पुरुष आणि महिलांमध्ये कर्करोगाचे प्रमाण जवळपास समान आहे. कर्करोगाचे विविध प्रकार असले तरी फुफ्फुसाचा कर्करोग हा सर्वांत घातक प्रकारांपैकी एक मानला जातो. आरोग्य तज्ज्ञांच्या मते, फुफ्फुसाचा कर्करोग होण्यामागे धूम्रपान हे मुख्य कारण आहे. सिगारेट, बिडी आणि इतर तंबाखूजन्य पदार्थांच्या सेवनामुळे फुफ्फुसांवर गंभीर परिणाम होतो.
मात्र, फक्त धूम्रपान करणाऱ्यांनाच हा धोका असतो असे नाही. निष्क्रिय धूम्रपान (Passive Smoking), प्रदूषण, औद्योगिक रसायनांचा संपर्क आणि अनुवांशिक कारणेही यासाठी जबाबदार असू शकतात.
WHOच्या अहवालात असं दिसून आलं आहे की, धूम्रपान न करणाऱ्या महिलांमध्ये फुफ्फुसाच्या कर्करोगाच्या प्रकरणांमध्ये वाढ झाली आहे. कधीही धूम्रपान न केलेल्या महिलांमध्ये फुफ्फुसाच्या कर्करोगाच्या घटनांमध्ये वाढ होत आहे.
विशेषतः, एडेनोकार्सिनोमा नावाचा फुफ्फुसाचा कर्करोग धूम्रपान न करणाऱ्या व्यक्तींमध्ये सर्वात जास्त आढळतो. २०२२ मध्ये, जगभरातील फुफ्फुसाच्या कर्करोगाच्या ५३ ते ७० टक्के प्रकरणे अशा लोकांमध्ये आढळली ज्यांनी कधीही धूम्रपान केलं नव्हतं.
द लॅन्सेट रेस्पिरेटरी मेडिसिन या वैद्यकीय जर्नलमध्ये प्रसिद्ध झालेल्या एका अहवालानुसार, धूम्रपान न करणाऱ्या महिलांमध्ये फुफ्फुसाच्या कर्करोगाचे प्रमाण चिंताजनकरीत्या वाढले आहे. जागतिक आरोग्य संघटनेच्या (WHO) कर्करोग क्षेत्राने केलेल्या अभ्यासानुसार, फुफ्फुसाच्या कर्करोगाचे निदान पुरुष आणि महिलांमध्ये वेगवेगळ्या पद्धतीने होत आहे.
धूम्रपान न करणाऱ्या पुरुषांमध्ये फुफ्फुसाच्या कर्करोगाचे प्रमाण ४५% आहे. धूम्रपान न करणाऱ्या महिलांमध्ये हेच प्रमाण ६०% इतके आहे, जे पुरुषांच्या तुलनेत अधिक आहे.
धूम्रपान करणाऱ्यांमध्ये फुफ्फुसाच्या कर्करोगाचे प्रमाण अपेक्षित असते, मात्र धूम्रपान न करणाऱ्यांमध्येही हा आजार मोठ्या प्रमाणावर आढळून येत असल्याने संशोधक चिंतेत आहेत.
सतत खोकला
तीन आठवड्यांपेक्षा जास्त काळ टिकणारा खोकला.
खोकल्याचा प्रकार वेळेनुसार बदलणे.
रक्तमिश्रित थुंकी
खोकताना थुंकीत रक्त आल्यास त्वरित डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
श्वास घेताना त्रास
पूर्वी सहज करता येणाऱ्या हालचालींमध्ये श्वास लागणे.
सीढ्या चढताना किंवा चालताना दम लागणे.
छातीत सतत दुखणे
श्वास घेताना किंवा खोकताना छातीत वेदना जाणवणे.
वजन कमी होणे आणि थकवा:
कोणतेही प्रयत्न न करता अचानक वजन कमी होणे.
थकवा आणि ऊर्जा कमी वाटणे.
आवाज बसणे:
आवाज अचानक बदलणे किंवा दररोज जड वाटणे.
धूम्रपान पूर्णतः टाळा
हा सर्वात महत्त्वाचा उपाय आहे. धूम्रपान करणाऱ्या व्यक्तींनी त्वरित सोडणे आवश्यक आहे.
आरोग्यदायी आहार
अँटीऑक्सिडंट्सयुक्त अन्नपदार्थ (फळे, भाज्या, कडधान्ये) खावेत.
तळलेले आणि जास्त प्रक्रिया केलेले पदार्थ टाळावेत.
नियमित आरोग्य तपासणी
विशेषतः ४० वर्षांवरील व्यक्तींनी नियमित फुफ्फुस आरोग्य तपासणी करावी.
धूम्रपान करणाऱ्यांसाठी लो-डोस सीटी स्कॅन (LDCT) करून वेळेत निदान करणे आवश्यक आहे.
दैनिक गोमंतकचे सदस्य व्हा
शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.
Read Goa news in Marathi and Goa local news on Tourism, Business, Politics, Entertainment, Sports and Goa latest news in Marathi on Dainik Gomantak. Get Goa news live updates on the Dainik Gomantak Mobile app for Android and IOS.