच्या आरोग्याची समस्या आहे. परंतु सध्या कोणत्याही मोठ्या राष्ट्राच्या तुलनेत सर्वात वेगाने विकसित होत असलेल्या अर्थव्यवस्थेसाठी देखील एक समस्या आहे.
जूनमध्ये प्रकाशित झालेल्या जागतिक बँकेच्या अहवालात असा अंदाज आहे की, कामगार उत्पादकता आणि भांडवल निर्मिती कमी झाल्यामुळे भारताच्या सूक्ष्म कण प्रदूषणात वार्षिक वाढ 0.56 टक्के गुण कमी करते.
2021 च्या क्लीन एअर फंडाने तयार केलेल्या अहवालानुसार, भारतातील वायू प्रदूषणामुळे अनेक व्यावसायिक मालमत्तेची उत्पादकता देखील कमी होते. सौर पॅनेलमधून सूर्यप्रकाश रोखणे, इलेक्ट्रॉनिक सर्किट्री खराब करणे आणि पीक उत्पादन कमी करणे यासारख्या समस्या निर्माण होतात.
वाहनांची मोठी संख्या, जड उद्योग आणि कोळशावर आधारित ऊर्जा प्रकल्पांच्या संयोजनातून होणाऱ्या उत्सर्जनामुळे एक दशकापूर्वी, चीनला त्यांच्या प्रमुख शहरांमध्ये संकट-पातळीवरील वायू प्रदूषणाचा सामना करावा लागला होता.
त्यानंतरच्या वर्षांमध्ये, चीनने बीजिंग, शांघाय आणि ग्वांगझू सारख्या शहरांमध्ये रस्त्यावर कारच्या संख्येवर मर्यादा घातल्या, तर चीनच्या उत्सर्जन-जड लोखंड आणि पोलाद उद्योगांची क्षमता कमी झाली आणि काही भागात नवीन कोळशावर आधारित ऊर्जा प्रकल्पांवर बंदी घालण्यात आली होती.
यामुळे 2013 ते 2021 दरम्यान चीनमधील वायू प्रदूषणात 42.3% घट झाली आहे. त्या कालावधीत जागतिक प्रदूषण पातळी कमी होण्यामागे चीनचे प्रयत्न हे एकमेव कारण होते.
Read Goa news in Marathi and Goa local news on Tourism, Business, Politics, Entertainment, Sports and Goa latest news in Marathi on Dainik Gomantak. Get Goa news live updates on the Dainik Gomantak Mobile app for Android and IOS.