इंग्रजी कॅलेंडरनुसार, आज शनिवार, 2 एप्रिल 2022 रोजी हिंदू नववर्ष सुरू होत आहे. याला गुढी पाडवा असेही म्हणतात. गुढीपाडवा म्हणजेच ध्वज प्रतिपदा हा सण मराठी नवीन वर्ष म्हणून साजरा केला जातो. आपण गुढीपाडवा का साजरा करतो आणि गुढीपाडव्याचा सण का साजरा करायचा, हे जाणून घेऊया. (Why celebrate Gudi Padwa Learn scientific and religious reasons)
गुढीपाडवा का साजरा करावा:
1. हिंदू नववर्षाची सुरुवात चैत्र शुक्ल प्रतिपदेपासून होते. गुढीपाडव्याबरोबरच याला युगादी सण असेही म्हणतात. चैत्र नवरात्रीचा 9 दिवसांचा उत्सवही या दिवसापासून सुरू होतो. हा दिवस आपल्या देशात प्राचीन काळापासून पवित्र मानला जातो आणि या दिवसापासून सर्व प्रकारच्या नवनवीन कार्यांना सुरुवात केली जाते. या दिवसापासून संपूर्ण भारताचे नवीन वर्ष सुरू होते, म्हणूनच आपण गुढीपाडवा साजरा केला पाहिजे.
2. या दिवशी भगवान ब्रह्मदेवाने सर्वप्रथम चैत्र शुक्ल प्रतिपदेला सूर्योदयानंतर विश्वाची निर्मिती सुरू केली. त्यांनी या प्रतिपदा तिथीला सर्वोत्तम तिथी म्हटले आहे, म्हणून तिला सृष्टीचा पहिला दिवस असेही म्हणतात. ब्रह्मपुराणानुसार चैत्र शुक्ल प्रतिपदेच्या दिवशी ब्रह्मदेवाने विश्वाची निर्मिती सुरू केली होती.
3. भारतीय मान्यतेनुसार या दिवसापासून वसंत ऋतूची सुरुवात होते. चैत्र शुक्ल पक्षाची प्रतिपदा वसंत ऋतूमध्ये येते. या ऋतूत संपूर्ण सृष्टीत एक सुंदर छाया पसरलेली असते. झाडांची पालवी गळल्यानंतर नवीन पाने दिसू लागतात. निसर्गाचे एक चक्र पूर्ण झाल्यावर दुसरे चक्र सुरू होते. त्यामुळे गुढीपाडवा साजरा केला जातो.
4. निसर्ग आणि पृथ्वीचे एक चक्र चैत्र महिन्यात पूर्ण होते. पृथ्वीचे आपल्या अक्षावर प्रदक्षिणा आणि पृथ्वीची सूर्याभोवती एक प्रदक्षिणा झाल्यानंतर, जेव्हा दुसरे चक्र सुरू होते, ते खरे तर नवीन वर्ष असते. नवीन वर्षात, निसर्गात जीवन नव्याने सुरू होते. वसंत ऋतु येतो. म्हणूनच गुढीपाडवा साजरा करायला हवा. या दिवसापासून दिवस रात्रीपेक्षा मोठा होऊ लागतो.
5. 'प्रतिपदेच्या' दिवशी पंचांग तयार केले जाते. महान गणितज्ञ भास्कराचार्य यांनी या दिवसापासून सूर्योदयापासून सूर्यास्तापर्यंतचे दिवस, महिने आणि वर्षे मोजून 'पंचांग' रचले. या दिवसापासून ग्रहांची सुरुवात, युद्धे, महिने आणि संवत्सर हे गणितीय आणि खगोलशास्त्रीय गणनेनुसार मानले जातात.
6. सतयुगाची सुरुवातही याच दिवसापासून मानली जाते. भगवान विष्णूंनी या दिवशी मत्स्य अवतार घेतला होता. नवरात्रीची सुरुवातही याच दिवसापासून मानली जाते. या दिवशी रामाचा राज्याभिषेक झाला आणि संपूर्ण अयोध्या शहरावर विजयाची पताका फडकवण्यात आली.
7. ज्योतिषांच्या मते, हा दिवस चैत्री पंचांगाचा प्रारंभ मानला जातो, कारण हा चैत्र महिन्यातील पौर्णिमा चित्रा नक्षत्रात संपल्यामुळे नवीन वर्षाचा पहिला दिवस मानला जातो. त्यामुळे गुढीपाडवा साजरा केला जातो.
Read Goa news in Marathi and Goa local news on Tourism, Business, Politics, Entertainment, Sports and Goa latest news in Marathi on Dainik Gomantak. Get Goa news live updates on the Dainik Gomantak Mobile app for Android and IOS.