पाकिस्तानातील (Pakistan) नवाबशाह हे गेल्या 24 तासांत जगातील सर्वात उष्ण क्षेत्र ठरले. इथे पारा 45.6 अंश सेल्सिअसवर गेला आहे. शेजारी देशातील पॅड इदान ( 45 degrees Celsius) आणि जेकोबाबाद ( 44.5 degrees Celsius) मध्ये तापमानाची नोंद झाली. भारतातील (India) सर्वात उष्ण क्षेत्र म्हणजे बिकानेर, जिथे पारा 44.2 अंश सेल्सिअसवर पोहोचला. याशिवाय ब्रह्मपुरी, चंद्रपूर (Chandrapur), झांसी, बारमेर, चुरु, डाल्टनगंज आणि खजुराहो हे क्षेत्र होते ज्यांचे तापमान 43.8 ते 44 अंश सेल्सिअस होते. मुद्दा हा आहे की, जगातील सर्वात उष्ण दहा ठिकाणे कोणती राहिली आहेत. जिथे 10 मिनिटांतच तुम्ही आजारी पडू शकता. मृत्यू देखील काही तासांत होऊ शकतो. इथल्या जमिनीवर अंडे फोडले तर ते ऑम्लेट बनते. (The city of Nawabshah in Pakistan has become the hottest region in the world in the last 24 hours)
डेथ व्हॅली, कॅलिफोर्निया
पृथ्वीवरील सर्वात उष्ण ठिकाणांपैकी एक म्हणजे कॅलिफोर्नियाची (California) डेथ व्हॅली. भयंकर नावही. आणि तापमान देखील. या व्हॅलीच्या कमाल तापमानाचा विक्रम 10 जुलै 1913 रोजी झाला होता. तेव्हा डेथ व्हॅलीतील फर्नेस क्रीक नावाच्या ठिकाणचे तापमान 56.7 अंश सेल्सिअसवर पोहोचले होते. सध्या इथे 37 ते 40 अंशांच्या दरम्यान तापमान आहे. विशेष म्हणजे इथल्या उष्णतेची चार मुख्य कारणे आहेत - पहिले सूर्याची उष्णता, दुसरे म्हणजे उष्ण वारे दरीत अडकणे, आसपासच्या वाळवंटातून येणारी गरम हवा आणि पर्वत गरम झाल्यानंतर पाण्याच्या स्त्रोतांमधून बाहेर पडणारी आर्द्रता.
फ्लेमिंग माउंटन, चीन
चीनच्या (China) शिनजियांग प्रांतातील तियान शानमधील लाल वाळूच्या दगडांच्या टेकड्या. त्यांना फ्लेमिंग पर्वत किंवा हुओयान पर्वत असेही म्हणतात. हे टाकलामाकेन वाळवंटाच्या उत्तरेकडील भागात आहेत. हा पर्वत 100 किलोमीटर लांब आणि 5 ते 10 किलोमीटर रुंद आहे. उन्हाळ्यात या ठिकाणचं तापमान साधारणपणे 50 डिग्री सेल्सिअसपर्यंत पोहोचते. चीन सरकारने या ठिकाणच्या जमिनीचे तापमान मोजण्यासाठी आपल्या देशातील सर्वात मोठे थर्मामीटर बसवले आहे. 2008 मध्ये या ठिकाणचं तापमान 66.8 अंश सेल्सिअसवर पोहोचल्याचे सांगण्यात येत आहे, मात्र अद्याप त्याची अधिकृत पुष्टी झालेली नाही.
दश्त-ए-लुत वाळवंट, इराण
दश्त-ए-लुत या नावाने ओळखले जाणारे हे ठिकाण युनेस्कोच्या जागतिक वारसा स्थळापैकी एक आहे. विशेष म्हणजे जगातील 34 वे सर्वात मोठे वाळवंट. 480 किमी लांब आणि 320 किमी रुंद. या वाळवंटात जीवन जगण अधिक कठीण आहे. इथे ना वनस्पती ना प्राणी आहेत. नासाच्या एक्वा उपग्रहाने 2003 ते 2010 या कालावधीत या वाळवंटाच्या पृष्ठभागाचे तापमान नोंदवले. विशेष म्हणजे त्यात नोंदवलेले तापमान भीतीदायक होते. पारा 70.7 अंश सेल्सिअस नोंदवला गेला. या उष्णतेमध्ये काहीही कोरडे होऊ शकते.
