Ganesh Chaturthi 2024: काणकोणातील चित्रशाळांत वाढली लगबग

श्री गणेशासाठी चित्रशाळा जागू लागल्या आहे. काणकोणात पोळे ते गुळे व खोला ते खोतीगावपर्यंत पन्नास पेक्षा जास्त चित्र शाळा या गणेश चित्र शाळांतून दरवर्षी सरासरी पांच हजार लहान मोठ्या आकाराच्या गणेश मूर्ती तयार केल्या जातात.

काणकोणात अकरा सार्वजनिक गणेश मंडळे व एक पोलिस ठाण्याचा गणपती आहे. बहुतेक हे सर्व गणेश मूर्ती स्थानिक मूर्तिकारांकडून बनवल्या जातात. काणकोणात अभावानेच ‘प्लास्टर ऑफ पॅरिस’च्या मूर्ती दिसतात. दरवर्षी चिकणमाती, रंग तसेच मजुरीत वाढ झाल्याने मूर्तींचे दरही मूर्तिकारांना वाढवावे लागतात.

काणकोणात चिकणमातीचा अभाव असल्याने सावंतवाडी व कर्नाटकातील अंकोला, माजाळी या भागातून चिकणमाती आणावी लागत आहे.काणकोणात कदंब बसस्थानकासमोर असलेल्या शेतात मुबलक प्रमाणात चिकण माती उपलब्ध होत होती.

मात्र, गेल्या दहा वर्षांत या शेतीच्या आजूबाजूला बांधकांमे उभी राहिल्याने या मातीत खडे मिसळून ही माती मूर्ती घडविण्यासाठी निरुपयोगी ठरली आहे. या मातीने मूर्ती घडविल्या तर मूर्तीला भेगा पडत असल्याचा मूर्तिकारांचा अनुभव आहे.

कागद्याच्या लगद्यापासून गणेश मूर्ती साकारणारे काणकोणातील एकमेव मूर्तिकार हे मनोज प्रभूगावकर आहेत. दरवर्षी किमान पांच गणेश मूर्ती ते कागदाच्या लगद्यापासून साकारतात. त्यांनी नाविन्य आणून मूर्तिकला जपली आहे.

काणकोणात काही प्रभूगावकर घराण्यांत चिकण मातीच्या गणेश मूर्तीची पूजा न करता पत्रीच्या गणपतीची पूजा करण्याची परंपरा आहे.या पत्रीच्या गणेशाबरोबरच ते श्री गणेशाची कागदावरील प्रतिमा ते पूजतात.

त्याचीच दुसरी आवृत्ती म्हणून काहीनी कागदी लगद्यांच्या गणपतीची मूर्ती पूजण्यास आरंभ केला. त्याला माशे येथील मनोज प्रभूगावकर यांनी साथ दिली.