गिनीत तख्तापलट: 83 वर्षीय राष्ट्रपती लष्करी ताब्यात; जाणून घ्या ‘वॉर मास्‍टर’

पश्चिम आफ्रिकेतील (West Africa) गिनी (Guinea) या देशात प्रचंड मोठी खळबळ उडाली आहे. गिनीचे अध्यक्ष अल्फा कोंडे (Guinea's president Alpha Konde) यांना रविवारी लष्करांकडून अटक आल्यापासून देशात लष्कराचे राज्य स्थापन झाले असल्याचे गिनीच्या लष्करांकडून सांगण्यात आले आहे. लष्कराकडून असेही सांगण्यात येत आहे की, प्रांताच्या राज्यपालांऐवजी प्रादेशिक कमांडर आता प्रशासनाची जबाबदारी घेतील. गिनीमध्ये (Guinea) या आगोदरही लोकशाही शासन उलथवून लष्कराने आपली सत्ता स्थापण केली होती. गिनीमध्ये आता जे सत्तांतर झाले आहे, त्यामागे लेफ्टनंट कर्नल ममादी दौम्बुयाचा (Colonel Mamadi Daumbuya) हात असल्याचे सांगण्यात येत आहे. या विद्रोहाला जबाबदार असणारे कर्नल ममादी दौम्बुया नेमके आहेत तरी कोण? यासंबंधी जाणून घेऊया.

देश पुन्हा जुन्या ट्रॅकवर

देश पहिल्यांदा हळूहळू लोकशाहीकडे वाटचाल करत होता, परंतु आता तो पुन्हा त्याच लष्करी परंपरेकडे परतला असल्याचे दिसत आहे. लष्कर कोंडे यांना कधी सोडण्यात येणार याबद्दल कोणतीही माहिती देण्यास लष्कराने नकार दिला आहे. तथापि, लष्कराने म्हटले आहे की, 83 वर्षीय राष्ट्रपतींना वैद्यकीय सेवा तसेच त्यांना वैद्यकिय सहाय्य देण्यात येणार आहे. गिनीच्या सत्ताबदलाने आफ्रिकन देशांना मोठा धक्का बसला आहे.

कर्नल मामादी नेमका कोण?

कर्नल मामदी हे गिनी सैन्याच्या स्पेशल फोर्सेस ग्रुपचे प्रमुख आहेत. डौम्बुया हा कंकण बॉर्डवरील रहिवासी असून ते कोटे डी आइवर आणि माली बीच दरम्यान पडते. 2018 मध्ये, दौम्बुया प्रथमच प्रकाशझोतात आला. त्यावेळी तो कोनाक्री येथील लष्करी परेडमध्ये दिसला होता. देशाच्या स्वातंत्र्याच्या 60 व्या वर्षी या परेडचे आयोजन करण्यात आले होते. अलीकडेच, जेव्हा स्पेशल फोर्सेस ग्रुप तयार करण्यात आला, तेव्हा डौम्बुयाकडे त्याची जबाबदारी सोपवण्यात आली होती. दहशतवाद आणि चाच्यांना सामोरे जाण्यासाठी हे स्‍पेशल फोर्सचे गठन करण्यात आले होते.

बंडखोरीचं नमेक कारण काय?

स्‍पेशल ग्रुपचा प्रत्येक सैनिक लाल टोपी, सनग्लासेस आणि गणवेशात लोकांचे लक्ष त्याच्याकडे आकर्षित करतो. लेफ्टनंट कर्नल ममादी यांना कोनाकरी यांच्या नेतृत्वासंबंधी काही समस्या होती. किंबहुना, विशेष दलांना संरक्षण मंत्रालयापासून वेगळे करुन स्वायत्तता प्रदान करायची होती. मात्र कोनाकरी यांचे नेतृत्व यासाठी मान्यता देत नव्हते. गिनी लष्कराने राष्ट्रपती अल्फा कॉन्डे यांना हटवून संविधान भंग झाले असल्याची माहिती दिली आहे. तथापि, विशेष दलांवर सार्वजनिक निदर्शने दडपली असल्याचा आरोप होत आहे.

लोक म्हणतात वॉर मास्‍टर

41 वर्षीय डोंबुया फ्रेंच परराष्ट्र सैन्याचा भाग राहिले होते. मास्टर कॉर्पोरल पदापासून ते विशेष दलाच्या कमांडिंगची जबाबदारी त्यांनी संभाळली आहे. पॅरिसमधील कोले डी ग्युरे वॉर कॉलेजचे पदवीधर, डौम्बुयाकडे 15 वर्षांचा लष्करी अनुभव आहे, ज्यात कोटे डी आइवर, जिबूती, मध्य आफ्रिकन प्रजासत्ताक, अफगाणिस्तान आणि इतर क्षेत्रातील मोहिमेचा तो भाग राहिला आहे. डौंबुयाला संरक्षण व्यवस्थापन, कमांड आणि रणनीती मधील तज्ञ मानले जाते. त्याने इस्रायल, सेनेगल आणि गॅबॉनमध्ये विशेष प्रशिक्षण घेतले आहे. काही लोक कर्नल ममादी यांना वॉत मास्टर म्हणूनही संबोधतात.

ईयूने बंदी घालण्याची धमकी दिली

डौम्बुया यांनी फ्रान्स 24 च्या सहयोगी RFI ला दिलेल्या मुलाखतीत म्हटले आहे की, सैन्यांनी केवळ देशातील नागरिकांचे हित जपायचे आहे. आम्ही नागरिकांना सर्व गोष्टींचा आनंद घेण्यास मुभा दिली आहे. कर्नल डौम्बुया यांच्या सुरुवातीच्या जीवनाबद्दल कोणतीही माहिती नाही. हे फक्त एवढेच माहीत आहे की, राष्ट्रपती कोंडे यांच्याप्रमाणे ते देशातील मैलिन्‍के समाजातून येतात. बरेच लोक त्यांचे कुशल कमांडर म्हणून वर्णन करतात. तसेच काहीजण त्यांच्या क्षमतेवर शंका उपस्थित करतात. कर्नल डौम्बुयावर युरोपियन युनियनने (EU) अनेक वेळा निर्बंध लादण्याची धमकी दिली आहे.