Morocco Economy: भूकंपामुळे मोरोक्कोची अर्थव्यवस्था उद्ध्वस्त, 23 हजार कोटीपेक्षा...

Morocco Earthquake: उत्तर आफ्रिकेतील मोरोक्को येथे 120 वर्षांतील सर्वात भीषण भूकंपात 2000 हून अधिक लोकांनी आपला जीव गमावला. मालमत्तेचे मोठे नुकसान झाले. देशातील अनेक ऐतिहासिक महत्त्वाच्या प्राचीन वास्तू नष्ट झाल्या आहेत.

दुसरीकडे, देशाच्या अर्थव्यवस्थेबद्दल बोलायचे झाल्यास, अमेरिकन एजन्सीने अंदाज व्यक्त केला आहे की मोरोक्कोचे एकूण जीडीपीच्या दोन टक्के नुकसान होईल. ज्याची किंमत भारतीय रुपयांमध्ये सुमारे 23 हजार कोटी रुपये आहे.

तज्ञांच्या मते, नुकसान खूप जास्त असू शकते. मोरोक्कोची सध्याची अर्थव्यवस्था किती मोठी आहे? या भूकंपात किती नुकसान झाले? गेल्या काही वर्षांत मोरोक्कोची अर्थव्यवस्था कशी बदलत गेली याविषयी आम्ही तुम्हाला सांगणार आहोत...

मोरोक्कोची अर्थव्यवस्था

सध्या, मोरोक्कोची अर्थव्यवस्था (Economy) 138 अब्ज डॉलर्स असल्याचा अंदाज आहे. ही जगातील 61 वी सर्वात मोठी अर्थव्यवस्था आहे. जर आपण गेल्या पाच वर्षांचा विचार केला तर मोरोक्कोच्या जीडीपीमध्ये बरेच चढ-उतार पाहायला मिळाले आहेत.

मॅक्रो Trend.net च्या अहवालानुसार, मोरोक्कोची अर्थव्यवस्था 2022 या आर्थिक वर्षात $134.18 अब्ज इतकी होती, जी मागील वर्ष 2021 च्या तुलनेत 6 टक्के कमी होती. 2021 मध्ये देशाची अर्थव्यवस्था 142.87 अब्ज डॉलर इतकी होती. आश्चर्याची बाब म्हणजे, हा आकडा 2020 च्या तुलनेत सुमारे 18 टक्के अधिक होता.

2020 मध्ये मोरोक्कोचा GDP $121.35 अब्ज होता, जो 2019 च्या तुलनेत सुमारे 6 टक्के कमी होता. जर आपण 2019 च्या GDP डेटावर नजर टाकली तर ती 128.92 अब्ज डॉलर होती, जी 2018 च्या तुलनेत 1.24 टक्के जास्त होती.

पहिल्या तिमाहीचे आकडे कसे होते?

मोरोक्को वर्ल्ड न्यूजने अहवाल दिला आहे की, नियोजन आयोगाच्या आकडेवारीनुसार, 2023 च्या पहिल्या तिमाहीत मोरोक्कोच्या आर्थिक विकासात 3.5 टक्के सुधारणा दिसून आली होती, तर गेल्या वर्षी याच कालावधीत ही वाढ 0.5 टक्क्यांपेक्षा जास्त नव्हती.

प्रत्यक्षात ही वाढ कृषी (Agriculture) क्षेत्रात 6.9 टक्के आणि बिगर कृषी क्षेत्रात 3.2 टक्के वाढीमुळे दिसून आली. HCP डेटा दर्शवितो की, हॉटेल आणि रेस्टॉरंटमध्ये 31.6 टक्क्यांऐवजी 53.9 टक्के सुधारणा झाली असून वाहतूक आणि स्टोरेजमध्ये 2.3 टक्क्यांऐवजी 7.1 टक्के सुधारणा झाली आहे.

