आपण सर्वजण परिचित आहोत की, सागरावर (Ocean) चंद्राचा (Moon) मोठा प्रभाव असतो. गुरुत्वाकर्षण शक्तीमुळे (Gravity) जगभरातील महासागर आणि समुद्रांमध्ये भरती आल्याचे पहायला मिळते. याशिवाय चंद्राचा मानवी मेंदूवरही खोलवर परिणाम होतो, असा विश्वास आहे. मानवी शरीरातील पाण्यावरदेखील चंद्रावर परिणाम होतो. अशा बर्‍याच कथा ऐकायला मिळतात ज्यात लोक पौर्णिमेच्या दिवशी विलक्षण कथा ऐकायला मिळतात. एका संशोधनात असे दिसून आले आहे की चंद्राचा देखील पावसावर परिणाम होतो.

पृथ्वीवर आणि मानवांवर चंद्राच्या दुष्परिणामांवर बरेच संशोधने झाली आहे. आता शास्त्रज्ञ देखील हे मान्य करतात की चंद्राचा दोन्हीवर खोलवर असा परिणाम होतो. पावसाच्या दृष्टिकोनातून, चंद्राचा परिणाम पृथ्वीच्या हायड्रोफीयरवरच नव्हे तर वातावरणावरही होतो. जिथे चंद्र वायुंमडलात तेजीत होतो. वातावरणात तो एक फुगवटा निर्माण करतो. ज्याचा पृथ्वीवर पडणाऱ्या पावसाच्या मात्रेस प्रभावित करु शकतो.

जगभरातील डेटा गोळा केला जात आहे

साधारणपणे, चंद्राचा पावसावर होणारा प्रभाव कमी असतो, परंतु पावसामध्ये होणारे छोटेसे बदलही पृथ्वीवरील पर्यावरणातील बदलास प्रभावित असतात. वातावरणाचा अभ्यास करण्यासाठी, जगभरातील संशोधक, विद्यार्थी चंद्राचा पावसावर किती परिणाम करतात याचा अभ्यास करत आहेत. यासाठी ते सध्या वातावरणीय दबावातील बदल पाहत आहेत जेणेकरून त्यांना आवश्यक डेटा मिळेल.

विशेष नकाशा

या माहितीने या संशोधकांना बर्‍याच भागाचा असा नकाशा तयार करण्याची संधी दिली आहे जेणेकरुन त्यांना कळेल की चंद्राच्या वाढीबरोबर घटण्यात पावसाची पातळी कशी बदलते. हा नकाशा दर्शवितो की चंद्र डोक्यावर असताना उष्ण कटिबंधात पाऊस कमी होतो. या निरीक्षणाला पाठिंबा देण्यासाठी संशोधकांनी इतर प्रकारचे डेटाही गोळा केले आहेत.

बर्‍याच काळापासून डेटा गोळा केला जात आहे

वायुमंडलीय दाब, चंद्र आकाशात ज्या स्थानावर आहे आणि वेळोवेळी पाऊस बदलत आहे यासह अनेक प्रक्रियेमधून संशोधकांनी हा डेटा गोळा केला. 1845 पासून वातावरणाच्या दाबांवर चंद्राचा प्रभाव नोंदविला जात आहे. पण नुकत्याच वॉशिंग्टन विद्यापीठाच्या संशोधन पेपरमध्ये पावसावर चंद्राचे अतिरिक्त परिणाम दिसून आले आहेत.

परिणाम कसा होईल?

अभ्यासानुसार असे दिसून येते की जेव्हा चंद्र आकाशात तेजीत होतो त्यावेळी तेव्हा त्याचे गुरुत्व पृथ्वीच्या वातावरणाच्या दिशेने वाढते. म्हणूनच, पृथ्वीच्या पुढील वातावरणावरील दबाव किंवा वजन देखील वाढते. या दाबामुळे हवेतील तापमान वाढते आणि त्याद्वारे हवेची आर्द्रता ठेवण्याची क्षमता वाढते. जास्त आर्द्रतेमुळे जास्त पाऊस होतो, कमी नाही तर पावसाची शक्यता कमी होते.

नक्कीच, पावसावर परिणाम करणारे बरेच घटक आहेत आणि चंद्राचा परिणाम प्रभावाच्या विशालतेच्या बाबतीत मागे पडतो. याशिवाय पृथ्वीच्या अक्षावर फिरण्यामुळे चंद्राचा प्रभाव नेहमीच कुठेतरी बदलत राहतो. पौर्णिमेच्या रात्री कोणत्याही एकाच ठिकाणी हा प्रभाव नेहमी सारखा नसतो. या व्यतिरिक्त हवामानाचा सर्वात मोठा प्रभाव पडतो. जर आपण फक्त भारतात पाहिलं तर पावसाळ्यात इथे जास्त पाऊस पडतो, अशा परिस्थितीत चंद्राचा परिणाम दिसत नाही.