लवकरच खाद्यतेल महागणार! इंडोनेशियाने तेलाच्या निर्यातीवर घातली बंदी

आगामी काळात खाद्यतेलाचे (Edible oil price) दर आणखी महागण्याची शक्यता आहे . जगातील सर्वोच्च पाम तेल उत्पादक इंडोनेशियाने देशांतर्गत टंचाई कमी करण्यासाठी आणि गगनाला भिडलेल्या तेलाच्या किमती रोखण्यासाठी खाद्यतेल आणि त्याच्या कच्च्या मालाच्या निर्यातीवर निर्बंध लादण्याचा (Indonesia bans palm oil exports ) निर्णय घेतला आहे . इंडोनेशियाच्या या निर्णयामुळे आगामी काळात अन्नधान्य (Food inflation) महागाई आणखी वाढू शकते.

इंडोनेशियाचा हा निर्णय भारतासाठी चिंतेचा विषय ठरलेला आहे. गेल्या तीन महिन्यांपासून महागाई सातत्याने 6 टक्क्यांच्या वर आहे. मार्चमध्ये किरकोळ महागाईने 17 महिन्यांचा उच्चांक गाठला होता. मार्चच्या विक्रमी महागाईत अन्नधान्य महागाईचा मोठा वाटा आहे .

खाद्यान्न महागाई विभागात, तेल महागाई मार्चमध्ये 18.79 टक्‍क्‍यांनी वाढली आहे, जी फेब्रुवारीत 16.4 टक्‍क्‍यांवर होती. अन्नधान्य महागाई हा रिझर्व्ह बँकेसाठी गंभीर चिंतेचा विषय बनला आहे. इंडोनेशियाचे राष्ट्राध्यक्ष जोको विडोडो यांनी शुक्रवारी खाद्यतेल आणि कच्च्या मालाच्या निर्यातीवर बंदी घालण्याची घोषणा केली. याच्या एक दिवस आधी शेकडो लोकांनी खाद्यपदार्थांच्या महागाईविरोधात राजधानीत निदर्शने केली होती.

28 एप्रिलपासून तेल निर्यातीवर बंदी घालण्यात येणार आहे

इंडोनेशियाने 28 एप्रिलपासून पाम तेल आणि कच्च्या मालाच्या निर्यातीवर अनिश्चित काळासाठी बंदी घालण्याचा निर्णय घेतला आहे. विडोडो यांनी एका निवेदनात म्हटले आहे की, "देशातील खाद्यतेलाची उपलब्धता पुरेशा प्रमाणात आणि किफायतशीर दरात राखली जावी यासाठी मी या धोरणाच्या अंमलबजावणीचे परीक्षण आणि मूल्यमापन करत राहीन."

भारत सर्वात मोठा ग्राहक

भारत हा जगातील सर्वात मोठा खाद्यतेल आयातदार देश आहे. जगातील बहुतेक पाम तेल अन्न तयार करण्यासाठी वापरले जाते. त्यामुळे इंडोनेशियन सरकारने घेतलेल्या या निर्णयाचे गंभीर परिणाम भारतावर होऊ शकतात. पामतेलाच्या किमती आधीच विक्रमी पातळीवर आहेत. जगभरात त्याची मागणी वाढत आहे, तर दुसरीकडे यावर्षी उत्पादनात घट झाली आहे. इंडोनेशिया आणि मलेशिया हे पाम तेलाचे दोन प्रमुख उत्पादक आहेत. जानेवारीमध्येही इंडोनेशियाने पामतेल निर्यात बंद केली होती, ती मार्चमध्ये काढून टाकण्यात आली होती.

सूर्यफूल तेलाची तीव्र कमतरता

युक्रेन संकटामुळे जगात सूर्यफूल तेलाची तीव्र टंचाई निर्माण झाली आहे. जगात निर्यात होणाऱ्या सूर्यफूल तेलापैकी 76 टक्के तेल काळ्या समुद्रातून जाते. रशियाने येथे अडथळा निर्माण केला आहे. फेब्रुवारीपासून रशियन सैन्य युक्रेनमध्ये आहे, त्यामुळे हालचालींवर वाईट परिणाम झाला आहे.