वृद्धांमध्ये न्यूमोनिया अधिक तीव्र का होतो? लता मंगेशकर देतायत झुंज

न्यूमोनिया आजाराचे नाव येताच लोकांना हा लहान मुलांचा आजार आहे असे वाटते, तर भारतातील सर्वात मोठ्या गायिका लता मंगेशकर ज्यांना देशाचा सर्वोच्च सन्मान भारतरत्न देण्यात आला आहे, त्यांना सध्या कोरोनाने ग्रासले आहे आणि त्या न्यूमोनियाशी झुंज देत आहेत. त्यांची प्रकृती चिंताजनक असून त्यांना पुन्हा व्हेंटिलेटरवर ठेवण्यात आले आहे. आरोग्य तज्ज्ञांच्या मते, लहान मुले आणि वृद्ध दोघेही न्यूमोनियाचे सहज बळी पडतात आणि त्यामुळेच त्यांच्यामध्ये हा आजार खूप गंभीर बनतो. वृद्धत्वामुळे आणि प्रतिकारशक्ती कमकुवत झाल्यामुळे, ते वृद्धांच्या फुफ्फुसावर हल्ला करते.

कोरोनानंतर निमोनिया (pneumonia) झाला असेल तर तो धोकादायक ठरू शकतो. कोरोनापासून देशात न्यूमोनियाचे रुग्ण झपाट्याने वाढले आहेत. या न्यूमोनियामध्ये फुफ्फुसात संसर्ग होतो जो एक्स-रेमध्ये स्पष्टपणे दिसतो. गेल्या काही दिवसांपासून अनेक मृत्यूच्या घटनांमध्ये चार-पाच दिवसांत गंभीर न्यूमोनियानेही मृत्यू झाल्याचे दिसून येत आहे.

डॉ. सांगतात की एकदा निमोनिया झाला की हॉस्पिटलमध्ये दाखल झालेल्या 5 ते 10 टक्के लोकांचा मृत्यू होऊ शकतो. कारण त्यातून सावरायलाही बराच वेळ लागतो. जर हे रुग्ण इतके आजारी असतील की त्यांना आयसीयूमध्ये ठेवावे लागते, तर मृत्यूचे प्रमाण 30 टक्क्यांपर्यंत जाते. या रोगासाठी रुग्णाची रोगप्रतिकारक शक्ती विशेषतः जबाबदार असते.

म्हणूनच वृद्धांमध्ये निमोनिया धोकादायक आहे

डॉ.सांगतात की वृद्धांच्या शरीराची प्रतिकारशक्ती (Immunity) फारशी चांगली नसते. अनेक वेळा जंतुसंसर्ग झाला की आपल्याला औषधे दिली जातात, ते रोगाशी लढतात, परंतु रोगाशी लढण्यासाठी आपली स्वतःची प्रतिकारशक्ती देखील खूप महत्त्वाची असते परंतु प्रतिकारशक्ती कमकुवत असेल तर रोगाशी लढण्यास मदत होते. परंतु शरीराची रोगप्रतिकारक शक्ती योग्य प्रतिसाद देऊ शकत नाही, अशा परिस्थितीत निमोनियाचा पराभव करणे कठीण होते.

कोरोनानंतर न्यूमोनियामध्ये फुफ्फुस खराब होतात

जर एकदा निमोनिया झाला तर ती दीर्घ लढाई बनते. रुग्णाला बरे होण्यासाठी वेळ लागतो. यामध्ये फुफ्फुसांना खूप नुकसान होते. अशा परिस्थितीत, बरे होण्यास महिने लागतात.

वृद्धांनी या गोष्टी लक्षात ठेवाव्यात

वृद्धांनी न्यूमोनियाबाबत विशेष लक्ष देण्याची गरज आहे. जर एखाद्या व्यक्तीला खोकल्याबरोबर पिवळ्या रंगाचा श्लेष्मा येत असेल. यासोबतच खूप ताप येतो आणि दीर्घ श्वास घेताना माणसाला खूप वेदना होतात. रुग्णाला छातीच्या एका बाजूला किंवा दोन्ही बाजूला वेदना होऊ शकतात. या तीनपैकी कोणतीही दोन लक्षणे सामान्य असल्यास, अशा स्थितीत व्यक्तीने डॉक्टरकडे जाऊन तपासणी करणे आवश्यक आहे. कधी-कधी असे दिसून आले आहे की जास्त ताप येत नाही पण आणखी दोन लक्षणे असतील तर न्यूमोनिया होऊ शकतो. या आजारात फुफ्फुसांना सर्वाधिक त्रास होतो.