वित्तीय आणि विमा सेवांमध्ये 4.5 टक्क्यांऐवजी 5.4 टक्के वाढ झाली आहे. त्याचबरोबर सार्वजनिक प्रशासन आणि सामाजिक सुरक्षा अंतर्गत प्रदान केलेल्या सेवांमध्ये 4.5 टक्क्यांऐवजी 4.6 टक्क्यांनी वाढ झाली आहे.

मोरोक्कोची अर्थव्यवस्था 3.7 टक्क्यांनी वाढण्याची अपेक्षा

वृत्तसंस्था MAP ने देशाच्या 2024-2026 बजेट कार्यक्रमातील अंदाजाचा हवाला देत म्हटले आहे की, 2024 मध्ये मोरोक्कोची अर्थव्यवस्था 3.7 टक्क्यांनी वाढण्याची अपेक्षा आहे.

मोरोक्कनचे प्रतिनिधी-प्रभारी मंत्री फौजी लेक्सजा यांच्या मते, जागतिक अर्थव्यवस्थेत आणखी मंदी आल्यास अंदाज सुधारला जाऊ शकतो. विशेषत: जेव्हा जगभरातील मध्यवर्ती बँका रशिया-युक्रेन युद्धाचा परिणाम वस्तूंच्या किमतीवर आणि जागतिक पुरवठा साखळ्यांसह व्याजदर वाढवत आहेत.

लेक्सजा यांनी सांगितले होते की, 2024-2026 च्या अर्थसंकल्पीय कार्यक्रमाच्या अंदाजानुसार, येत्या तीन वर्षांत मोरोक्कोची अर्थव्यवस्था अनुक्रमे 3.7 टक्के, 3.6 टक्के आणि 4 टक्के वाढण्याची अपेक्षा आहे. देशातील अंदाजे महागाई दराच्या आधारे हे अंदाज लावले गेले.

अहवालानुसार, 2024 मध्ये देशातील महागाई 3.4 टक्क्यांपर्यंत मर्यादित राहण्याचा अंदाज आहे. त्याचवेळी, 2025 आणि 2026 या दोन्ही कालावधीत महागाई दर 2 टक्क्यांपेक्षा कमी राहण्याचा अंदाज आहे.

भूकंपामुळे मोरोक्कोचे किती नुकसान झाले?

यूएस जिओलॉजिकल सर्व्हेने भूकंपामुळे झालेल्या आर्थिक नुकसानासाठी रेड अलर्ट जारी केला आहे. वॉल स्ट्रीट जर्नलने दिलेल्या माहितीनुसार, यूएसजीएसने म्हटले आहे की, भूकंपामुळे मोठ्या प्रमाणात नुकसान होण्याची शक्यता आहे.

USGS ने म्हटले आहे की, अंदाजे आर्थिक नुकसान मोरोक्कोच्या एकूण GDP च्या 2 टक्क्यांपर्यंत असू शकते.

सध्या, मोरोक्कोचा एकूण जीडीपी 138 अब्ज डॉलर्स म्हणजे 2.76 अब्ज डॉलर्स एवढा आहे. भारतीय रुपयात पाहिले तर 23 हजार कोटी रुपयांपर्यंत नुकसान होऊ शकते.

अर्थव्यवस्थेत सातत्याने घसरण होतेय

वॉल स्ट्रीट जर्नलच्या मते, मोरोक्को आधीच आर्थिक संकटातून जात आहे. जागतिक बँकेच्या अहवालानुसार, 2021 आणि 2022 दरम्यान वास्तविक जीडीपी वाढ 7.9 टक्क्यांवरुन अंदाजे 1.2 टक्क्यांवर आली आहे.

आंतरराष्ट्रीय कर्जदारांनीही महागाईच्या आघाडीवर बरीच चिंता व्यक्त केली आहे. जागतिक बँकेच्या अहवालानुसार, या वर्षी फेब्रुवारीमध्ये कोर महागाई 8.5 टक्क्यांपर्यंत वाढली होती, ज्याचा गरीब कुटुंबांवर विपरीत परिणाम झाला.