भारतातील पहिल्या मुस्लिम महिला शिक्षिका फामिता शेख यांची आज 191 वी जयंती आहे. यावेळी गुगलने डूडल (Google Doodle) बनवून त्यांचा गौरव केला. फातिमा शेख (Fatima Sheikh) यांनी समाजसुधारक ज्योतीबा फुले आणि सावित्री बाई फुले यांच्यासोबत मिळून 1848 मध्ये स्वदेशी लायब्ररी सुरू केली, ही देशातील पहिली मुलींची शाळा असल्याचे मानले जाते. फातिमा शेख यांचा जन्म 9 जानेवारी 1831 रोजी पुण्यात झाला. त्या तिचा भाऊ उस्मानसोबत राहत होत्या. दीन-दुबळ्या आणि गरीबांच्या शिक्षणाला विरोध केल्याने फुले दाम्पत्याला वडिलांनी घराबाहेर काढले तेव्हा उस्मान शेख आणि फातिमा यांनी त्यांना आश्रय दिला होता.
शेख यांच्या घरी स्वदेशी वाचनालयाची स्थापना झाली. इथूनच फातिमा शेख आणि फुले दाम्पत्याने समाजातील गरीब, वंचित घटक आणि मुस्लिम महिलांना शिक्षण देण्याचे काम सुरू केले. पुण्याच्या या शाळेत त्याकाळी जात, धर्म आणि लिंगाच्या आधारावर ज्यांना शिक्षणापासून वंचित ठेवले गेले, अशा लोकांना शिक्षण देण्यासाठी महायज्ञ सुरू करण्यात आला होता.
त्या घरोघरी जाऊन मुलांना शाळेत आणत होत्या
फातिमा घरोघरी जाऊन मुलांना आपल्या घरी अभ्यासासाठी बोलवायच्या. वंचित मुलांनी भारतीय जातिव्यवस्थेचे अडथळे पार करून वाचनालयात येऊन अभ्यास करावा अशी त्यांची इच्छा होती. फुले दाम्पत्याप्रमाणेच त्याही आयुष्यभर शिक्षण आणि समतेच्या संघर्षात गुंतल्या होत्या. या मोहिमेत त्यांना मोठ्या अडथळ्यांचाही सामना करावा लागला होता. समाजातील प्रभावशाली वर्गाने त्यांच्या कामात अडथळे आणले. त्यांचा छळ झाला, पण शेख व त्याच्या साथीदारांनी हार मानली नाही. स्त्रीशिक्षणाचे काम त्यांना आजिवन सुरू ठेवले.
दैनिक गोमंतकचे सदस्य व्हा
Read Goa news in Marathi and Goa local news on Tourism, Business, Politics, Entertainment, Sports and Goa latest news in Marathi on Dainik Gomantak. Get Goa news live updates on the Dainik Gomantak Mobile app for Android and IOS.
