हिंदी चित्रपटसृष्टीचे सुपरस्टार म्हणल्यावर पहिल नाव तोंडात येतं ते म्हणजे 'अमिताभ बच्चन'(Amitabh Bachchan) हिंदी चित्रपटसृष्टीत चार दशकांहून अधिक काळ अधिराज्य गाजवलेल्या या अभिनेत्याचा आज 79 व वाढदिवस (Birthday),अमिताभ बच्चन यांना त्यांच्या चित्रपटांमधून 'अँग्री यंग मॅन' ही पदवी मिळाली आहे. त्यांना हिंदी चित्रपटसृष्टीतील सर्वात मोठा आणि प्रभावशाली अभिनेता म्हणून समाजात एक वेगळे आणि आदरणीय स्थान आहे. लोक त्यांना 'शतकातील महानायक' म्हणून ओळखतात चाहते त्यांच प्रेमाने बिग बी (Big B) किंवा शहेनशहा म्हणून ओळखतात.

या महान नायकाने राजकारणातही आपले नशीब आजमावले होते, ते राजीव गांधींचे जवळचे मित्र होते, म्हणून त्यांनी काँग्रेस पक्षात प्रवेश केला आणि अलाहाबादमधून आठव्या सार्वत्रिक निवडणुकीत बलाढ्य नेते एच. एन बहुगुणा यांचा पराभव केला. पण त्यांना राजकारणाचे हे फारसे रुचले नाही म्हणूनच त्यांनी अवघ्या तीन वर्षांत राजकारणाला रामराम ठोकला.

अमिताभ बच्चन यांचे बालपण

अमिताभ बच्चन यांचा जन्म उत्तर प्रदेशातील अलाहाबाद जिल्ह्यात झाला. त्यांच्या वडिलांचे नाव हरिवंशराय बच्चन होते. त्यांचे वडील हिंदी जगतातील प्रसिद्ध कवी आहेत. त्यांच्या आईचे नाव तेजी बच्चन होते. त्यांना अजिताभ नावाचा एक लहान भाऊ देखील आहे. अमिताभ यांचे आधी इन्क्लाब हे नाव होते पण त्यांच्या वडिलांचे साथीदार कवी सुमित्रांदन पंत यांच्या सांगण्यावरून, त्यांचे नाव अमिताभ असे ठेवले गेले.

अमिताभ बच्चन यांचे शिक्षण

अमिताभ बच्चन हे नैनितालच्या शेरवुड कॉलेजचे विद्यार्थी आहेत. यानंतर त्यांनी दिल्ली विद्यापीठाच्या किरोरी मल महाविद्यालयातून शिक्षण घेतले. अभ्यासातही ते खूप चांगले होते आणि वर्गातील चांगल्या विद्यार्थ्यांमध्ये त्याची गणना होते. कुठेतरी हे गुण त्याच्या वडिलांकडून आले कारण ते एक सुप्रसिद्ध कवी देखील होते.

अमिताभ बच्चन यांचे वैवाहिक जीवन

अमिताभ बच्चन यांचे लग्न जया बच्चन यांच्याशी झाले; दरम्यान त्यांना दोन मुले झाली. अभिषेक बच्चन त्यांचा मुलगा आहे आणि श्वेता नंदा त्यांची मुलगी आहे. रेखासोबत त्यांच्या अफेअरची खूप चर्चा झाली आणि लोकांच्या गप्पांचा विषय बनला.

अमिताभ बच्चन यांचे करिअर

अमिताभ बच्चन यांनी 'भुवन शोम' या चित्रपटातून आवाज निवेदक म्हणून सुरुवात केली पण अभिनेता म्हणून त्यांची कारकीर्द 'सात हिंदुस्तानी' या चित्रपटापासून सुरू झाली. यानंतर त्यांनी अनेक चित्रपट केले पण ते फारसे यशस्वी झाली नाही. दरम्यान 'जंजीर' हा चित्रपट त्यांच्या कारकिर्दीचा टर्निंग पॉईंट ठरला. यानंतर, त्यांनी केवळ हिट चित्रपटच केले; याबरोबरच ते प्रत्येक प्रेक्षकांमध्ये लोकप्रिय झाले.या चित्रपटाने अमिताभ बच्चन यांना वेगळी ओळख दिली.

अमिताभ बच्चन यांचे प्रसिद्ध चित्रपट

सात हिंदुस्तानी, आनंद, जंजीर, अभिमान, सौदागर, चुपके चुपके, दीवार, शोले, कभी कभी, अमर अकबर अँथनी, त्रिशूल, डॉन, मुकद्दर का सिकंदर, मि. नटवरलाल, अघोषित, सिलसिला, कालिया, सत्ते पे सत्ता, नमक हलाल, शक्ती, कुली, मद्यधुंद, माणूस, शहेनशहा, अग्निपथ, देव साक्षीदार, मोहब्बतें, बागबान, काळा, सरकार, चीनी कम, भूतनाथ, पा, सत्याग्रह, शमिताभ अशा महान चित्रपटांनी त्यांना त्यांची ओळख मिळवून दिली.

अमिताभ बच्चन यांना मिळालेले पुरस्कार

अमिताभ बच्चन यांना सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्याचा राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कार तब्बल तीन वेळा मिळाला आहे. याशिवाय त्यांना 14 वेळा फिल्मफेअर पुरस्कारही मिळाला आहे. चित्रपटांव्यतिरिक्त,ते गायक, निर्माता आणि टीव्ही सादरकर्ते देखील आहेत. भारत सरकारने त्यांना पद्मश्री आणि पद्मभूषण देऊनही सन्मानित केले आहे.

त्यांना भारत सरकारकडून 1984 मध्ये पद्मश्री, 2001 मध्ये पद्मभूषण आणि 2015 मध्ये पद्मविभूषणसारखे सन्मान मिळाले आहेत. कारकिर्दीच्या सुरुवातीच्या काळात त्याला अनेक अडचणींना सामोरे जावे लागले. त्यांचे चित्रपट सतत भरभराटीला येत होते, त्यानंतर त्यांनी घरी परतण्याचे मन बनवले होते, पण जंजीर हा चित्रपट त्यांच्या कारकिर्दीचा टर्निंग पॉईंट ठरला आणि चित्रपटसृष्टीत 'अँग्री यंग मॅन' उदयास आला.

अमिताभच्या कारकिर्दीतील वाईट टप्पा

26 जुलै 1982 रोजी अचानक कुली चित्रपटाच्या शूटिंग दरम्यान त्यांना गंभीर दुखापत झाली. खरं तर, चित्रपटाच्या अॅक्शन सिक्वन्समध्ये अभिनेता पुनीत इस्सार यांना अमिताभला ठोसा मारावा लागला होता आणि टेबलवर आदळल्यानंतर त्यांना जमिनीवर पडावे लागले होते. पण त्याने टेबलाच्या दिशेने उडी मारताच, टेबलचा कोपरा त्याच्या आतड्यांना लागला, ज्यामुळे त्याला खूप रक्तस्त्राव झाला आणि स्थिती इतकी गंभीर झाली की मृत्यूच्या जवळ जाऊन आले आहे पण चाहत्यांच्या प्रार्थनेने आणि आशीर्वादाने ते या आपघातातून बरे झाले.