भारतातील प्रसिद्ध स्टँड-अप कॉमेडियन राजू श्रीवास्तव यांचे निधन झाले. हृदयविकाराच्या धक्क्याने त्यांना मृत्यूला सामोर जावे लागले. अखेरच्या दिवशी तो नेहमीप्रमाणे व्यायाम करत होता. तो ट्रेडमिलवर धावत होता. तो किती वेळ पळत होता हे माहीत नाही, पण त्यावेळी त्याच्या छातीत दुखू लागलं आणि त्याला हृदयविकाराचा झटका आल्याचं कळलं. यानंतर व्यायाम करताना त्याच्यापद्धती आणि तज्ज्ञांचे मार्गदर्शन हे आवश्यक असल्याचं पुन्हा अधोरेखीत झालं.

(Actor Raju Srivastava death is hard gym workout cause of heart attack in young age)

केवळ राजूच नाही तर त्याच्या आधी टीव्ही अभिनेता सिद्धार्थ शुक्ला आणि दक्षिण भारतीय अभिनेता पुनीत राजकुमार यांचाही हृदयविकाराच्या झटक्याने मृत्यू झाला होता. त्याच्याबद्दलही असेच बोलले जात होते की, तोही कोणत्या ना कोणत्या कसरतीत गुंतला होता. तुमच्या लक्षात आले असेल तर ते सर्व फार जुने नव्हते.

अशा परिस्थितीत कठोर कसरत हृदयविकाराच्या इतर आजारांना निमंत्रण तर देत नाही ना, किती वेळ व्यायाम करणे योग्य आहे, तारुण्याच्या जोशात लोक क्षमतेपेक्षा जास्त व्यायाम करतात का? ते दुबळे आहेत का? असे अनेक प्रश्न उपस्थित झाले आहेत. पातळ असण्याचा ध्यास तुमच्या हृदयावर ताण टाकतो? या प्रश्नांची उत्तरे जाणून घेऊया.

किती वेळ व्यायाम करावा?

सर्व प्रथम, चांगल्या आरोग्यासाठी किती वेळ व्यायाम करणे योग्य आहे हे जाणून घेतले पाहिजे. सेंटर्स फॉर डिसीज कंट्रोल अँड प्रिव्हेन्शन (CDC) चा खात्री आहे की, शारीरिक हालचालींमुळे तुमचे वजन निरोगी ठेवण्यास आणि रक्तदाब, कोलेस्टेरॉल आणि रक्तातील साखरेची पातळी कमी करण्यात मदत होते.

प्रौढ व्यक्ती दर आठवड्याला 2 तास आणि 30 मिनिटांच्या मध्यम तीव्रतेच्या व्यायामाची शिफारस करतात, ज्यामध्ये वेगवान चालणे, सायकलिंग, वजन प्रशिक्षण, योगासने, स्ट्रेचिंग इ. मुले आणि किशोरवयीन मुलांनी दररोज 1 तास शारीरिक क्रियाकलाप केला पाहिजे.

तुम्ही खूप व्यायाम केल्यास काय होईल?

नॅशनल लायब्ररी ऑफ मेडिसिने प्रकाशित केलेल्या अभ्यास संशोधनात असे पुरावे मिळाले आहेत की, उच्च तीव्रतेच्या व्यायामामुळे हृदयविकार असलेल्या लोकांमध्ये अचानक हृदयविकाराचा झटका आणि मृत्यूचा धोका वाढू शकतो. यामुळे हृदय विकारांचा धोका देखील वाढू शकतो.

व्यायामशाळेत जाणाऱ्या प्रत्येकाने ही चाचणी करावी

जर तुम्ही व्यायामशाळा सुरू करत असाल किंवा काम करणार असाल ज्यामध्ये शरीराचा जोमाने वापर होणार असेल तर तुम्ही काही चाचण्या करून घ्याव्यात. यामध्ये टीएमटी (ट्रेडमिल टेस्ट) आहे, ज्यामुळे तुमच्या हृदयाची स्थिती जाणून घेता येते.

आजकाल सीटी अँजिओग्राफी देखील आहे जी तुमच्या हृदयात 40 ते 50 टक्के ब्लॉकेज आहे की नाही हे सांगू शकते. सल्ला असा आहे की कोणतीही जोमदार क्रियाकलाप करण्यापूर्वी नेहमी तुमचे हृदय जाणून घ्या.

पुन्हा कसरत सुरू करणाऱ्यांनीही सावधगिरी बाळगा

काहीवेळा लोक वर्कआउट करणे थांबवतात आणि काही महिन्यांनंतर किंवा वर्षांनी पुन्हा सुरू करतात. अशा लोकांनीही वर नमूद केलेल्या चाचण्या करून घ्याव्यात. तसेच, अशी तपासणी विशेषतः मधुमेही आणि महिलांसाठी आवश्यक आहे, कारण त्यांना छातीत सामान्य वेदना म्हणून हृदयविकाराचा झटका येऊ शकत नाही.

जेव्हा तुम्ही ट्रेडमिलवर धावता यावेळी काय काळजी घ्याल

जेव्हा ट्रेडमिलचा वेग खूप जास्त असतो तेव्हा त्याचा हृदय गती आणि रक्तदाब यावर दुहेरी परिणाम होतो. त्यामुळे हृदयासाठी जास्त ऑक्सिजनची गरज असते. या स्थितीच्या दीर्घकाळ संपर्कामुळे हृदयाच्या रक्ताभिसरणावर ताण येऊ शकतो, ज्यामुळे रक्तवाहिन्यांमध्ये अडथळे निर्माण होतात, रक्तदाब कमी होतो किंवा हृदयविकाराचा झटका येण्याचा धोका वाढतो.

महत्त्वाचे: हा लेख फक्त सामान्य माहितीसाठी आहे. हे कोणत्याही प्रकारे कोणत्याही औषधाचा किंवा उपचारांचा पर्याय असू शकत नाही. अधिक तपशीलांसाठी आपल्या डॉक्टरांशी संपर्क साधा.