Blog: काजुघोर, परेरा आणि अँद्रादे यांची घरे

18 व्या शतकाच्या उत्तरार्धात आबादे फारिया रोडवरील वडिलोपार्जित घरातून चर्च चौकात स्थलांतरित झालेल्या जोआव साल्वाडोर दास डोरेस सिल्वा यांच्या पाच (सातपैकी) मुलांपैकी एक जोआव फिलिपे दा सिल्वा यांचे हे घर होते. पाहिल्याप्रमाणे नंतर स्वत:ची घरे बांधणारे सर्व सिल्वा सुरुवातीला घर क्रमांक १९ मध्ये राहत होते आणि तेथून विखुरले. अशा प्रकारे प्रत्येक शाखेचा सामायिक जमीन मालमत्तेत वाटा असणे आश्चर्यकारक नाही, ज्यात मदांत-फातोर्डा येथे असलेल्या मोठ्या मालमत्तेचा समावेश आहे ज्याचे नंतर संयुक्त मालकांनी विभाजन केले.

एकेकाळी दामोदर मंदिर आणि मंदिराची टाकी जिथे उभी होती तो भाग कुटुंबाच्या या शाखेला देण्यात आला. जेव्हा कुटुंबाला ही जमीन विकायची इच्छा झाली, तेव्हा त्यांनी २० व्या शतकाच्या मध्यात मठग्रामस्थ हिंदू सभेला ६,००० रुपयांना ती प्रथम अर्पण केली. ''एमएचएस''ने नकार दिल्यानंतर कुटुंबीयांनी ते खाणमालक कुटुंबाला विकले.

मडगाव-फोंडा रस्त्याच्या पश्चिमेला असलेली बरीचशी जमीन १९८० च्या दशकाच्या मध्यात सिल्वा घराण्याच्या विविध शाखा आणि खाणमालकाकडून नेहरू स्टेडियम बांधण्यासाठी राज्य सरकारने संपादित केली होती. रस्त्याच्या पूर्वेकडील त्या मालमत्तेचा एक छोटासा भाग, ज्यात मंदिराची जुनी टाकी आहे, ती खाण मालकाकडे आहे.

१८०६ मध्ये पोनेली (जुने गोवा) येथील लष्करी रुग्णालयातून पात्र ठरलेल्या आणि त्या गावातील एकमेव वांगोर असलेल्या त्यांचे नातेवाईक डॉ. अँटोनियो फ्रान्सिस्को मोनिझ यांच्या मार्फत सिल्वा कुटुंबाला प्राचीन एबीसीडी समूहाचा भाग असलेल्या संपूर्ण अडसुलिची मालकी मिळाली.

या घरातील एक मुलगी जेसिंटा हिचा विवाह अॅड.फिलिप दा पिदादे रेबेलो यांच्याशी झाला. तिच्या हुंड्याचा एक भाग म्हणजे सात भुजान घोरच्या मागे असलेल्या सिल्वा मालमत्तेचा दक्षिण भाग. त्याच्या लगतच्या रिबेलो मालमत्तेसह हा भाग विसाव्या शतकात विकला गेला. त्यात आता एका स्थानिक बिल्डर कंपनीने बांधलेल्या इमारती आणि बंगले आहेत.

मागे पाहिल्याप्रमाणे हे घर एका मालमत्तेत बांधले गेले होते ज्याच्या उत्तर भागात पेपिनो दा सिल्वा घर होते. सिल्वाची दोन घरे मुल्लान वाडो यांनी व्यापली होती. सध्याच्या घरातील कुटुंबातील एका शाखेने मालमत्तेच्या दक्षिण बाजूस एक घर बांधले, जे घरजावई प्रा.डिओनिसिओ रिबेरो यांच्यामुळे रिबेरो घर बनले.

