Why are MARCOS Commandos so special that rescued a ship from pirates? Read in 5 points:
सोमालियाजवळ समुद्री चाच्यांनी ताब्यात घेतलेले एमव्ही लीला नॉरफोक हे जहाज भारतीय नौदलाने वाचवले आहे. यासोबतच 15 भारतीयांसह सर्व 21 क्रू मेंबर्सनाही सुरक्षित बाहेर काढण्यात आले आहे.
या यशस्वी ऑपरेशननंतर नौदलाच्या मार्कोस कमांडोची बरीच चर्चा होत आहे. हे मार्कोस कमांडो कोण आहेत आणि त्यांनी कोणते ऑपरेशन केले आहे ते जाणून घेऊया.
भारतीय नौदलाच्या विशेष सागरी कमांडो युनिटला MARCOS म्हणून ओळखले जाते. हा शब्द मरीन आणि कमांडो मिळून बनला आहे. अधिकृतपणे त्याला मरीन कमांडो फोर्स (MCF) म्हणतात.
अमेरिकन नौदलाच्या सील कमांडोच्या धर्तीवर हे दल तयार करण्यात आले आहे. म्हणजे जमीन, हवा आणि पाणी या तिन्ही ठिकाणी ते ऑपरेशन करू शकतात. MARCOS ची स्थापना 26 फेब्रुवारी 1987 रोजी झाली होती.
1980 च्या सुमारास समुद्री चाच्यांची दहशत वाढत होती. १९७१ च्या भारत-पाकिस्तान युद्धानंतरही लष्कराला विशेष दलाची गरज भासू लागली.
खरं तर, 1955 मध्ये, भारतीय सैन्याने ब्रिटिश स्पेशल बोट्स (BSP) च्या मदतीने डायव्हिंग स्कूलची स्थापना केली, ज्यामध्ये लढाऊ गोताखोरांना प्रशिक्षण दिले गेले, परंतु युद्धात त्यांचे परिणाम अपेक्षेपेक्षा कमी होते. यानंतर, विशेष दल तयार करण्याचे काम सुरू झाले.
एप्रिल 1986 मध्ये नौदलाने विशेष दलाच्या निर्मितीसाठी नियोजन सुरू केले. सागरी कारवाई, छापे आणि दहशतवादविरोधी कारवाया करण्यास सक्षम असे सैनिक तयार करणे हा त्याचा उद्देश होता.
त्यासाठी डायव्हिंग युनिटमधून 3 अधिकाऱ्यांची निवड करण्यात आली. त्यांना अमेरिकन सील आणि ब्रिटनच्या बीएससीकडे प्रशिक्षणासाठी पाठवण्यात आले होते. 1991 पूर्वी, MARCOS भारतीय सागरी विशेष दल (IMSF) म्हणून ओळखले जात होते.
MARCOS सैनिकांना अतिशय कठोर प्रशिक्षण घ्यावे लागते. यामध्ये साधारणपणे 20 वर्षे वयाच्या तरुणांनाच घेतले जाते.
या संपूर्ण प्रशिक्षणाला सुमारे 3 वर्षे लागतात. त्यात हवाई ऑपरेशन्स, कॉम्बॅट डायव्हिंग कोर्स, दहशतवादविरोधी, अपहरणविरोधी, चाचेगिरीविरोधी ऑपरेशन्स, घुसखोरी, डावपेच आणि अपारंपरिक युद्ध यासारख्या अनेक विषयांचा समावेश आहे.
त्यांना परदेशासह कर्नाटक, अरुणाचल प्रदेश, राजस्थान, काश्मीर आणि मिझोराम येथील लष्करी प्रशिक्षण शाळांमध्ये प्रशिक्षण दिले जाते.
MARCOS कमांडो प्रशिक्षण इतके कठीण आहे की, साधारणपणे 85 टक्के अर्जदार पहिल्या फेरीत बाहेर पडतात.
प्रथम अर्जदारांना 3 दिवसांची फिटनेस आणि योग्यता चाचणी द्यावी लागेल. यामध्ये निवड झालेल्या उमेदवारांना पुढील फेरीत 'हेल्स वीक'मध्ये सहभागी व्हायचे असते. यामध्ये उमेदवारांना खूप कठीण शारीरिक व्यायाम करायला लावले जातात आणि त्यांना खूप कमी झोप दिली जाते.
स्थापनेपासून, मार्कोसने अनेक मोठ्या ऑपरेशन्समध्ये महत्त्वाची भूमिका बजावली आहे.
MARCOS 1987 मध्ये ऑपरेशन पवन, 1988 मध्ये ऑपरेशन कॅक्टस, 1991 मधील ऑपरेशन ताशा आणि कारगिल युद्धासह अनेक ऑपरेशनमध्ये सहभागी झाले होते.
मुंबईतील दहशतवादी हल्ल्याच्या वेळी मार्कोसची खूप चर्चा झाली होती. ते आपत्तींच्या वेळी सैन्यासोबत काम करतात. जम्मू-काश्मीर पूर आणि केदारनाथ आपत्तीच्या वेळीही ते तैनात होते.
दैनिक गोमंतकचे सदस्य व्हा
शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.
Read Goa news in Marathi and Goa local news on Tourism, Business, Politics, Entertainment, Sports and Goa latest news in Marathi on Dainik Gomantak. Get Goa news live updates on the Dainik Gomantak Mobile app for Android and IOS.