Mental Health And Heart Disease Link: मानसिक आजार जसे की, नैराश्य (डिप्रेशन), तणाव (एंग्जायटी), पीटीएसडी (पोस्ट-ट्रॉमॅटिक स्ट्रेस डिसऑर्डर) यांना अनेकदा शारीरिक आजारांपासून वेगळे मानले जाते. मात्र, टाइम्स ऑफ इंडियाच्या एका नवीन अहवालानुसार, मानसिक स्थितीचा तुमच्या हृदयावर थेट परिणाम होऊ शकतो. ही माहिती खरोखरच धक्कादायक आहे.
एका वैज्ञानिक अभ्यासामध्ये असे समोर आले की, जर एखाद्या व्यक्तीला नैराश्य, चिंता, सायकोसिस किंवा बायपोलर डिसऑर्डर यांसारख्या मानसिक समस्या असतील, तर त्या व्यक्तीमध्ये हृदयविकारामुळे (Heart Disease) मृत्यू होण्याचा धोका 50% ते 100% पर्यंत वाढतो. सोप्या भाषेत सांगायचे झाल्यास, जेव्हा एखादी व्यक्ती दीर्घकाळ तणाव, नैराश्य किंवा चिंतेत असते, तेव्हा शरीराची तणावावर प्रतिक्रिया देणारी ऑटोनॉमिक नर्व्हस सिस्टीम अधिक सक्रिय होते. यामुळे कॉर्टिसोल (तणावाचे हार्मोन) ची पातळी वाढते. कॉर्टिसोलची वाढलेली पातळी रक्तदाब वाढवते, हृदयाची गती जलद करते आणि रक्तातील साखरेचे प्रमाण बिघडवते. या सर्व गोष्टी हळूहळू हृदयावर ताण वाढवतात.
दरम्यान, हा अहवाल एमोरी विद्यापीठाने लान्सेट रिजनल हेल्थ-युरोपमध्ये प्रकाशित केलेल्या एका वैज्ञानिक अभ्यासावर आधारित आहे. या अभ्यासातून मानसिक आजार आणि हृदयविकारांमधील धक्कादायक संबंध उघड झाला आहे.
उदाहरणार्थ:
मेजर डिप्रेशन: 72% पर्यंत वाढलेला धोका
पीटीएसडी: 57% वाढलेला धोका
बायपोलर डिसऑर्डर: 61% वाढलेला धोका
पॅनिक डिसऑर्डर: 50% वाढलेला धोका
फोबिक एंग्जायटी: 70% वाढलेला धोका
स्किझोफ्रेनिया: जवळजवळ 100% पर्यंत वाढलेला धोका
दुसरीकडे, ज्या लोकांमध्ये आधीपासूनच हृदयविकार आहे, त्यांच्यात नैराश्य किंवा तणावासारख्या मानसिक स्थितींमुळे मृत्यूचा धोका 60% पासून 170% पर्यंत वाढू शकतो. असे यासाठी होते कारण मानसिक स्थिती शरीरातील ऑटोनॉमिक नर्व्हस सिस्टीम आणि HPA (Hypothalam-Pituitary-Adrenal) एक्सिसला असंतुलित करते, ज्यामुळे रक्तदाब, सूज (Inflammation), हृदयाची गती आणि चयापचय (Metabolism) यावर नकारात्मक परिणाम होतो.
याउलट, अनेक लोकांमध्ये हृदयविकार झाल्यावर नैराश्यासारखी मानसिक लक्षणेही दिसून येतात. काही अहवालांनुसार, 40% पेक्षा जास्त लोक ज्यांना आधीपासूनच हृदयाची समस्या आहे, त्यांना मानसिक आरोग्याच्या (Health) समस्या देखील सामान्यपणे जाणवतात. त्यामुळे तज्ञ सांगतात, मन आणि हृदय यांना वेगळे मानू नये. दोघांवर एकाच वेळी उपचार आणि काळजी घेणे आवश्यक आहे.
थोडक्यात, मानसिक आजार (उदा. नैराश्य, तणाव) हृदयविकाराचा धोका 50 ते 100% पर्यंत वाढवतात. तर ज्यांना आधीच हृदयविकार आहे, त्यांच्यात मृत्यूची शक्यता 60 ते 170% पर्यंत वाढू शकते. जोपर्यंत मन आणि हृदय या दोघांवर एकत्र उपचार होत नाही, तोपर्यंत तुमचे आरोग्य पूर्णपणे ठीक होऊ शकत नाही.
दैनिक गोमंतकचे सदस्य व्हा
शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.
Read Goa news in Marathi and Goa local news on Tourism, Business, Politics, Entertainment, Sports and Goa latest news in Marathi on Dainik Gomantak. Get Goa news live updates on the Dainik Gomantak Mobile app for Android and IOS.