परेरा हाउस

हे परेरा कुटुंब मूळचे रायाचे रहिवासी होते. कमर अफोन्सो घराच्या अंगणात हे घर बांधण्यात आले होते. या घराण्याचे वंशज लिबेरियो परेरा यांनी विसाव्या शतकाच्या अखेरीस ए टेरा नावाचे नियतकालिक प्रकाशित केले ज्याच्या सुमारे दोन हजार आवृत्त्या झाल्या. विस्तारित कुटुंबाची एक शाखा बाहेर गेली आणि शेवटी पायक्साओ परेरा कुटुंब बनले जे गुइर्डोलिमध्ये स्थायिक झाले आणि नंतर वरील घरात स्थलांतरित झाले.

या घरात भारतीय वायुसेनेचे एअर मार्शल लोरेटो पेस्ताना परेरा यांचे बंधू राया येथील दिवंगत रेनेरियो परेरा यांचे कुटुंब राहते. (परेरा कुटुंब पे. मिरांडा रोड आणि बर्नार्डो दा कोस्टा रोडच्या कोपऱ्यात स्थायिक झाले, ज्यांच्या घराची पुनर्बांधणी आता बहुमजली इमारत म्हणून करण्यात आली आहे) परेरा प्लाझा, बाणावलीतील डांगुई-परेरा ची एक शाखा होती. या कुटुंबात भारतीय नौदलाचे कॅप्टन अनिसेटो परेरा यांचा जन्म झाला, जे भारतीय नौदलात त्या उच्च पदावर पोहोचणारे पहिले गोव्याचे नागरिक होते.)

येथून, आपण कॅलकाडा दा नोसा सेन्होरा दा पिदादे पासून सुरुवात करूया, जे लार्गो डी पे. जोस वाज ते मॉन्टे चॅपलपर्यंतच्या रस्त्याचे नाव आहे, एकेकाळी ऑपे डो मोंटे (पर्वताचा पाय) म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या परिसरातील त्याच्या शेवटच्या घरापासून. याला बहुधा असे म्हटले गेले असावे कारण इथून आधी उल्लेख केलेल्या मॉन्टे चॅपेलकडे जाण्याचा एकमेव प्रवेश - दगडी पायरी - सुरू झाली (सध्याचा मोटरेबल रस्ता खूप नंतर बांधला गेला होता).

अँद्रादे घर

पुढे संदर्भ येणारी तीन घरे एकेकाळी काजुघोर येथील घराच्या प्रांगणात बांधण्यात आली होती. २५ क्रमांकाचे घर मेण शुद्धीकरणाचा व्यवसाय करणाऱ्या बोर्डा येथील गावकर आंद्रादे यांच्या शाखेचे होते. स्वर्गीय एलॉय अँद्रादे (आणि आता त्यांचा मुलगा, १२ व्या अँद्रादे पिढीतील अगोस्टिनो अँद्रादे) यांची एक शाखा अजूनही बोर्डा येथे राहते, तर मूळ अँद्रादे कौटुंबिक मालमत्ता आता आर्को आयरिस कॉलनी आहे जिथे एकेकाळी फादर अँद्रादे कुटुंबाचे घर उभे होते. त्या रस्त्याच्या विरुद्ध बाजूस इमारती आहेत. पूर्वी संदर्भ आल्याप्रमाणे अँद्रादे कुटुंब श्रीमंत होते. पण मॉन्टेच्या वाटेवर हे घर बांधणारा कायतानो अँद्रादे विशेष श्रीमंत होता. त्याच्या मालमत्तेत बाराजण-सांगे हे बहुतेक (आता खाणकाम) गाव होते.

नंतर कुटुंबाने हे घर डॉ. विसेंट कुलासो यांना विकले आणि ओल्ड मार्केट येथील अगोस्टिन्हो व्हिसेंट लॉरेन्सो रोडच्या शेवटी असलेल्या घरात राहायला गेले. डॉ. विसेंट कुलासो हे राशोल वंशाच्या कुटुंबातील असून ते बोर्डा येथे स्थायिक झाले असून, विस्तारित कुटुंबाच्या शाखा मडगावभर स्थायिक झाल्या आहेत. हे घर पुढे दामोदर कॉलेज अॅनेक्सी म्हणून आणि नंतर सीबीएसईशी संलग्न विद्या विकास अकादमी शाळेची पहिली इमारत म्हणून कार्यरत होते.