Over 99% Population Breathes Toxic Air: आजपासून सुमारे 9 महिने आधी, 26 जुलै 2022 रोजी, एक ऐतिहासिक निर्णय घेऊन, संयुक्त राष्ट्रसंघाने स्वच्छ आणि आरोग्यदायी पर्यावरण हा मानवी हक्क म्हणून घोषित केला होता (UN Declares Healthy Environment A Human Right).
म्हणजेच स्वच्छ आणि शुद्ध हवेत श्वास घेणे हा जगातील प्रत्येक व्यक्तीचा मानवी हक्क आहे. या प्रस्तावाला भारतानेही पाठिंबा दिला.
14 डिसेंबर 2022 रोजी राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू यांनीही राष्ट्रीय ऊर्जा संवर्धन दिनानिमित्त सांगितले होते की, स्वच्छ हवेत श्वास घेणे हा मूलभूत मानवी हक्क आहे.
आज भारतासह (India) संपूर्ण जगाची परिस्थिती अशी आहे की, 99.999% लोकसंख्येला वर्षभर शुद्ध हवा मिळत नाही. आणि त्याला विषारी हवेत श्वास घ्यावा लागतो.
होय, 99.999% लोकसंख्येला म्हणजेच 793 कोटी लोकांना आज विषारी हवेत श्वास घ्यावा लागत आहे.
नुकत्याच प्रकाशित झालेल्या लॅन्सेटच्या अहवालानुसार, जगातील केवळ 0.001 टक्के लोक भाग्यवान आहेत की, ते वर्षभर स्वच्छ हवेत श्वास घेऊ शकतात. तर जगातील 99.999% लोक विषारी हवेत श्वास घेत आहेत.
या अभ्यासात शास्त्रज्ञांनी सांगितले आहे की, त्यांनी 1 जानेवारी 2000 ते 31 डिसेंबर 2019 या 20 वर्षांमध्ये जगातील 65 देशांमधील 5 हजार 446 स्टेशन्सच्या प्रति दिन PM 2.5 Air Quality Level चे विश्लेषण केले.
त्यानंतर जेव्हा शास्त्रज्ञांनी जागतिक आरोग्य संघटनेच्या (World Health Organization) जनरल एअर क्वालिटी लेव्हल स्केलशी 65 देशांच्या जागतिक वायु गुणवत्ता पातळीची तुलना केली तेव्हा असे दिसून आले की, जगातील केवळ 0.001% लोकसंख्या अशी आहे की ती वर्षभर स्वच्छ हवेत श्वास घेते.
जागतिक आरोग्य संघटनेचे (WHO) PM2.5 AQI च्या सामान्य पातळीचे प्रमाण असे आहे की, एका वर्षातील सरासरी PM 2.5 AQI कोणत्याही ठिकाणी 5 µg/m3 (5 mu-gram प्रति मीटर क्यूब) पेक्षा जास्त नसावा, WHO च्या मते, दिवसाची सरासरी PM 2.5 AQI पातळी 15 µg/m3 (15 mu-gram प्रति मीटर घन) पेक्षा जास्त नसावी.
त्याचप्रमाणे, ते PM2.5 इतके सूक्ष्म आहे की ते दिसत नाही, परंतु त्यात असलेला विषारी वायू डोळे, नाक आणि तोंडातून सहज शरीरात प्रवेश करतो.
त्यामुळे हृदयविकाराचा झटका, पक्षाघात, दमा, फुफ्फुसाचा कर्करोग असे अनेक जीवघेणे आजार होतात.
लॅन्सेटमध्ये प्रकाशित झालेल्या या अभ्यासात असेही सांगण्यात आले आहे की, विषारी हवेत श्वास घेतल्याने दरवर्षी 66 लाख 70 हजारांहून अधिक लोकांचा अकाली मृत्यू होतो.
जर भारताबद्दल बोलायचे झाल्यास, येथे दरवर्षी 16.5 लाख लोक विषारी हवेत श्वास घेतात. जगात विषारी हवेच्या श्वासामुळे मृत्यू होणाऱ्या प्रत्येक 4 व्यक्तींमागे 1 भारतीय आहे.
भारतातील विषारी हवेची स्थिती अशी आहे की, भारतातील 6 शहरांचा जगातील टॉप 10 प्रदूषित शहरांच्या यादीत समावेश आहे.
त्यामुळे आज वेळ आली आहे की, संयुक्त राष्ट्रसंघाने ज्याप्रमाणे स्वच्छ हवेत श्वास घेणे हा मानवी हक्क म्हणून घोषित केला, त्याचप्रमाणे आता भारतानेही स्वच्छ हवेत श्वास घेणे हा मानवी हक्क म्हणून घोषित करावा.
दैनिक गोमंतकचे सदस्य व्हा
Read Goa news in Marathi and Goa local news on Tourism, Business, Politics, Entertainment, Sports and Goa latest news in Marathi on Dainik Gomantak. Get Goa news live updates on the Dainik Gomantak Mobile app for Android and IOS.