Digital Payment: चिंता मिटली! आता UPI पेमेंट चुकीच्या खात्यात जाणार नाही, NCPI ने केली 'ही' व्यवस्था

देश डिजिटल इंडियाच्या दिशेने वेगाने प्रगती करत आहे. यामध्ये UPI (Unified Payments Interface) ची महत्त्वाची भूमिका आहे. लाखो लोक दररोज UPI द्वारे त्यांचे छोटे-मोठे पेमेंट करतात. त्याची गती आणि सरलता यामुळे ते खूप लोकप्रिय झाले आहे. पण अनेकदा असे दिसून येते की, छोट्याशा चुकीमुळे पैसे चुकीच्या खात्यात जातात, जे परत मिळणे कठीण होते. या समस्येचे निराकरण करण्यासाठी नॅशनल पेमेंट्स कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (NPCI) ने एक महत्त्वाचे पाऊल उचलले आहे.

एनपीसीआयचा नवीन नियम कसा काम करेल?

एनपीसीआयने एक नवीन नियम जारी केला आहे, ज्यानुसार आता जेव्हा एखादी व्यक्ती यूपीआय द्वारे पैसे पाठवते तेव्हा बँकेच्या रेकॉर्डमध्ये (Core Banking System – CBS) नोंदवलेल्या ट्रांजक्शन स्क्रीनवर रिसीव्हरचे नाव दिसेल. आतापर्यंत बरेच लोक मोबाईलमध्ये सेव्ह केलेले नाव किंवा नंबर पाहून पैसे पाठवत असत, त्यामुळे फसवणूक (Fraud) किंवा चूक होण्याची शक्यता जास्त होती. नवीन नियमामुळे हा गोंधळ दूर होईल आणि पैसे योग्य व्यक्तीकडे जातील याची खात्री होईल.

हा नियम विशेषतः P2P (व्यक्ती ते व्यक्ती) आणि P2PM (व्यक्ती ते व्यापारी) व्यवहारांना लागू होईल. UPI वापरकर्त्यांना अधिक सुरक्षा आणि पारदर्शकता प्रदान करणे हे त्याचे उद्दिष्ट आहे. जेव्हा एखादा वापरकर्ता एखाद्याला पैसे पाठवतो तेव्हा त्याला व्यवहारापूर्वी खऱ्या खातेधारकाचे नाव दिसेल, जेणेकरुन तो पैसे कोणाला पाठवायचे हे ठरवू शकेल.

एनसीपीआय नियम कधी लागू होईल?

हा नियम 30 जून 2025 पासून देशभरात लागू होईल. गुगल पे, फोनपे, पेटीएम आणि भीम सारख्या सर्व यूपीआय प्लॅटफॉर्मना त्यांच्या सिस्टिममध्ये हा बदल समाविष्ट करावा लागेल. तरीही, जर चुकून चुकीच्या खात्यात कोणताही व्यवहार झाला तर वापरकर्त्याने त्वरित संबंधित व्यक्तीशी संपर्क साधावा. जर पैसे परत केले नाहीत तर बँकेकडे तक्रार करा आणि NPCI हेल्पलाइन 1800-120-1740 वर कॉल करा किंवा त्यांच्या वेबसाइटला भेट द्या आणि तक्रार नोंदवा. या बदलामुळे केवळ व्यवहार सुरक्षित होणार नाहीत तर डिजिटल पेमेंटवरील (Digital Payment) सर्वसामान्यांचा विश्वासही वाढेल.