किनाऱ्यावर सागरी कासवांचे उशिराने आगमन

मोरजी: अलीकडे वातावरणात प्रचंड बदल झालेला आहे. त्‍यामुळे समुद्रकिनारी सागरी कासवांचे आगमनही उशिराने झाले आहे. ऑक्टोबर महिन्यात येणारी कासवे थेट डिसेंबर महिन्याच्या शेवटच्या आठवड्यापासून येऊ लागली आहेत. अशाच प्रकारे तेंबवाडा-मोरजी किनारी 23 डिसेंबर रोजी आलेले एक कासव (Tortoise) 136 अंडी घालून माघारी फिरले आहे. त्या अंड्यांना वन्य विभागाच्या कर्मचाऱ्यांनी सुरक्षा देण्यासाठी संरक्षण केलेले आहे. (Sea Turtles in Goa)

मोरजी (Morjim) किनारी भागात 1997 पासून कासवसंवर्धन मोहीम राबवली जाते. 2002 साली या किनाऱ्यावर 500 चौरस मीटर जागा आरक्षित केली आहे. आतापर्यंत तेथे 248 कासावांनी अंडी घातली. त्यातील 16,735 एवढी पिल्ले समुद्रात सोडण्यास वन खाते यशस्वी ठरले आहे. 2000 साली सर्वाधिक 31 कासवे किनारी आली होती.

कासव संवर्धन मोहिमेमुळे अनेक देशांतील पर्यटक या किनारी भागात दरवर्षी येतात. मात्र या मोहिमेमुळे किनारी भागातील शॅक्स व्यवसायावर विपरित परिणाम झाल्यामुळे त्‍यांच्‍यात नाराजी आहे. कासव जगावे की मनुष्य, अशी स्थिती मोरजी किनारी भागात झाल्यामुळे अजूनही पर्यटन (Tourism) हंगामातील शॅक वितरीस करण्यास विलंब होत आहे. उलट कासवसंवर्धन मोहिमेमुळे मोरजीत मोठ्या प्रमाणात पर्यटनाला वाव मिळत आहे.

बदलत्या प्रवाहानुसार कासवसंवर्धन मोहिमेचे महत्‍व पर्यटकांना पटवून दिले तर अनेकजण या मोहिमेचा अभ्यास करण्यास येऊ शकतात. त्या दृष्‍टीने आता स्थानिक व्यावसायिकांनी प्रयत्‍न करायला हवेत. मोहिमेला विरोध करण्यापेक्षा आपला व्यवसाय आणि त्यात बदल करण्याची मानसिकता ठेवावी.

दरम्‍यान, तेंबवाडा-मोरजी किनारी भागात मागच्या वीस वर्षांपासून यशस्वीरीत्या कासवसंवर्धन मोहीम राबवली जात आहे. त्यामुळे दुर्मीळ सागरी कासव जातींना संरक्षण मिळाले आहे. या सागरी कासवांमुळे आणि संवर्धन मोहिमेमुळे मोरजीचे नाव आंतरराष्ट्रीय पर्यटन नकाशावर पोचले आहे, हे विशेष.