गणपती बाप्पाच्या आगमनाने आपल्या घरातील वतावरण भक्तिमय होतं असतं. त्याच भक्तिमय वातावरणाला मंत्रमुग्ध करण्यासाठी या मंत्राचे पठन करा.
अथ पूजाप्रारंभः ।
प्रथम आपल्या इष्टदेवतांना हळद-कुंकू वाहून देवापुढे विडा ठेवावा ( विड्याची पानें दोन, त्यावर एक पैसा व एक सुपारी) व नमस्कार करावा. गुरुजींना म्हणजे उपाध्यायांना नमस्कार करून आपल्या आई-वडिलांना आणि इतर वडील मंडळींना नमस्कार करून आसनावर बसावें व सुरवात करावी.
द्विराचम्य प्राणायामं कृत्वा ।
पुढे दिलेल्या 24 नांवांपैकी पहिल्या तीन नांवांचा उच्चार करून प्रत्येक नांवाच्या शेवटी संध्येच्या पळीने उजव्या हातावर पाणी घेऊन आचमन करावें. (आचमन करतेवेळी तोंडानें आवाज करूं नये.) चौथ्या नांवाचा उच्चार करून संध्येच्या पळीनें उजव्या हातावर पाणी घेऊन ताम्हनांत सोडावें. याप्रमाणे दोन वेळा करावें.
नंतर नांवांचा उच्चार करून प्रत्येक वेळी नमस्कार करावा. सर्व नांवें संपल्यावर प्राणायाम करावा.
(1 ) ॐ केशवाय नमः । (2) ॐ नारायणाय नमः ।(3) ॐ माधवाय नमः । (4) ॐ गोविंदाय नमः । (5) ॐ विष्णवे नमः (6 ) ॐ मधुसूदनाय नमः । (7 ) ॐ त्रिविक्रमाय नमः । (8 ) ॐ वामनाय नमः ।
(9 ) ॐ श्रीधराय नमः । (10 ) ॐ हृषीकेशाय नमः । (11 ) ॐ पद्मनाभाय नमः । (12 ) ॐ दामोदराय नमः ।
(13 ) ॐ संकर्षणाय नमः । (14 ) ॐ वासुदेवाय नमः । (15 ) ॐ प्रद्युम्नाय नमः । (16 ) ॐ अनिरुद्धाय नमः । (17 ) ॐ पुरुषोत्तमाय नमः । (18 ) ॐ अधोक्षजाय नमः । (19 ) ॐ नारसिंहाय नमः । (20 ) ॐ अच्युताय नमः । (21 ) ॐ जनार्दनाय नमः । (22 ) ॐ उपेन्द्राय नमः । (23 ) ॐ हरये नमः । (24 ) ॐ श्रीकृष्णाय नमः ।
प्रणवस्य परब्रह्मऋषिः । परमात्मा देवता । दैवी गायत्रीच्छंदः । प्राणायामे विनियोगः ।
ॐ भुवः ॐ स्वः महः तपः सत्यम् । ॐ तत्सवितुर्वरेण्यं भर्गो देवस्य॑ धीमहि धियो यो नः प्रचोदया॑त् ।
ॐ आपोज्योती रसोमृतं ब्रह्मभूर्भुवः स्वरोम् ।
यानंतर आपला उजवा हात उजव्या कानाला व डाव्या कानाला लावावा.
येथून पुढें ध्यान करावें. ते असे की, हातांत अक्षता घेऊन दोन्ही हात जोडावे व आपली दृष्टि आपल्या समोरील देवाकडे लावावी.
