Peshawar Attack: पेशावरच्या मशिदीमध्ये पाकिस्तानने सुरक्षा दलांवर केलेल्या प्राणघातक हल्ल्याच्या काही दिवसांनंतर, देशाचे गृहमंत्री राणा सनाउल्ला (Rana Sanaullah) यांनी नॅशनल असेंब्लीमध्ये कबूल केले की, मुजाहिदीनला जागतिक शक्तीशी युद्ध करण्यास तयार करणे ही एक सामूहिक चूक होती.

मंगळवारी संसदेच्या वरिष्ठ सभागृहाला संबोधित करताना सनाउल्ला म्हणाले की, "आम्हाला मुजाहिदीन तयार करण्याची गरज नव्हती. आम्ही मुजाहिदीन तयार केले आणि नंतर ते दहशतवादी बनले."

संरक्षण मंत्री ख्वाजा आसिफ यांनीही नॅशनल असेंब्लीमध्ये बोलताना सांगितले की, देशाची राष्ट्रीय सुरक्षा समिती दहशतवाद्यांविरोधातील कारवाईबाबत निर्णय घेणार आहे.

तसेच, माजी पंतप्रधान इम्रान खान (Imran Khan) यांच्या सरकारने फाशीची शिक्षा भोगत असलेल्या प्रतिबंधित तहरीक-ए-तालिबान पाकिस्तान किंवा पाकिस्तानी तालिबानच्या सदस्यांची सुटका केली होती, असा दावाही गृहमंत्र्यांनी केला.

त्याचबरोबर, बंदी घातलेल्या टीटीपीने सोमवारी पेशावरमधील 30 जानेवारी मशिदीवरील हल्ल्याची जबाबदारी स्वीकारल्यानंतर सनाउल्लाह यांचे वक्तव्य आले. ज्यामध्ये 100 लोक ठार झाले आणि 220 हून अधिक जखमी झाले.

सोमवारी दुपारी एक वाजण्याच्या सुमारास मशिदीच्या मध्यवर्ती हॉलमध्ये एका आत्मघातकी हल्लेखोराने स्वत:ला उडवून दिले.

पाकिस्तानचे गृहमंत्री असा विश्वास व्यक्त करतात की, टीटीपी, औपचारिकपणे तहरीक-ए-तालिबान-ए-पाकिस्तान म्हणून ओळखले जाते. ही अफगाण-पाकिस्तान सीमेवर कार्यरत असलेल्या विविध इस्लामिक सशस्त्र दहशतवादी गटांपैकी एक संघटना आहे.

पाकिस्तानच्या नॅशनल असेंब्लीमध्ये, काल सदस्यांनी दहशतवाद संपवण्यासाठी मोठ्या सुधारणांची मागणी करत विचारमंथन केले.

पेशावर मशीद स्फोटानंतर टीटीपीच्या एका गटाने हल्ल्याची जबाबदारी स्वीकारली, परंतु काही तासांनंतर टीटीपीच्या प्रवक्त्याने या दाव्यापासून स्वतःला वेगळे करत ट्विट (Tweet) केले आणि सांगितले की, आमच्या धोरणात मशिदींना लक्ष्य करणे समाविष्ट नाही.

दुसरीकडे, टीटीपी आणि पाकिस्तान (Pakistan) सरकारमध्ये शांतता करार झाल्यानंतर गेल्या वर्षी नोव्हेंबरपासून पाकिस्तानमध्ये दहशतवादी हल्ले वाढत आहेत. दहशतवादाविरुद्धच्या युद्धात अमेरिकेसोबत पाकिस्तानच्या सहकार्याला विरोध करणाऱ्या अनेक सशस्त्र गटांना एकत्र करुन टीटीपी ची स्थापना 2007 साली झाली.

अफगाण तालिबानच्या अमेरिका (America) आणि नॉर्थ अटलांटिक ट्रीटी ऑर्गनायझेशन विरुद्धच्या लढाईला टीटीपीने पाठिंबा दिला.

काल नॅशनल असेंब्लीमध्ये पाकिस्तानचे गृहमंत्री सनाउल्ला यांनी जोर दिला की, टीटीपी अफगाण तालिबानपासून वेगळा आहे असा विचार करणे चुकीचे आहे. ते म्हणाले की, तालिबानचे पुनर्वसन करण्याचे पूर्वीचे धोरण फळ देऊ शकले नाही आणि त्यामुळे पाकिस्तानातील सध्याची परिस्थिती निर्माण झाली.

पाकिस्तानचे केंद्रीय मंत्री म्हणाले की, सध्याच्या सरकारने तालिबानकडे (Taliban) पाहण्याचा आपला दृष्टिकोन बदलला आहे. जिओ न्यूजने वृत्त दिले की त्यांनी पेशावरच्या पोलीस लाइन्समधील मशिदीवरील दहशतवादी हल्ल्याचा निषेध केला आणि सांगितले की आत्मघातकी हल्लेखोराचा उद्देश पोलीस कर्मचाऱ्यांना लक्ष्य करणे होता.

याशिवाय सनाउल्लाह म्हणाले की, प्रतिबंधित टीटीपी दहशतवाद्यांना शेजारील देशात सुरक्षित आश्रयस्थान मिळाले आहे. जिओ न्यूजच्या म्हणण्यानुसार, अफगाण तालिबानचा पाकिस्तान आणि आंतरराष्ट्रीय समुदायाशी करार असूनही त्यांनी आपली भूमी इतर कोणत्याही देशाविरुद्ध वापरू देणार नाही, असे सांगूनही हा विकास झाला आहे.

