China Xinjiang province: चीनच्या शिनजियांग प्रांतातील उइघर अल्पसंख्याक मुस्लिमांशी संबंधित एक अहवाल समोर आला आहे. संयुक्त राष्ट्रांच्या मानवाधिकार उच्चायुक्त मिशेल बॅचेलेरेट यांनी हा अहवाल जारी केला आहे. या अहवालात चीनी सरकारचा उइघर समुदायाबाबतच्या दृष्टिकोनाचा उल्लेख करण्यात आला आहे.

अहवालानुसार, चीनने (China) दहशतवादविरोधी रणनीतींच्या नावाखाली अल्पसंख्याक मुस्लिमांच्या मानवी हक्कांचे उल्लंघन केले आहे. तसेच अहवालात चीनच्या रणनितीला 'मानवतेविरुद्धचा गुन्हा' असे म्हटले आहे. विशेष बाब म्हणजे, बॅशेलेट यांच्या वतीने त्यांच्या कार्यकाळातील शेवटच्या दिवशी हा अहवाल प्रसिद्ध करण्यात आला आहे.

अहवालात काय म्हटले होते?

Fight against Terrorism and Extremism in Xinjiang: Truth and Facts असे शीर्षक असलेल्या 48 पानांच्या अहवालात म्हटले आहे की, 'या उल्लंघनांमध्ये बलात्कार, सक्तीने नसबंदी आणि गायब करणे यांचा समावेश आहे. सरकारी धोरणांच्या नावाखाली चीनने हे काम केले आहे, असे म्हटले जात आहे. ओएचसीएचआरने जारी केलेल्या अहवालानुसार, कायदे आणि धोरणांबाबत उइघर आणि इतर मुस्लिम (Muslim) गटातील लोकांना ताब्यात घेणे हा आंतरराष्ट्रीय गुन्हा ठरु शकतो.

त्याचबरोबर, या अहवालात 'कुटुंबापासून विभक्त होणे, गायब होणे, नोकरी आणि कामगारांचे प्रश्न, मुलांना जन्म देण्याचा अधिकार, गोपनीयतेचा अधिकार आणि चळवळीचे स्वातंत्र्य, धार्मिक, सांस्कृतिक, भाषिक ओळख आणि अभिव्यक्ती' यांचा समावेश आहे.

चौकशीच्या नावाखाली लैंगिक अत्याचार

या अहवालात विशेषत: तथाकथित व्हीईटीसीच्या कक्षेत महिलांवरील लैंगिक गुन्ह्यांचा आणि बलात्काराचा उल्लेख आहे. VETC ला छळाच्या पद्धती किंवा शिक्षेनुसार चिन्हांकित करण्यात आल्याचे अहवालात नमूद करण्यात आले आहे. अहवालानुसार, 'काही लोक बलात्काराच्या काही घटनांसह विविध प्रकारच्या लैंगिक गुन्ह्यांबद्दल बोलले. यामध्ये चौकशीच्या नावाखाली ओरल सेक्स आणि जबरदस्तीने कपडे काढण्यासह इतर अनेक पद्धतींचा समावेश आहे.

चीन आरोप फेटाळतो

दुसरीकडे, बीजिंगने (Beijing) शिनजियांगमध्ये अशा शिबिरांचे अस्तित्व सातत्याने नाकारले आहे. तथापि, 2017 मध्ये, चीनने प्रथमच या तथाकथित प्रशिक्षण शिबिरांचा स्वीकार केला होता. मात्र या शिबिरांमध्ये किती लोकांना ठेवण्यात आले, याचा खुलासा ना केंद्राने ना प्रांताधिकाऱ्यांनी सध्या केला आहे. याशिवाय, बीजिंगवर सुमारे 10 लाख लोकांना डिटेन्शन कॅम्पमध्ये ठेवणे, शिनजियांगमध्ये जबरदस्तीने मजुरी करणे, जबरदस्तीने गर्भपात केल्याचा आरोप आहे.

आता चीन काय म्हणतो

हा अहवाल प्रकाशित करु नये, असे आवाहनही चीनकडून करण्यात आल्याचे वृत्त आहे. दुसरीकडे, चीनचे म्हणणे आहे की, 'हा अहवाल चीनविरोधी शक्तींनी तयार केलेल्या चुकीच्या माहिती आणि खोट्या तथ्यांवर आधारित आहे.' त्याचबरोबर, हा अहवाल चीनची बदनामी करणारा असून याद्वारे चीनच्या अंतर्गत बाबींमध्ये हस्तक्षेप केला जात आहे.

जन्मदर कमी झाला, नसबंदीची प्रकरणे वाढली

अहवालात 2017 ते 2019 दरम्यान जन्मदरात 48.7 टक्क्यांनी घट झाल्याचे सांगण्यात आले आहे. काशगर आणि होटन सारख्या उइघर बहुसंख्य भागात परिस्थिती विशेषतः वाईट होती. विशेष म्हणजे, या काळात नसबंदीमध्ये लक्षणीय वाढ झाली.

शिवाय, बॅचलोरेट मे महिन्यात शिनजियांगला पोहोचले होते. त्यांचा अहवाल आता प्रसिद्ध झाला आहे. या अहवालाची अनेक दिवसांपासून प्रतीक्षा होती. 1970 च्या दशकात जनरल ऑगस्टो पिनोशे यांच्या काळात चिलीचे अध्यक्ष असलेले बॅचेलेरेट स्वतः अत्याचाराला बळी पडले होते.