तुम्ही Seasonal Depression चे तर शिकार नाही ना? जाणून घ्या लक्षणे आणि कारणे

ऋतील नैसर्गिक बदलाचा आपल्या मानसिक आणि शारीरिक आरोग्यावर मोठा प्रभाव पडतो. बदलत्या हवामानामुळे अनेक प्रकारच्या शारीरिक समस्या उद्भवतात. अशीच एक समस्या म्हणजे सीझनल ऍफेक्टिव्ह डिसऑर्डर (एसएडी). हा हवामानावर आधारित भावनिक विकार आहे, ज्याला सीजनल डिप्रेशन देखील म्हणतात. सीजनल डिप्रेशनचा सर्वात मोठा परिणाम तुमच्या सुट्ट्यांमध्ये दिसून येतो.

(Causes of Seasonal Depression During the Holidays )

नॅशनल अलायन्स ऑन मेन्टल इलनेसच्या एका छोट्या सर्वेक्षणानुसार, SAD सारख्या मानसिक आरोग्याची स्थिती असलेल्या सुमारे 64 टक्के लोकांनी कबूल केले की सणासुदीचा हंगाम किंवा डिसेंबरच्या सुट्ट्या मागील वर्षाच्या तुलनेत वाईट आहेत, MayoClinic.com मधील अहवालानुसार. वेळ छान वाटत नाही. एसएडी असलेले लोक नोंदवतात की सुट्टीच्या काळात त्यांची लक्षणे आणखी वाईट होतात. साधारणपणे, सीझनल इफेक्टिव्ह डिसऑर्डरची लक्षणे हिवाळ्याच्या सुरुवातीच्या दिवसांपासून दिसू लागतात आणि फेब्रुवारी मार्चमध्ये वसंत ऋतूमध्ये समाप्त होतात.

सीझनल इफेक्टिव्ह डिसऑर्डरची लक्षणे

• दिवसभर उदासीनता आणि उदासीन राहणे

• सुस्त वाटणे आणि ऊर्जा कमी होणे

• पूर्वीपेक्षा जास्त झोपेची समस्या

• जास्त खाणे आणि कार्बोहायड्रेटची भूक जास्त असणे

• कोणत्याही कामावर लक्ष केंद्रित करण्यात अडचण

• मूड स्विंग्स

• मनात नकारात्मक विचार

• चिडखोर वर्तन

सीजनल डिप्रेशन विकार

1. सूर्यप्रकाशाची कमतरता: तज्ज्ञांच्या मते, सीजनल डिप्रेशन विकाराची कारणे अद्याप पूर्णपणे ज्ञात नाहीत. तथापि, काहींचा असा विश्वास आहे की शरद ऋतूतील आणि हिवाळ्यात सूर्यप्रकाशाची कमी पातळी एक प्रमुख घटक असू शकते. सूर्यप्रकाशाच्या कमतरतेमुळे शरीरात अनेक बदल होतात आणि त्याचा परिणाम तुमच्या जैविक घड्याळावर होतो, त्यामुळे नैराश्याची भावना निर्माण होते.

2. सेरोटोनिनची पातळी: काही तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की, मेंदूतील सेरोटोनिन या रासायनिक घटकात घट झाल्यामुळे हंगामी भावनिक विकाराची समस्या सुरू होते, ज्यामुळे मूडवर परिणाम होतो. कमी सूर्यप्रकाशामुळे सेरोटोनिनमध्ये घट होऊ शकते.

3. मेलाटोनिनची पातळी: ऋतुबदलाचा परिणाम शरीरातील मेलाटोनिनच्या पातळीवर होतो. मेलाटोनिन हा एक संप्रेरक आहे जो झोपेचे नमुने आणि मूड नियंत्रित करतो आणि त्याच्या पातळीतील बदलामुळे झोपेच्या पद्धतींमध्ये मोठा बदल होतो.

4. व्हिटॅमिन डीची कमतरता: आपल्या शरीरातील सेरोटोनिनची पातळी व्हिटॅमिन डीमुळे वाढते. सूर्यप्रकाश हा व्हिटॅमिन डीचा नैसर्गिक स्रोत आहे. सूर्यप्रकाशाच्या कमतरतेमुळे व्हिटॅमिन डीची कमतरता निर्माण होते आणि त्यामुळे सेरोटोनिनची पातळी कमी होऊ लागते. सीझनल इफेक्टिव्ह डिसऑर्डर टाळण्यासाठी व्हिटॅमिन डी पुरेशा प्रमाणात असणे आवश्यक आहे.

सीजनल डिप्रेशन टाळण्याचे मार्ग

• दैनंदिन दिनक्रमातील बदल समजून घेतल्यानंतर लगेच तज्ञांना भेटा.

• दररोज किमान 20-25 मिनिटे धूममध्ये घालवा.

• तुम्ही लाइट थेरपी घेण्याचा देखील विचार करू शकता.

• खोलीत कोंडून राहण्याऐवजी, सूर्यप्रकाश असो किंवा नसो, बाहेर नक्कीच जा.

• लोकांसोबत जास्तीत जास्त वेळ घालवा.

• तुम्हाला कसे वाटते ते कुटुंबातील सदस्यांना सांगा.

• रात्री उशिरापर्यंत जागणे आणि नकारात्मक विचार करणे टाळा.

• व्यायाम करा आणि स्वतःला व्यस्त ठेवण्याचा प्रयत्न करा