उन्हाळ्याच्या दिवसांत उष्णतेमुळे डब्यातील जेवण लवकर खराब होण्याची समस्या अनेकांना भेडसावते. यामुळे आरोग्यावर विपरीत परिणाम होऊ शकतो, तसेच अन्न वाया जाण्याची शक्यताही वाढते. त्यामुळे डब्यातील जेवण उन्हाळ्यात अधिक काळ ताजं राहावं यासाठी काही खास उपाय योजणं गरजेचं आहे.
उन्हाळ्यात तापमान वाढल्यामुळे अन्नामध्ये सूक्ष्मजंतूंची वाढ झपाट्याने होते. विशेषतः शिजवलेलं अन्न थोडंसंही थंड झालं की त्यात बॅक्टेरिया वाढू लागतात. यामुळे अन्न लवकर आंबट होतं किंवा वास यायला लागतो. पाणी, उष्णता आणि हवामानातील दमटपणा हे अन्न खराब होण्यास पूरक घटक असतात.
जेवण पूर्ण गरम असताना डब्यात बंद केल्यास त्यातून वाफ बाहेर येऊ शकत नाही. ही वाफ अन्नाच्या वर बसून त्यात बुरशी किंवा बॅक्टेरियाची वाढ घडवून आणते. त्यामुळे अन्न थोडं गार होईपर्यंत थांबूनच डब्यात भरावं.
हवेशीर डब्यामुळे अन्नात आर्द्रता टिकते आणि बॅक्टेरियांची वाढ झपाट्याने होते. त्यामुळे अन्नाचे डबे हवाबंद आणि चांगल्या दर्जाचे असावेत.
उन्हाळ्यात दही, कढी, आमटीसारखे आंबट पदार्थ डब्यात न टाकणं योग्य. हे पदार्थ उष्णतेमुळे अधिक लवकर खराब होतात. त्याऐवजी कोरड्या भाज्या, पराठे, पोळी-भाजी अशी साधी आणि कमी आर्द्रतेची जेवणं डब्यात ठेवावीत.
हळद, हिंग आणि मेथी यांना अन्न टिकवण्याचे नैसर्गिक गुणधर्म असतात. त्यामुळे अशा मसाल्यांचा अन्नात योग्य प्रमाणात वापर केल्यास ते लवकर खराब होत नाही.
अधिक रसदार आणि ओलसर पदार्थ उन्हाळ्यात लवकर बिघडतात. त्यामुळे भाजी कमी पाणी टाकून शिजवावी. शक्य असल्यास ड्राय भाजी किंवा थोडीशी भाजलेली भाजी तयार करावी.
शाळा, ऑफिस किंवा प्रवासात असल्यास टिफिन शक्यतो थंड जागी ठेवावा. गरज असल्यास थर्मल बॅगचा वापर करावा, ज्यामुळे डब्यातील तापमान नियंत्रित राहते.
उन्हाळ्यात अन्न लवकर खराब होणं ही एक नैसर्गिक प्रक्रिया असली, तरी काही साधे उपाय आणि काळजी घेतल्यास डब्यातील जेवण सुरक्षित, ताजं आणि चविष्ट ठेवता येऊ शकतं. आपल्या आरोग्याची काळजी घेण्यासाठी आणि अन्न वाया जाण्यापासून रोखण्यासाठी हे उपाय नक्कीच उपयोगी पडतील.
दैनिक गोमंतकचे सदस्य व्हा
शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.
Read Goa news in Marathi and Goa local news on Tourism, Business, Politics, Entertainment, Sports and Goa latest news in Marathi on Dainik Gomantak. Get Goa news live updates on the Dainik Gomantak Mobile app for Android and IOS.