ॐ श्रीमन्महागणाधिपतये नमः । इष्टदेवताभ्यो नमः । कुलदेवताभ्यो नमः । ग्रामदेवताभ्यो नमः | स्थान देवताभ्यो नमः । वास्तुदेवताभ्यो नमः | मातापितुभ्यां नमः । श्रीलक्ष्मीनारायणाभ्यां नमः । सर्वेभ्यो देवेभ्यो नमो नमः । सर्वेभ्यो ब्राह्मणेभ्यो नमो नमः । निर्विघ्नमस्तु । सुमुखश्चैकदंतश्च कपिलो गजकर्णकः । लंबोदरश्च विकटो विघ्ननाशो गणाधिपः ।। धूम्रकेतुर्गणाध्यक्षो भालचंद्रो गजाननः । द्वादशैतानि नामानि यः पठेच्छृणुयादपि ।। विद्यारंभ विवाहे च प्रवेशे निर्गमे तथा संग्रामे संकटे चैव विघ्नस्तस्य न जायते । शुक्लांबरधरं देवं शशिवर्णं चतुर्भुजं । प्रसन्नवदनं ध्यायेत् सर्वविघ्नोपशान्तये। सर्वमंगलमांगल्ये शिवे सर्वार्थसाधिके । शरण्ये त्र्यंबके गौरि नारायाण नमोस्तु ते ॥ सर्वदा सर्वकार्येषु नास्ति तेषाममंगलम् । येषां हृदिस्थो भगवान् मंगलायतनं हरिः । तदेव लग्नं सुदिनं तदेव ताराबलं चंद्रबलं तदेव । विद्याबलं दैवबलं तदेव लक्ष्मीपते तेत्रियुगं स्मरामि ॥ लाभस्तेषां जयस्तेषां कुतस्तेषां पराजयः । येषामिंदी वरश्यामो हृदयस्थो जनार्दनः । विनायकं गुरु भानुं ब्रह्मविष्णुमहेश्वरान् सरस्वती प्रणौम्यादौ सर्वकार्यार्थसिद्धये ।। अभीप्सितार्थसिद्धयर्थ पूजितो यः सुरासुरैः । सर्वविघ्नहरस्तस्मै गणाधिपतये नमः ॥ सर्वेष्वारब्धकार्येषु त्रयस्त्रि भुवनेश्वराः । देवाः दिशंतु नः सिद्धिं ब्रह्मेशानजनार्दनाः ॥
श्रीमद्भगवतो महापुरुषस्य विष्णोराज्ञया प्रवर्तमानस्य अद्य ब्रह्मणो द्वितीये परार्धे विष्णुपदे श्रीश्चेतवाराहकल्पे वैवस्वत मन्वंतरे कलियुगे प्रथमचरणे भरतवर्षे भरतखंडे जंबुद्वीपे दंडकारण्ये देशे गोदावर्याः दक्षिणेतीरे शालिवाहन शके | अमुक नाम संवत्सरे अमुकायने अमुकऋतौ अमुकमासे अमुकपक्षे अमुकतिथी, अमुकवासरे अमुकदिवस नक्षत्रे विष्णुयोगे विष्णुकरणे अमुकास्थिते वर्तमाने चन्द्रे अमुकस्थिते श्रीसूर्ये अमुकास्थिते देवगुरौ शेषेषु ग्रहेषु यथायथं राशिस्थानस्थितेषु सत्सु शुभनामयोगे शुभकरणे एवंगुणविशेषणविशिष्टायां शुभपुण्यतिथौ (येथे पूजा करणारानें स्वत: म्हणावें) मम आत्मनः श्रुतिस्मृतिपुराणोक्त फलप्राप्त्यर्थं अस्माकं सकुटुंबानां सपरिवाराणां क्षेमस्थैर्य आयुरारोग्य ऐश्वर्यप्राप्त्यर्थं सकलपीडापरिहारार्थ मनेप्सितसकलमनोरथसिद्धयर्थम् श्रीसत्यनारायणदेवताप्रीत्यर्थं यथाज्ञानेन यथामिलितोपचारद्रव्यैः ध्यानावाहनादिषोडशोपचारपूजनमहं करिष्ये। ( उजव्या हातांत पाणी घेऊन ताम्हनांत सोडावें.) तत्रादौ निर्विघ्नतासिद्धयर्थं महागणपातपूजनं करिष्ये । तथा शरीरशुद्धयर्थं पडङ्गन्यासं कलशशंखघंटा पूजनं वरुणादिदेवतास्थापनार्थं कलशस्थापनं वरुणादिदेवतापूजनं च करिष्ये। (उजव्या हातांत पाणी घेऊन ताम्हनांत सोडावे.) तांदळावर सुपारी ठेवून तोच गणपति समजून पुढील सर्व उपचार वाहावे..
गणानां त्वा शौनको गृत्समदो गणपतिर्जगती गणपत्यावाहने विनियोगः ।
ॐॐ गणानां त्वा गणपतिं हवामहे कवि क॑वीनामुपमश्रवस्तमं ।। ज्येष्ठराजं ब्रह्म॑णां ब्रह्मणस्पत आ नः शृण्वन्नूतिभिः सीद सादनं ।।
'वक्रतुण्ड महाकाय कोटिसूर्यसमप्रभ । निर्विघ्नं कुरु मे देव सर्वकार्येषु सर्वदा ।।
टीप: ज्या ठिकाणी 'अमुक' शब्द आला आहे, तेथे पूजेच्या दिवशी पंचांग पाहून त्याप्रमाणे संवत्सराचे नांव,–------- चे नांव, तसेच त्या दिवशी असलेले नक्षत्र, योग, करण, चंद्रराशि, सूर्यराशि व गुरुराशि यांचे उल्लेख करावे..
