काँग्रेसच्या बहिण-भावाकडे पक्ष वाचवण्याचे आव्हान: संजय राऊत

2024 च्या लोकसभा निवडणुकीच्या तयारीत विविध पक्ष आपापल्या परीने कामाला लागले आहेत. पश्चिम बंगालच्या मुख्यमंत्री ममता बॅनर्जी (West Bengal Chief Minister Mamata Banerjee) यांनी नुकतीच मुंबई भेट दिली आहे. भाजपला (Bharatiya Janata Party) आव्हान देण्यासाठी विरोधी आघाडीत काँग्रेसची (Congress) भूमिका महत्त्वाची ठरणार आहे. असे राष्ट्रवादीचे अध्यक्ष शरद पवार (NCP President Sharad Pawar) यांनी महाराष्ट्रात तर शिवसेनेच्यावतीने संजय राऊत (Shiv Sena Sanjay Raut) यांनीही सांगितले आहे. तर ममता बॅनर्जी यांचा असा विश्वास आहे की आता यूपीए आणि काँग्रेसने आपली शक्ती आणि प्रभाव गमावला आहे. अशा स्थितीत काँग्रेस आणि भाजप युती झाली पाहिजे. या सर्व गोष्टी लक्षात घेऊन संजय राऊत यांनी नुकतीच राहुल गांधी आणि प्रियांका गांधी (Priyanka Gandhi) यांची भेट घेतली. त्या सभांचा हवाला देत काँग्रेसच्या भूमिकेबाबत संजय राऊत यांनी शिवसेनेचे मुखपत्र सामनामध्ये रोखठोक हा लेख लिहिला आहे.

संजय राऊत यांनी लिहिलं आहे की, 'आज सर्वाधिक संभ्रम आणि शंका गांधींच्या नेतृत्वाबाबत निर्माण होत आहेत. देशातील विरोधक राहुल गांधींच्या नेतृत्वाखाली एकजूट व्हायला तयार नाहीत. त्यामुळे मोदी आणि त्यांच्या पक्षासाठी मैदान मोकळे आहे, असे चित्र निर्माण केले जात आहे. हे तितकेसे खरे नाही. शिवसेनेचे मुखपत्र असलेल्या 'सामना'मध्ये संजय राऊत यांनी आपल्या खळबळजनक लेखात लिहिले आहे की, 'गेल्या 10 वर्षांपासून काँग्रेसचा सातत्याने पराभव होत आहे, हे खरे आहे. त्यामुळे काँग्रेस संपली, असे म्हणता येणार नाही. 13 राज्यांमध्ये झालेल्या पोटनिवडणुकीत काँग्रेसने पुन्हा विजय मिळवला आणि त्यानंतरच पंतप्रधान मोदींनी तीन कृषी कायदे मागे घेतले. गृहमंत्री अमित शहा यांनी शेतकऱ्यांशी चर्चा करणार नसल्याचा अडथळा दूर करून चर्चेसाठी पुढाकार घेतला.

या संदर्भात आपण राहुल गांधींशी बोललो होतो, असे संजय राऊत सांगतात, जुने काँग्रेसवाले पक्षावर नाराज का आहेत. याला उत्तर देताना राहुल गांधींचे उत्तर काहीसे असे होते की, 'या वरिष्ठांना पुरेपूर दिले. आज पक्षाला या ज्येष्ठांची गरज आहे, त्यामुळे ते वेगळी भूमिका घेत आहेत. मी काय करू शकतो? कॅप्टन अमरिंदर निघून गेला. ते पंजाबचे मुख्यमंत्री होते. त्यांच्या कार्यकाळात काँग्रेसचा आलेख खाली आला. आम्ही 'पोल' केला. सरकारने हे तीन कायदे मागे घ्यावेत! काँग्रेस किंवा गांधी यांची बाजू प्रभावीपणे मांडू शकणारे लोक नाहीत. काँग्रेसची पारंपरिक कार्यशैली याला कारणीभूत आहे. नेता तयार करण्याची जबाबदारी घेऊन काम पुढे नेण्याची यंत्रणा बंद पडली आहे. त्यांना मुख्यमंत्रीपदी केवळ सहा टक्के लोकांनी पसंती दिली आहे, जे मुख्यमंत्रीपदाच्या शर्यतीत नव्हते, त्यांना अमरिंदरपेक्षा अधिक पसंती मिळाली आहे. निवडणुकीत जनतेला दिलेली आश्वासने पूर्ण करा, असा सल्ला त्यांनी दिला. त्यावरती त्यांचा प्रतिसाद थंड होता. काहीतरी करा, अन्यथा पक्षाला कारवाई करावी लागेल, असे या निवेदनात म्हटले आहे. त्यानंतर पक्षाचे 'वरिष्ठ' नेते अमरिंदरमध्ये सामील झाले. कठोर निर्णय घेऊ नकोस, असे मला सांगू लागले. कॅप्टन अमरिंदर यांना हटवले नसते तर पंजाबमधील काँग्रेस संपली असती. या ज्येष्ठांचे काय करायचे? मी कधीही कोणाचा अपमान केला नाही.

