Kokum Farming: जाणून घ्या, गोवन पदार्थात विशेष महत्व असलेले कोकम कसे पिकते

Kokum Farming: कोकम (गार्सिनिया इंडिका), ज्याला कोकणीमध्ये "सोला" म्हणूनही ओळखले जाते, हे गोव्यासह भारतातील पश्चिम घाट प्रदेशातील मूळचे उष्णकटिबंधीय फळ आहे. कोकमचा वापर अनेक पाककृतीमध्ये केला जातो. तसेच औषधी उपयोगासाठी मोठ्या प्रमाणावर लागवड केली जाते. गोव्यात होणाऱ्या कोकम शेतीबद्दलचे काही महत्त्वाचे मुद्दे जाणून घ्या.

हवामान आणि माती:

कोकमची झाडे उष्णकटिबंधीय हवामानात वाढतात. गोव्याचे उष्ण व दमट हवामान, तसेच पाण्याचा निचरा होणारी जमीन कोकम लागवडीसाठी योग्य आहे.

लागवडीची पद्धत:

कोकमची झाडे सहसा बियाण्यांपासून वाढतात. बिया थेट शेतात किंवा रोपवाटिकेत पेरल्या जातात. रोपे तयार झाल्यावर, ते मुख्य शेतात लावले जातात.

लागवड हंगाम:

कोकम बियाणे किंवा रोपे लावण्यासाठी योग्य वेळ पावसाळ्यात आहे, कारण त्यांना भरपूर पावसाचा फायदा होतो.

अंतर:

कोकम झाडांच्या निरोगी वाढीसाठी पुरेसे अंतर आवश्यक आहे. साधारणपणे, झाडांमधील अंतर सुमारे 10 ते 15 फूट असते.

काळजी आणि देखभाल:

कोकम झाडांना नियमित पाणी पिण्याची गरज असते, विशेषतः उष्ण काळात. झाडाच्या पायाभोवती आच्छादन केल्याने जमिनीतील ओलावा टिकून राहण्यास मदत होते. झाडाला आकार देण्यासाठी आणि चांगल्या फळांच्या उत्पादनास प्रोत्साहन देण्यासाठी छाटणी देखील केली जाऊ शकते.

कापणी:

कोकमची फळे साधारणपणे लागवडीनंतर 5 ते 7 वर्षांनी काढणीसाठी तयार होतात. फळे परिपक्व झाल्यावर हिरव्या ते जांभळ्या होतात. कापणी सामान्यतः पावसाळ्यानंतरच्या हंगामात केली जाते.

उपयोग:

कोकम त्याच्या पाककृतीसाठी प्रसिद्ध आहे. कोकम रिंड किंवा कोकम बटर तयार करण्यासाठी फळाचा बाहेरचा भाग वाळवला जातो, जो गोव्याच्या पाककृतीमध्ये मोठ्या प्रमाणावर वापरला जातो, विशेषत: फिश करी आणि सोल कढी (एक लोकप्रिय पेय) तयार करण्यासाठी. कोकममध्ये औषधी गुणधर्म देखील आहेत आणि त्याचा वापर पारंपारिक औषधांमध्ये केला जातो.

बाजारातील मागणी:

कोकम आधारित उत्पादनांची मागणी आणि प्रादेशिक पाककृतींमध्ये फळांची लोकप्रियता यामुळे कोकमची लागवड शेतकऱ्यांसाठी आर्थिकदृष्ट्या फायदेशीर ठरू शकते.

स्थानिक जाती:

कोकमचे विविध प्रकार असले तरी काही स्थानिक वाण गोव्याच्या विशिष्ट परिस्थितीशी जुळवून घेऊ शकतात.

संशोधन आणि विस्तार सेवा:

गोव्यातील शेतकरी कृषी विस्तार सेवा आणि संशोधन संस्थांचा लाभ घेऊ शकतात जे कोकम लागवडीच्या सर्वोत्तम पद्धतींवर मार्गदर्शन करतात.