तालिबानचा ब्रिटनला मोठा झटका, हेलमंडवर केला कब्जा

अफगानिस्तानच्या (Afghanistan) दक्षिणेला असलेल्या हेलमंड प्रांताला (Helmand) तालिबानपासून वाचविण्यासाठी ब्रिटिश सैन्य गेल्या 20 वर्षांपासून प्रयत्न करत होते, अखेर तालिबान्यांनी हेलमंड ताब्यात घेतले आहे. यासह तालिबानने पश्चिम गोर प्रांताची राजधानी ताब्यात घेतली आहे. एका अफगाण अधिकाऱ्याने ही माहिती दिली. प्रांतीय परिषदेचे प्रमुख म्हणाले की, फिरोज कोह शहर बंडखोरांनी शुक्रवारी (Helmand Province UK Army) ताब्यात घेतले. ही घटना अशा वेळी घडली आहे जेव्हा अमेरिका काही आठवड्यांनंतर आपले उर्वरित सुरक्षा दल अफगाणिस्तानातून मागे घेण्याच्या तयारीत आहे.

शुक्रवारी तालिबानने हेलमंडची राजधानी असलेल्या लष्कर गाहवर कब्जा केल्याची पुष्टी करण्यात आली. कारण अमेरिका आणि नाटो सैन्य अफगाणिस्तानमध्ये लढताना 457 ब्रिटिश सैनिकांपैकी बहुतेक सैन्यांचा मृत्यू हेलमंड प्रांतात झाला होता. (How Many British Soldiers Died in Helmand Province). 2006 ते 2014 पर्यंत हेलमंडमधील कॅम्प बास्टन कॉम्प्लेक्स हे ब्रिटिश लष्करी कॅम्पचे मुख्यालय होते. तालिबानने अफगाणिस्तानचा दोन तृतीयांश भाग काबीज केला आहे आणि 11 सप्टेंबरपर्यंत अमेरिकन सैन्य मागे घेण्याच्या योजनेपर्यंत ब्रिटीश सैनिक हेलमंदमध्ये का राहिले नाहीत, असे प्रश्न उपस्थित केले जात आहेत.

'बायडन यांनी मोठी चूक केली'

एप्रिलमध्ये अमेरिकेचे अध्यक्ष जो बायडन यांनी अफगाणिस्तानातून अमेरिकन सैन्य मागे घेण्याची घोषणा केली. त्यांच्या निर्णयानंतर ब्रिटनसह नाटो आघाडीच्या देशांनीही आपले सैन्य मागे घेण्याची घोषणा केली (Afghanistan Taliban Conflict Explained). ब्रिटनमधील आधीच्या कंझर्व्हेटिव्ह सरकारमध्ये संरक्षण मंत्री म्हणून काम केलेले आणि अफगाणिस्तानमध्ये सेवा देणारे जॉनी मर्सर म्हणाले की, बायडन यांनी "मोठी चूक केली परंतु ब्रिटनने त्यांचे आणि इतर नाटो देशांचे आंतरराष्ट्रीय सुरक्षा सहाय्य दलात अनुकरण करायला नको होते" सहकार्याची भावना वाढविली पाहिजे.

सरकारला आता पर्याय नाही

"आम्ही एकतर्फी कारवाई करु शकत नाही आणि अफगाण सुरक्षा दलांना पाठिंबा देऊ शकत नाही ही कल्पना योग्य नाही," मर्सर यांनी माध्यमाशी बोलताना सांगितले. अफगाणिस्तानच्या सुरक्षेला पाठिंबा देण्याची राजकीय इच्छाशक्ती नसल्यामुळे अनेकांना प्राण गमवावे लागतील. माझ्यासाठी हे अत्यंत अपमानास्पद आहे. '' ब्रिटनचे संरक्षण मंत्री बेल वॉलेस यांनीही अफगाणिस्तानच्या परिस्थितीवर चिंता व्यक्त केली, परंतु सरकारला अमेरिकेचे अनुकरण करण्याशिवाय पर्याय नसल्याचे म्हटले आहे.

सैन्य पाठवण्याचा निर्णय

वॉलेसने दावा केला की अफगाणिस्तानात 4,000 ब्रिटिश नागरिकांना आणण्यासाठी मदत करण्यासाठी सुमारे 6,000 सैन्य पाठवण्याचा निर्णय ताबडतोब अनागोंदी कारभारात घेण्यात आला नव्हता परंतु महिन्यांपूर्वीच नियोजित होता (अफगाणिस्तान तालिबान विवाद). याआधी गुरुवारी अमेरिकेने अफगाणिस्तानला मदत करण्यासाठी आणि काबूलमधील अमेरिकन दूतावासातून काही कर्मचाऱ्यांना बाहेर काढण्यासाठी 3,000 अतिरिक्त सैन्य पाठवत असल्याचे म्हटले होते.

सैन्याच्या माघारीवर टीका

येल विद्यापीठातील वरिष्ठ संशोधक, ब्रिटीश सरकारचे आंतरराष्ट्रीय विकास मंत्री आणि लेखक रोरी स्टीवर्ट यांनी अफगाणिस्तानातून सैन्य मागे घेण्याच्या निर्णयावर टीका केली (हेलमंडमधील ब्रिटिश सैन्य) आणि याला "अनावश्यकपणे धोकादायक निर्णय" म्हटले. अफगाण निर्वासितांचे. 'तो म्हणाला,' आम्ही रात्रभर दुसरी सीरिया केली. '