असे म्हणून गणपतीवर अक्षता वाहाव्या व पुढील वाक्य म्हणावें.
★ अस्मिन् पूगीफले ऋद्धिबुद्धिसहितं महागणपतिं सांगं सपरिवारं सायुधं सशक्तिकं आवाहयामि। (आवाहनार्थ अक्षता बाहाव्या. ) ॐ भूर्भुवः स्वः महागणपतिं ध्यायामि । (गणपतीचे ध्यान करावें.) ॐ भूर्भुवः स्वः महागणपतये नमः । आसनार्थे अक्षतान् समर्पयामि । (अक्षता वाहाव्या.) ॐ भूर्भुवः स्वः महागणपतये नमः | पाद्यं समर्पयामि। (पळीभर पाणी घालावें.) ॐ भूर्भुवः स्वः महागणपतये नमः । अध्यं समर्पयामि। (गंधाक्षतायुक्त पाणी घालावें.) ॐ भूर्भुवः स्वः महागणपतये नमः । आचमनीयं समर्पयामि। (पळीभर पाणी घालावें. ) ॐ भूर्भुवः स्वः महागणपतये नमः । स्नानं समर्पयामि। (पळीभर पाणी घालावें.) सुप्रतिष्ठितमस्तु । ॐ भूर्भुवः स्वः महागणपतये नमः । वस्त्रोपवस्त्रार्थे कार्पासवस्त्रे समर्पयामि। (वरील मंत्रानें कापसाची दोन वर्षे बाहावीं.) ॐॐ भूर्भुवः स्वः महागणपतये नमः । यज्ञोपवीतं समर्पयामि । (जानवें वाहावें.) ॐ भूर्भुवः स्वः महागणपतये नमः । विलेपनार्थे चन्दनं समर्पयामि (गणपतीला) गंध लाबाबें.) ॐ भूर्भुवः स्वः महागणपतये नमः | अलंकारार्थे अक्षतान् समर्पयामि (अक्षता बाहाव्या.) ऋद्धिसिद्धिम्यां नमः । हरिद्रां कुंकुम सौभाग्यद्रव्यं समर्पयामि। (हळदकुंकू वाहावें.) ॐ भूर्भुवः स्वः महागणपतये नमः । सिंदूरं परिमल द्रव्याणि च समर्पयामि । ( या मंत्रानें शेंदूर व अष्टगंध, अर्गजा वगैरे सुवासिक द्रव्यें वाहाव.) ॐ भूर्भुवः स्वः महागणपतये नमः | कालोद्भवपुष्पाणि दुर्वांकुरांश्च समर्पयामि । (गणपतीला तांबडी फुलें व दूर्वा वाहाव्यात.) ॐ भूर्भुवः स्वः महा गणपतये नमः । धृपं दीपं च समर्पयामि। ( या मंत्रानें उदबत्ती ओवाळून नंतर नीराजन गणपतीला ओवाळावे.) ॐ भूर्भुवः स्वः महागणपतये नमः । नैवेद्यार्थे गुडखाद्यनैवेद्यं समर्पयामि (चौकोनी मंडल करून त्यावर गूळखोबरें ठेवून त्याचा नैवेद्य पुढील मंत्रांनी गणपतीला दाखवावा.) ॐ प्राणाय स्वाहा ॐ अपानाय स्वाहा ॐ व्यानाय स्वाहा ॐ उदानाय स्वाहा ॐ समानाय स्वाहा ॐ ब्रह्मणे स्वाहा । नैवेद्यमध्ये पानीयं समर्पयामि । ( एक पळीभर पाणी ताम्हनांत सोडावें व वरील मंत्रोच्चार करावा)
दैनिक गोमंतकचे सदस्य व्हा
Read Goa news in Marathi and Goa local news on Tourism, Business, Politics, Entertainment, Sports and Goa latest news in Marathi on Dainik Gomantak. Get Goa news live updates on the Dainik Gomantak Mobile app for Android and IOS.