सहारा वाळवंट, आफ्रिका
आफ्रिकेतील हे वाळवंट जगातील सर्वात उष्ण प्रदेशांपैकी एक आहे. या ठिकाणचं सरासरी तापमान 35 ते 42 अंश सेल्सिअस पर्यंत असते. पाऊस तर नगण्यच आहे. वर्षभरात 100 मिलीमीटरपेक्षा कमी. या वाळवंटामधील हवेचे सर्वाधिक तापमान 58 अंश सेल्सिअसपर्यंत नोंदवले गेले आहे. तर, कमाल पृष्ठभागाचे तापमान 76 अंश सेल्सिअस नोंदवले गेले आहे. हिवाळ्यात रात्रीचे तापमान उणे 6 पर्यंत जाऊ शकते. एवढचं नाही तर हिवाळ्यात सहारा वाळवंटात असलेल्या पर्वतांच्या शिखरांवरही बर्फ दिसतो. सहारा हे जगातील सर्वात मोठे उष्ण वाळवंट आहे. हे सुमारे 92 लाख चौरस किलोमीटर क्षेत्र व्यापते. म्हणजेच पृथ्वीवरील 8 टक्के भूभाग.
एल अझिझिया, लिबिया
लिबियाच्या उत्तर-पश्चिमेस स्थित एक लहान शहर. जे जाफ्रा जिल्ह्यात येते. हे शहर त्याच्या उष्णतेसाठी ओळखले जाते. तसेच, इथे सरासरी कमाल तापमान 35 ते 40 दरम्यान राहते. परंतु या ठिकाणच्या तापमानाने 13 सप्टेंबर 1922 रोजी विक्रम मोडला. इथे 58 अंश सेल्सिअस तापमानाची नोंद झाली. जे 2012 मध्ये जागतिक हवामान संघटनेने (WMO) नाकारले होते. डब्ल्यूएमओने सांगितले होते की, ज्यावेळी हा डेटा जाहीर करण्यात आला त्या वेळी या भागात मोजमाप करण्याची सुविधा नव्हती. परंतु हा भाग खूप उष्ण राहतो.
सोनोरन वाळवंट, अमेरिका
अमेरिकेपासून उत्तर मेक्सिकोपर्यंत पसरलेल्या या वाळवंटातील दोन गोष्टी धोकादायक आहेत. पहिली उन्हाळी आणि दुसरी निवडुंगाची रोपे इथे उगवली जातात. ऍरिझोना प्रांतात असलेल्या या वाळवंटात काही दुर्मिळ जग्वार देखील आढळतात. येथील सरासरी तापमान 40 °C ते 46.1 °C पर्यंत असते. त्याचबरोबर या ठिकाणी वर्षभर सरासरी 100 ते 300 मिमी पाऊस पडतो.
बँकॉक, थायलंड
बँकॉकची उष्णता ही फसवणूक करणारी दर्शवते. हे थाई शहर कधीच गरम होत नाही. पण वर्षभर उष्ण राहते. रात्रीही पारा फारसा खाली जात नाही. क्रुंग थेप महा नाखॉन म्हणून ओळखल्या जाणार्या, या ठिकाणी वर्षभर 40 अंश सेल्सिअस किंवा त्याहून अधिक तापमान असते. समुद्रकिनारी आणि जंगले असल्याने या ठिकाणची आर्द्रता खूप जास्त राहते.
कुवेत सिटी, कुवेत
कुवेत शहर हे मध्य पूर्व आणि जगातील सर्वात उष्ण शहरांपैकी एक आहे. 40 लाख लोकसंख्या असलेल्या या शहरात उन्हाळ्यात सरासरी तापमान 46.1 अंश से. इथे नुकताच पारा 53.2 अंश सेल्सिअसवर पोहोचला होता. हिवाळ्यातही थंडी पडते, परंतु थोड्या काळासाठी. इथे वर्षभर ऊन असते.
अॅमेझॉन
या भागातील जंगलांना पृथ्वीची फुफ्फुसे म्हणतात. नद्या आहेत. परंतु हे क्षेत्र पृथ्वीच्या उष्ण भागातही येते. इथे आर्द्रता खूप जास्त आहे. या ठिकाणचं सरासरी तापमान सामान्यतः 26 °C असते, परंतु ते 45 °C पर्यंत जाऊ शकते.
Read Goa news in Marathi and Goa local news on Tourism, Business, Politics, Entertainment, Sports and Goa latest news in Marathi on Dainik Gomantak. Get Goa news live updates on the Dainik Gomantak Mobile app for Android and IOS.