साप, विंचूच्या विषाचा प्रभाव कमी करण्यासाठी उत्तम गुणकारी ठरते 'बडीशेप'

बडीशेप इतकी प्रसिद्ध आहे की ती बहुतेक घरांच्या मसाल्यांमध्ये दिसेल, ती घरे, रेस्टॉरंट किंवा ढाब्यांमध्ये माऊथ फ्रेशनरसाठी लहान स्टीलच्या भांड्यात ठेवली जाते. स्पेशल व्हेज किंवा नॉनव्हेज भाजी करायची असेल तर मसाल्यांमध्ये बडीशेपचा वापर नक्कीच केला जाईल. म्हणजेच एका जातीची बडीशेप ही आहारातील आवश्यक अन्न बनली आहे. कारण त्यात कमी दर्जा नाही. खाण्यापिण्याव्यतिरिक्त या छोट्या एका जातीची बडीशेप इतर मुद्द्यांवरही चर्चेत आली आहे.

(Dill is effective in reducing the effect of snake and scorpion venom.)

ते 2 हजार वर्षांपासून वापरले जात आहे

बडीशेपचा वापर घरगुती औषध म्हणूनही केला जातो. असे मानले जाते की एका जातीची बडीशेप सुमारे 2 हजार वर्षांपासून पिकविली आणि खाल्ली जात आहे. एका जातीची बडीशेप वर संशोधन करणाऱ्या तज्ञांचा असा विश्वास आहे की हजारो वर्षांपूर्वी त्याचे मूळ केंद्र पृथ्वीचे सुपीक चंद्रकोर होते, ज्यामध्ये इस्रायल, सीरिया, जॉर्डन, लेबनॉन, इराक, इराण, तुर्कमेनिस्तान आणि आशियातील काही प्रदेशांचा समावेश होतो. या मसाल्याबद्दल इतर ऐतिहासिक माहितीनुसार, 3500 वर्षांपूर्वी इजिप्तमधील आरोग्य आणि सुरक्षा पद्धतींनुसार.

ते इतर साहित्य म्हणून वापरले जात होते. एका विभागाचा असाही दावा आहे की हजारो वर्षांपूर्वी भारतातील थंड प्रदेशात एका जातीची बडीशेप पिकवली आणि खाल्ली जात होती. परंतु हे स्पष्ट आहे की भारतातील प्राचीन धार्मिक आणि आयुर्वेद ग्रंथांमध्ये एका जातीची बडीशेपचे वर्णन नाही.

विषाचा प्रभाव कमी करण्यासाठी वापरला जातो

एका जातीची बडीशेप वर्षानुवर्षे अन्न किंवा मसाल्यांमध्ये वापरली जात आहे, बडीशेप इतर काही मुद्द्यांवर देखील चर्चा केली गेली आहे. ग्रीक आणि रोमन लोकांनी ते मौल्यवान मानले आणि ते औषध, अन्न तसेच कीटक आणि पतंगांना दूर ठेवण्यासाठी वापरले. रोमन लोकांचा असा विश्वास होता की यामुळे लठ्ठपणा नियंत्रित केला जाऊ शकतो. भारत आणि चीनमध्ये, साप किंवा विंचू चावल्यानंतर पीडिताला एका जातीची बडीशेप खायला दिली गेली, ज्यामुळे विषाचा प्रभाव कमी झाला. मध्ययुगात, काही देशांमध्ये एका जातीची बडीशेप अत्यंत पवित्र मानली जात होती. दुष्ट आत्म्यांना घरापासून दूर ठेवण्यासाठी घराच्या दारावर एका जातीची बडीशेप लटकवण्याची प्रथा होती, तसेच भूतांचा घरात प्रवेश होऊ नये म्हणून कीहोलमध्ये एका बडीशेपचे दाणे भरून ठेवण्याची प्रथा होती.

त्या काळी वेड्या कुत्र्यांनी चावल्यानंतर जखमेच्या ठिकाणी एका जातीची बडीशेप मुळाचे मलम लावण्याची प्रथा होती. रोमन योद्ध्यांना धीर देण्यासाठी त्यांना एका जातीची बडीशेप खाऊ घालण्यात आली आणि त्यांना त्याच्या पानांचा हारही घालण्यात आला.

हे जगातील चार उष्ण बीजांपैकी एक आहे

एका जातीची बडीशेपची वैशिष्ट्ये फार पूर्वीपासून ओळखली गेली होती. पहिल्या शतकात ग्रीसमध्ये जन्मलेल्या गॅलेन, ज्याने औषध आणि शरीरशास्त्राचे आश्चर्यकारक ज्ञान दिले, एका जातीची बडीशेप पृथ्वीच्या चार उष्ण बियांपैकी एक मानली. बाकी भाजी किंवा कोशिंबीर बनवण्यासाठी उपयुक्त अशी एक वनस्पती, अजमोदा (ओवा) आणि शतावरी होते. पाचव्या शतकात, अँग्लो-सॅक्सन लोकांनी (प्राचीन डच आणि जर्मनी) त्यांच्या नऊ पवित्र औषधी वनस्पतींमध्ये एका जातीची बडीशेप समाविष्ट केली, जी शरीराच्या कोणत्याही रोग आणि जखमांशी लढण्यासाठी प्रभावी होती. हे लोक नेहमी इंग्रजांशी युद्धे लढत असत.

बडीशेपमध्ये अनेक गुणधर्म आहेत

एका जातीची बडीशेप त्याच्या गुणधर्मांमध्ये अद्वितीय आहे. हे अँटी-ऑक्सिडंट, अँटीमाइक्रोबियल, अँटी-स्पास्मोडिक (आतड्यांसंबंधी उबळ) आणि जठराग्नी (अन्न-पचन) गतिशीलता उत्तेजित करते म्हणून ओळखले जाते. आयुर्वेदाचार्य डॉ. आर.पी. पाराशर यांच्या मते एका जातीची बडीशेप वात आणि पित्त शांत करते, भूक वाढवते आणि अन्न पचवते. हे हृदय, मेंदू आणि शरीरासाठी फायदेशीर आहे.

ताप, सांधेदुखी, गाउट, फोड, दुखणे, डोळ्यांचे आजार, योनीदुखी, अपचन, बद्धकोष्ठता या समस्यांवर फायदेशीर आहे. यासोबतच पोटातील कृमी, तहान, उलटी, आमांश, मूळव्याध, क्षयरोग यांसारखे आजारही बरे होण्यास मदत होते. हे माउथ फ्रेशनर आहे. ते जास्त प्रमाणात खाण्याचे नुकसान म्हणजे त्वचेवर खाज येण्याव्यतिरिक्त, ऍलर्जी देखील असू शकते. तसे, त्याची चव आणि वास त्याला अधिक खाण्यास प्रवृत्त करत नाही.