आता कुटुंबातील कोणतीही एक व्यक्ती केंद्र सरकारच्या (Central Government) दोन पेन्शनचा (Pension) लाभ घेऊ शकते. जर एका कुटुंबात दोन लोक केंद्रीय कर्मचारी असतील तर हा नियम शक्य आहे. जर मुलाची आई आणि वडील दोघेही सरकारी कर्मचारी असतील तर दोन पेन्शनचा लाभ घेता येईल. पेन्शन आणि पेन्शनर्स कल्याण विभागाने त्याची संपूर्ण माहिती जारी केली आहे. तथापि, दोन पेन्शनच्या नियमांमध्ये काही अटी घालण्यात आल्या आहेत, ज्या पूर्ण केल्यावर दोन पेन्शनचा लाभ घेता येईल.
पेन्शन विभागाने म्हटले आहे की, जर पती -पत्नी दोघेही सरकारी कर्मचारी असतील आणि त्यापैकी एकाचा सेवेदरम्यान किंवा सेवानिवृत्तीनंतर मृत्यू झाला तर कुटुंबातील पेन्शनचा लाभ जिवंत असलेल्या दोघांपैकी कोणालाही दिला जाईल. जर पती मरण पावला तर पत्नीला कुटुंब पेन्शनचा लाभ मिळेल आणि पत्नीच्या मृत्यूनंतर पतीला कौटुंबिक पेन्शनचा लाभ मिळेल. जर दोघेही मरण पावले तर हयात असलेल्या मुलाला आई आणि वडील दोघांच्या पेन्शनचा लाभ दिला जाईल. पेन्शन विभागाने अलीकडेच '75 मुख्य नियम संबंधित पेन्शन' नावाची मालिका सुरू केली आहे. या मालिकेद्वारे जुन्या पेन्शनधारकांना जागरूक केले जात आहे.
पेन्शन विभाग नेमकं म्हणतो काय?
एक प्रश्न असा आहे की विधवा किंवा घटस्फोटित मुलीलाही कौटुंबिक पेन्शनचा लाभ मिळतो जेव्हा तिच्या पतीचा मृत्यू आणि तिच्या आईवडिलांच्या मृत्यूनंतर तिच्या पतीपासून घटस्फोट झाला असेल. याला उत्तर देताना पेन्शन विभागाने म्हटले आहे की, कौटुंबिक पेन्शनचा लाभ विधवा किंवा घटस्फोटित मुलीला तेव्हाच मिळेल जेव्हा पतीकडून घटस्फोट पालकांच्या आयुष्यात झाला असेल. जर सरकारी कर्मचाऱ्याची आश्रित मुलगी घटस्फोटित असेल, तर घटस्फोटाचे प्रकरण स्पर्धात्मक न्यायालयात चालू असेल तरच कुटुंब निवृत्ती वेतनाचा लाभ मिळेल. हे प्रकरण कर्मचारी किंवा पेन्शनरच्या आयुष्यात सुरु झाले पाहिजे, परंतु जर त्याच्या मृत्यूनंतरही घटस्फोट मिळाला असेल तर नियम लागू होतो. या परिस्थितीत घटस्फोटाच्या दिवसापासून कौटुंबिक पेन्शन जोडली जाईल.
मुलीबाबत काय नियम आहेत
दरम्यान, एक प्रश्न असा आहे की अविवाहित मुलगी कौटुंबिक पेन्शनसाठी दावा करू शकते का? आणि जर असेल तर त्याचा कालावधी किती आहे. याला उत्तर देताना, पेन्शन विभागाने म्हटले आहे, या परिस्थितीत, कुटुंब निवृत्तीवेतन दावा करण्यासाठी कोणतीही मुदत निश्चित केलेली नाही. अविवाहित मुलीला लग्न होईपर्यंत कौटुंबिक पेन्शनचा लाभ मिळू शकतो. जर मुलगी विधवा किंवा घटस्फोटित असेल तर पुनर्विवाहापर्यंत कौटुंबिक पेन्शनचा लाभ घेता येईल. जर मुलगी अविवाहित असेल तर जोपर्यंत ती नोकरी करत नाही तोपर्यंत तिला कुटुंब पेन्शनचा लाभ घेण्याचा अधिकार आहे.
अपंग मुलांसाठी नियम
एक नियम आणखी महत्त्वाचा आहे. जे मृत सरकारी कर्मचारी किंवा निवृत्तीवेतनधारक ज्यांची मुले अपंग आहेत त्यांच्यासाठी सरकार कौटुंबिक पेन्शनबाबत मोठा निर्णय घेऊ शकते. याचा विचार चालू आहे. या मुलांचे कल्याण आणि संगोपन लक्षात घेऊन, कुटुंब पेन्शनची रक्कम वाढवली जाऊ शकते. यासाठी सरकारला नियमांमध्ये काही बदल करावे लागतील. या बदलाची तयारीही सुरू आहे. सरकारी कर्मचारी किंवा निवृत्तीवेतनधारकाच्या मृत्यूनंतर त्याच्या अपंग मुलांना सीसीएस (पेन्शन) नियम, 1972 अंतर्गत कौटुंबिक पेन्शनचा लाभ देण्यात यावा, यासाठी नियमांमध्ये बदल करण्याचे निर्देश देण्यात आले आहेत. यासाठी आर्थिक मापदंडांमध्ये बदल केले जाऊ शकतात
Read Goa news in Marathi and Goa local news on Tourism, Business, Politics, Entertainment, Sports and Goa latest news in Marathi on Dainik Gomantak. Get Goa news live updates on the Dainik Gomantak Mobile app for Android and IOS.