मासिक पाळीच्या काळात महिलांना वेदना सामान्य गोष्ट आहे. पण जेव्हा ते पुन्हा पुन्हा घडते तेव्हा त्याकडे लक्ष देणे खूप आवश्यक आहे. हे काही आजाराचे लक्षण देखील असू शकते. स्त्रियांमध्ये, मासिक पाळी दरम्यान तीव्र वेदना देखील एंडोमेट्रिओसिस नावाच्या आजाराचे लक्षण असू शकते. या आजारात, गर्भाशयाच्या अस्तरांसारख्या ऊती स्त्रियांच्या गर्भाशयाच्या बाहेर तयार होतात.
गर्भाशयाचे हे ऊतक गर्भाशयाचे अस्तर बनवणाऱ्या ऊतकांप्रमाणेच विकसित होते आणि कार्य करते. स्त्रीरोगतज्ञ (Gynecologist) सांगतात, 'जर एखाद्याला एंडोमेट्रिओसिस असेल तर आपल्याला त्यात अनेक लक्षणे दिसतात. मासिक पाळीत वेदना, सहा महिन्यांहून अधिक काळ ओटीपोटात वेदना, अनियमित रक्तप्रवाह, सूज, दीर्घकाळ थकवा या लक्षणांचा समावेश होतो.
एंडोमेट्रिओसिस विकसित होण्यासाठी अनेक वर्षे लागतात आणि सुरुवातीच्या काळात ते शोधणे खूप कठीण आहे. गर्भाशयाचे अस्तर बनवणाऱ्या पेशींमध्ये एंडोमेट्रियल टिश्यू तयार करण्याची आणि वाढण्याची प्रवृत्ती असते. यामुळे हा आजार वाढत जातो आणि त्याचे चार टप्पे असतात. जर रोगाचा टप्पा वाढला तर एंडोमेट्रिओसिसमुळे वंध्यत्व आणि इतर आरोग्य समस्या उद्भवू शकतात.
हा आजार जितक्या लवकर ओळखला जाईल तितका उपचार करणे सोपे आहे. परंतु समस्या अशी आहे की एंडोमेट्रिओसिसचे निदान करणे फार कठीण आहे. संशोधन असे सुचवते की एंडोमेट्रिओसिस शोधण्यासाठी सुमारे सात ते बारा वर्षे लागतात.
किशोरवयीन काळात मासिक पाळीच्या वेदनांकडे दुर्लक्ष करू नका
मासिक पाळीच्या तीव्र वेदनांच्या तक्रारी तरुण मुलींमध्ये जास्त असतात. चढ-उतार करणारे हार्मोन्स असतात, त्यामुळे त्यांना मासिक पाळीत जास्त वेदना सहन कराव्या लागतात. परंतु मासिक पाळीच्या सामान्य वेदनांमुळे मुलींनी शाळा किंवा इतर काम चुकवू नये, त्याऐवजी वेदना कमी करण्यासाठी वेदनाशामक औषधांचा वापर करा आणि त्यांची दैनंदिन कामे सुरू ठेवा.
एंडोमेट्रिओसिसची लक्षणे
मासिक पाळी आणि अनियमित मासिक पाळीच्या दरम्यान तीव्र वेदनांसह जास्त रक्तस्त्राव.
- लघवी करताना वेदना
- नेहमी थकल्यासारखे वाटणे
- मासिक पाळी दरम्यान ओटीपोटाच्या भागात तीव्र वेदना
स्त्रियांच्या वयानुसार, एंडोमेट्रिओसिसची लक्षणे देखील भिन्न दिसतात. एंडोमेट्रिओसिस असलेल्या वृद्ध महिलांना सेक्स दरम्यान वेदना, गर्भधारणा (Pregnancy) न होणे यासारख्या समस्यांना तोंड द्यावे लागते. एंडोमेट्रिओसिसचे निदान लक्षणांच्या आधारे लेप्रोस्कोपीद्वारे केले जाते.
दैनिक गोमंतकचे सदस्य व्हा
Read Goa news in Marathi and Goa local news on Tourism, Business, Politics, Entertainment, Sports and Goa latest news in Marathi on Dainik Gomantak. Get Goa news live updates on the Dainik Gomantak Mobile app for Android and IOS.