'बैलांची झुंज' आपल्या संस्कृतीचा भाग नाही, जीत आरोलकरांच्या 'धीरयो' कायदेशीर करण्याच्या मागणीला मंत्री ढवळीकरांचा विरोध

पणजी: राज्यात बैलांच्या झुंजींना (धिरयो) कायदेशीर करण्यासाठी कायदा करावी, अशी मागणी महाराष्ट्रवादी गोमंतक पक्षाचे आमदार जीत आरोलकर यांनी गोवा विधानसभेत केली. मात्र, त्यांच्याच पक्षातील मंत्री सुदिन ढवळीकर यांनी धीरयो' कायदेशीर करण्याच्या मागणीला विरोध दर्शविला आहे.

सभागृहात बोलताना आमदार आरोलकर यांनी सांगितले की, गोव्यातील किनारी भागात धिरयो ही एक प्राचीन परंपरा आहे आणि तिचा उल्लेख हडप्पा संस्कृतीपासून सापडतो. बैल हा केवळ कृषी जीवनाचा भाग नसून, तो धार्मिक व सांस्कृतिक श्रद्धेचे प्रतीक आहे.

धिरयोसारख्या प्रथा ग्रामीण भागात बैलांचे संगोपन व देखभाल टिकवून ठेवण्यास उपयुक्त ठरतात, असे ते म्हणाले. त्यांनी सर्वपक्षीय आमदारांनी या परंपरेला पाठिंबा द्यावा, अशी मागणी त्यांनी केली होती.

सुदिन ढवळीकरांचा विरोध

मात्र, मंत्री सुदिन ढवळीकर यांनी आरोलकर यांच्या भूमिकेवर विरोध दर्शविला आहे. त्यांनी धिरयो या प्रथेला अनावश्यक आणि चुकीची परंपरा ठरवत प्राण्यांच्या सुरक्षिततेवर प्रश्नचिन्ह उपस्थित केले.

दिवाळीनंतर साजरा होणारा 'पाडवो' सण हा गायी व बैलांची पूजा करण्याचा दिवस आहे. एसटी व ओबीसी समाजातील लोक बैलांची पूजाअर्चा करतात. त्यामुळे बैलांच्या झुंजी लावणे हे परंपरेच्या विरोधात आहे.

सुदिन ढवळीकर पुढे म्हणाले की, 'धेंडलो' नावाची जुनी परंपरा धिरयोशी संबंधित असली तरी आजच्या पिढीला त्याची पुरेशी माहिती नाही. 'धिरयो' सारख्या प्रथांमुळे प्राण्यांच्या सुरक्षिततेवर प्रश्न निर्माण होतो. बैलांची झुंज आपल्या 'संस्कृती' किंवा 'धर्म'चा भाग नाही.

गोव्यातील किनारी भागात धिरयो ही जुनी प्रथा असून, हडप्पा संस्कृतीपासून या परंपरेचा उल्लेख आढळतो. बैल हे केवळ कृषी संस्कृतीचे नव्हे तर धार्मिक व सांस्कृतिक श्रद्धेचे प्रतीक आहेत. या प्रथेमुळे ग्रामीण भागात बैल आणि वासरांची अधिक चांगली निगा राखली जाते, असं आरोलकर यांनी सभागृहात बोलताना म्हटलं होतं. मात्र, त्यांच्याच पक्षातील नेत्याकडून धिरयोला विरोध होत आहे.