देशात, जगामध्ये आणि समाजात धुम्रपानाबद्दल लोकांमध्ये जागरूकता वाढवण्यासाठी 9 मार्च म्हणजेच आज 'नो स्मोकिंग डे 2022' साजरा केला जात आहे. 'नो स्मोकिंग डे 2022' साजरा करण्याचा उद्देश लोकांना धूम्रपानाच्या वाईट सवयीपासून मुक्ती मिळावी हा आहे. तंबाखू हा एक हानिकारक पदार्थ आहे, तंबाखू चघळणे किंवा पिणे ज्यामुळे अनेक रोग होऊ शकतात.

तंबाखूच्या सेवनामुळे जगभरात दरवर्षी लाखो लोकांचा कॅन्सरमुळे मृत्यू होतो, त्यामुळे धुम्रपानामुळे होणाऱ्या हानींबाबत जागरुक असणे अत्यंत आवश्यक आहे. हृदयाशी संबंधित आजारांमध्ये वाढ हे मुख्यतः धूम्रपानामुळे होते.

धूम्रपानामुळे होणारे आजार

आयुर्वेदिक तज्ज्ञ सांगतात की, धूम्रपान (smoking) केल्याने तुम्हाला प्राणघातक आजारांना लवकर बळी पडावे लागते. धूम्रपान आणि तंबाखू सेवनामुळे शरीर व्यसनाधीन होते. तंबाखूमध्ये निकोटीन असते, जे तुमच्या रक्तात फिरते आणि शरीराला त्याचे व्यसन लागते. तंबाखूमध्ये आढळणारे निकोटीन तोंडातून आत जाऊन तुमच्या फुफ्फुसात, हृदयात, पोटात आणि रक्तवाहिन्यांपर्यंत पोहोचून गंभीर नुकसान करते.

तंबाखूच्या सेवनाने हृदयाचे आजार होऊ शकतात.

हे फुफ्फुसांना नुकसान पोहोचवते, ज्यामुळे फुफ्फुसांची प्रतिकारशक्ती कमकुवत होते आणि त्यांना लवकर संसर्ग होऊ लागतो. त्यामुळे कर्करोग होण्याची शक्यता वाढते.

तंबाखू हे यकृताच्या कर्करोगाचे मुख्य कारण आहे.

तंबाखूमुळे तोंडाचा कर्करोग (cancer) होण्याची शक्यता वाढते.

तंबाखूमुळे वंध्यत्व येण्याची सर्वाधिक शक्यता असते. पुरुषांनी याचे सेवन केल्यास ते इरेक्टाइल डिसफंक्शनला बळी पडतात.

महिलांनी तंबाखूचे सेवन केल्यास त्यांची प्रजनन क्षमता कमकुवत होते आणि त्या अपत्यहीनतेच्या बळी ठरतात.

तंबाखूमुळे मधुमेहाचा धोका वाढतो.

तंबाखूमुळेही आतड्याचा कर्करोग होऊ शकतो.

तंबाखू हे स्तनाच्या कर्करोगाचे प्रमुख कारण आहे.

तंबाखूमुळे पुरुषांमध्ये शुक्राणूंची गती आणि संख्या कमी होते, त्यामुळे ते नपुंसकतेचे शिकार होतात. आणि त्याचे वडील बनण्याचे स्वप्न अधुरे राहते.

धूम्रपान आणि तंबाखू सोडण्यासाठी आयुर्वेदिक उपाय

आयुर्वेद तज्ज्ञ सांगतात की, तंबाखू आणि धूम्रपान सोडण्याची इच्छा अनेकांना असते, पण ते हे व्यसन इतक्या सहजासहजी सोडू शकत नाहीत, कारण तंबाखूमध्ये आढळणारे निकोटीन हे शरीरातील रक्तामध्ये विरघळते. अशा परिस्थितीत काही खास आयुर्वेदिक उपाय आहेत, जे तुम्हाला तंबाखू सोडण्यास मदत करतील आणि तंबाखूच्या सेवनापासून दूर राहू शकतात. सर्वप्रथम, तुम्हाला तुमची इच्छाशक्ती मजबूत करावी लागेल, कारण जर तुमच्यात सोडण्याची इच्छा नसेल, तर हे उपाय तितकेसे प्रभावी ठरणार नाहीत.

आयुर्वेदानुसार तंबाखूच्या व्यसनापासून मुक्त होण्यासाठी कॅरमच्या बियांमध्ये लिंबाचा रस आणि काळे मीठ मिसळून दोन दिवस ठेवा. यानंतर, जर तुम्हाला तंबाखूचे सेवन करावेसे वाटले तरच तुम्ही त्याचे सेवन करा. असे एक ते दोन महिने केले तर हळूहळू तंबाखू खाण्याची सवय सुटू शकेल.

तुमचे तंबाखू सोडण्याचे व्यसन हळूहळू संपेल. यासाठी जेव्हाही तंबाखू खायची असेल तेव्हा तंबाखूऐवजी बारीक बडीशेप घ्या आणि तोंडात ठेवून हळू हळू चघळत रहा. असे एक-दोन महिने केले तर तंबाखू, सिगारेट, गुटखा यापासून सहज सुटका होईल.