Indian Navy Day 2024: 4 डिसेंबरलाच का साजरा केला जातो भारतीय नौदल दिन? जाणून घ्या या दिवसाचं महत्त्व आणि इतिहास

Indian Navy Day : भारतीय नौदल दिन दरवर्षी 4 डिसेंबर रोजी साजरा केला जातो. भारताच्या सागरी सुरक्षेचे रक्षण करणाऱ्या नौदलाच्या अदम्य साहस आणि शौर्याचा सन्मान म्हणून हा दिवस साजरा केला जातो. हा दिवस भारतीय नौदलाच्या गौरवशाली कामगिरीचे स्मरण करतो.

हा ऐतिहासिक दिवस भारतीय नौदलाच्या योगदानाचा आणि देशाच्या सागरी सीमांचे रक्षण करण्यासाठी त्यांच्या अतुलनीय समर्पणाचा सन्मान करण्यासाठी समर्पित आहे. तसेच, भारतीय नौदल दिन हा भारतीय नौदलाच्या सैनिकांच्या धैर्याला आणि बलिदानाला आदरांजली वाहण्याची एक संधी आहे. या दिवसाच्या माध्यमातून आपण त्या शूर सैनिकांचे स्मरण करतो ज्यांनी आपल्या जीवाची पर्वा न करता देशाचे रक्षण केले.

भारतीय नौदल दिनाचा इतिहास

भारतीय नौदल दिन साजरा करण्याची सुरुवात मे 1972 मध्ये झालेल्या वरिष्ठ नौदल अधिकारी परिषदेत झाली, जेव्हा 4 डिसेंबर रोजी भारतीय नौदल दिन साजरा करण्याचा निर्णय घेण्यात आला.

4 डिसेंबरला नौदल दिन का साजरा केला जातो?

1971 मध्ये भारत (India) आणि पाकिस्तानमध्ये युद्ध झाले होते. या युद्धात पाकिस्तानने 3 डिसेंबरला भारतीय विमानतळावर हल्ला केला. पाकिस्तानी लष्कराच्या आक्रमक हल्ल्याला प्रत्युत्तर देत भारतीय नौदलाने 4 आणि 5 डिसेंबरच्या रात्री हल्ल्याची योजना आखली आणि "ऑपरेशन ट्रायडंट" पार पाडले.

या काळात लष्कराने पाकिस्तानी नौदलाचे मोठे नुकसान केले होते. या मोहिमेत भारतीय नौदलाचे नेतृत्व कमोडोर कासारगोड पट्टनशेट्टी गोपाल राव यांनी केले होते. नौदलाचे यश आणि प्रयत्न लक्षात घेऊन 4 डिसेंबर हा नौदल दिन म्हणून साजरा करण्याचा निर्णय घेण्यात आला.

भारतीय नौदलाची स्थापना केव्हा झाली?

भारतीय नौदल (Indian Navy) 1612 मध्ये अस्तित्वात आले, जेव्हा ईस्ट इंडिया कंपनीने रॉयल इंडियन नेव्ही नावाचे नौदल तयार केले. ईस्ट इंडिया कंपनीने व्यापारी जहाजांचे संरक्षण करण्याच्या उद्देशाने नौदल दलाची स्थापना केली. स्वातंत्र्यानंतर, 1950 मध्ये त्याची भारतीय नौदल म्हणून पुनर्रचना करण्यात आली.

नौदल दिनाचे महत्व

भारतीय नौदल दिन केवळ भारतीय नौदलाच्या कामगिरीचा गौरव करत नाही तर देशवासियांना त्यांच्या सैन्याबद्दल अभिमान वाटण्याची संधी देखील देतो. हा दिवस आपल्याला सागरी सुरक्षेची गरज आणि नौदलाची भूमिका समजून घेण्याची संधी देतो.

नौदल दिनानिमित्त आयोजित कार्यक्रम

नौदल दिनानिमित्त विविध कार्यक्रमांचे आयोजन करण्यात येते. नौदलाच्या युद्धनौकांच्या क्षमतांचे प्रात्यक्षिक, चर्चासत्रे, परेड आणि सांस्कृतिक कार्यक्रमांचे आयोजन केले जाते.