गुलाम नबी आझाद यांच्या नाराजीच्या प्रश्नावर राहुल गांधी म्हणाले, 'मी त्यांचा काय अनादर केला? काँग्रेसमुळे ते अनेक वर्षांपासून या पदावर आहेत. ते राज्यसभेतील विरोधी पक्षनेते होते. त्यांचा कार्यकाळ संपला तेव्हा तुम्ही जम्मू-काश्मीरमध्ये जाऊन काँग्रेसचे प्रदेशाध्यक्ष व्हा, असे मी त्यांच्याशी बोललो होतो. निवडणुका येत आहेत. तिथे तुम्ही पुन्हा मुख्यमंत्री होऊ शकतो. तेथे पक्षाचे अस्तित्व नाही, असे ते म्हणाले. आझादजी त्या राज्याचे मुख्यमंत्री होते, पण त्यांच्या दृष्टीने तिथे काँग्रेस पक्ष अस्तित्वात नाही. आता ते तिथे जाहीर सभा घेत आहेत.

संजय राऊत यांनी पुढे लिहिले आहे की, 'बुधवारी प्रियांका गांधी यांची सोनिया गांधी यांच्या १० जनपथ येथील निवासस्थानी भेट घेतली. 'तुम्ही आजकाल इथेच राहतो?' यावर प्रियांका म्हणाल्या, 'मोदी सरकारने मला घरातून हाकलले तेव्हापासून मी खान मार्केटजवळच्या एका इमारतीत राहत आहे. पण तिथल्या लोकांना भेटणं मला शक्य नाही, म्हणून आपण इथे येऊन भेटतो.” इंदिरा गांधींची नात, पंडित नेहरूंची पणतू, राजीव गांधींची मुलगी मला हे सगळं सांगत होती. त्यावेळी सत्ताधाऱ्यांच्या मानसिकतेवर दया आली, ज्यांची आजी, वडील दहशतवादी हल्ल्यात मारले गेले, त्यांना भाजप सरकार सुरक्षेच्या कारणास्तव सरकारी घर देऊ शकले नाही. त्याऐवजी, ती राहत असलेल्या घरातून तिला हाकलून देण्यात आले. आज दिल्लीतील अनेक सरकारी घरे 'पाहुण्यांच्या निवासस्थाना'च्या नावाखाली काही लोक आणि संस्थांनी जप्त केली आहेत.

केंद्रीय तपास यंत्रणांवर बोलताना संजय राऊत यांनी लिहिले आहे की, 'सध्या सर्वत्र एक प्रकारची भीती निर्माण केली जात आहे. ही भीती ईडी, सीबीआय, इन्कम टॅक्स एजन्सीची आहे. महाराष्ट्र आणि बंगालमध्ये या एजन्सी भाजपसाठी काम करतात. महाराष्ट्रात महाविकास आघाडीच्या मंत्र्यांना तपासात अडकवून ठेवले जाते. भाजपविरोधात बोलणाऱ्यांना शत्रूसारखी वागणूक दिली जात आहे. यावर प्रियंका गांधी काय म्हणाल्या हे महत्त्वाचे आहे. महाराष्ट्र, बंगालबद्दल काय बोलताय? मी आणि माझे कुटुंबही याच चक्रातून जात आहोत. लखीमपूर खेरीला जाताच माझ्या पतीला आयकर विभागाकडून एका दिवसात 69 नोटिसा मिळाल्या, पण मी मागे हटणार नाही लढत राहीन. पक्षाच्या पुनर्बांधणीसाठी मी प्रयत्नशील आहे. हे एक आव्हान आहे. जिल्हास्तरावर काम करणाऱ्या आमच्या लोकांवर खोटे गुन्हे दाखल केले जात आहेत. 'राहुल-प्रियांका, भाऊ-बहिणींसमोर आव्हान आहे काँग्रेसला वाचवण्याचे. टिळकांच्या मार्गानेच काँग्रेस पक्षाचा उद्धार होऊ शकतो. भाजप-मोदींच्या प्रतापाने पेटलेला, प्रखर राष्ट्रवादाने, खोट्या चकाकीने पेटलेल्या समाजातील निर्माण झालेला न्यूनगंड दूर करावा लागेल. या युद्धाचा बिगुल कोणी वाजवेल का?'