दहशतवाद्यांना सुरक्षित आश्रय मिळण्यापासून रोखण्यासाठी अफगाणिस्तानशी संवाद साधण्याची गरज त्यांनी अधोरेखित केली.

दरम्यान, संरक्षण मंत्री ख्वाजा आसिफ यांनीही नॅशनल असेंब्लीमध्ये बोलताना पाकिस्तानातील बिघडलेल्या सुरक्षा परिस्थितीसाठी अफगाण शरणार्थींना जबाबदार धरले.

ते म्हणाले की, गेल्या 1.5 वर्षांत सुमारे 4.5 लाख अफगाण नागरिकांनी वैध कागदपत्रांसह पाकिस्तानात प्रवेश केला परंतु ते अफगाणिस्तानात परतले नाहीत. त्यांच्यामध्ये कोण दहशतवादी आहे याबाबत मी काहीही सांगू शकत नाही, असे ते म्हणाले.

ते म्हणाले, "जेव्हा आमच्याकडे डॉलरची कमतरता होती, तेव्हा ट्रकने अफगाणिस्तानात डॉलर पाठवले जात होते. आम्ही त्यांच्याकडून कोळसा खरेदी करायचो, ते पाकिस्तानी रुपये घेतात आणि तेथून त्यांनी डॉलर्स विकत घेतले आणि पाकिस्तानमध्ये डॉलर्स गगनाला भिडले," ते म्हणाले.

ख्वाजा पुढे म्हणाले की, अफगाण निर्वासित पाकिस्तानच्या छोट्या शहरांमध्येही आहेत आणि त्यांची संख्या लाखोंच्या घरात आहे. "काही अहवालांनुसार, UNHCR च्या अहवालाव्यतिरिक्त, 1.5 दशलक्षाहून अधिक अफगाण शरणार्थी पाकिस्तानात आहेत," ख्वाजा म्हणाले.

एकूण त्यापैकी सुमारे 5 दशलक्ष लोक पाकिस्तानमध्ये राहतात आणि ते देशातील अनेक व्यवसायांमध्ये गुंतलेले आहेत, ज्यामध्ये वाहतूक हा प्रमुख व्यवसाय आहे.

दरम्यान, काल नॅशनल असेंब्लीत बोलताना संरक्षण मंत्री ख्वाजा आसिफ म्हणाले की, राष्ट्रीय सुरक्षा समिती दहशतवाद्यांविरोधातील कारवाईबाबत निर्णय घेईल. संरक्षण मंत्री म्हणाले, 'दहशतवाद्यांविरोधातील कारवाईबाबत राष्ट्रीय सुरक्षा समिती निर्णय घेऊ शकते.'

जरब-ए-अझब ऑपरेशनप्रमाणे दहशतवादाविरोधात एकमत निर्माण करण्याची गरज असल्याचेही ख्वाजा आसिफ म्हणाले.

पाकिस्तान आणि अफगाणिस्तानच्या (Afganistan) सीमेवर असलेल्या पाकिस्तानच्या खैबर पख्तूनख्वा प्रांतातील उत्तर वझिरीस्तानमधील विविध दहशतवादी गटांना लक्ष्य करत पाकिस्तान लष्कराने 2014 मध्ये ऑपरेशन झर्ब-ए-अझब सुरू केले.

डॉनच्या वृत्तानूसार संरक्षण मंत्री पुढे म्हणाले की अफगाण लोक पाकिस्तानात येऊन स्थायिक झाल्यानंतर हजारो लोक बेरोजगार झाले होते. आसिफ असेही म्हणाले की स्वातमधील लोकांनी पुनर्स्थापित लोकांविरुद्ध हिंसाचाराचा अवलंब केला तेव्हा पहिला पुरावा समोर आला. निषेध केला.

वाणाच्या लोकांनीही निषेध केला आणि अशाच भावना व्यक्त केल्या, असे ते म्हणाले. "मी काल घडलेल्या शोकांतिकेमुळे या घटनांचा उल्लेख करतो. अतिरेकी झुहरच्या प्रार्थनेदरम्यान समोरच्या रांगेत उभा होता जिथे त्याने स्वत:ला उडवले," तो म्हणाला.

आसिफ म्हणाले की, पंतप्रधान आणि लष्करप्रमुखांनी पेशावरला भेट दिली आणि त्यांना हल्ल्याबाबत माहिती देण्यात आली. "परंतु ही एक शोकांतिका आहे जिथे आपल्याला 2011-2012 मध्ये व्यक्त केलेला संकल्प आणि एकजुटीची गरज आहे," मंत्री म्हणाले.

संरक्षण मंत्री म्हणाले, 'मी जास्त वेळ बोलणार नाही पण थोडक्यात सांगेन की सुरुवातीला आम्ही दहशतवादाची बीजे पेरली.' जेव्हा रशियाने अफगाणिस्तानवर आक्रमण केले तेव्हा पाकिस्तानने अमेरिकेला 'भाड्याने' आपली सेवा देऊ केली. "

त्यावेळी जनरल झिया हे राज्यकर्ते होते. अमेरिकेबरोबरचा करार आठ ते नऊ वर्षे चालला, त्यानंतर रशियाचा पराभव झाल्याचा आनंद साजरा करत अमेरिका वॉशिंग्टनला परत गेली," ते म्हणाले