नवीन पिकाच्या आगमनाने आणि जागतिक किमतींमध्ये संभाव्य घट झाल्यामुळे देशातील खाद्य तेलाच्या किरकोळ किमती (Cooking Oil Prices) डिसेंबरपासून मंदावू लागतील. अन्न सचिव सुधांशु पांडे म्हणाले की, भारत आपल्या खाद्यतेलांपैकी 60 टक्के तेल आयात करतो. जागतिक घडामोडींमुळे देशातील खाद्यतेलांच्या किरकोळ किमती गेल्या एका वर्षात 64 टक्क्यांनी वाढल्या आहेत.
पांडे म्हणाले, “डिसेंबरमध्ये डिलिव्हरीसाठी खाद्य तेलाच्या फ्युचर्स मार्केटमध्ये घसरलेला कल पाहता, किरकोळ किमती कमी होण्यास सुरुवात होईल असे दिसते. परंतु, यामध्ये कोणतेही नाट्यमय घसरण होणार नाही कारण जागतिक दबाव कायम राहील. ”ते म्हणाले की नवीन पिकांचे आगमन आणि जागतिक किमतींमध्ये संभाव्य घट खाद्यतेलांच्या किरकोळ किमती नियंत्रित करण्यास मदत करेल.
देशांतर्गत बाजारात खाद्यतेलांच्या तीव्र वाढीचे कारण स्पष्ट करताना सचिव म्हणाले की, मुख्य कारणांपैकी एक म्हणजे अनेक देश आपापली संसाधने वापरून जैवइंधन धोरणाचा आक्रमकपणे अवलंब करत आहेत. यामुळे आंतरराष्ट्रीय बाजारात किमती वाढल्या आहेत. ते म्हणाले की, उदाहरणार्थ, मलेशिया आणि इंडोनेशिया, जे भारताला पाम तेल पुरवठा करणारे प्रमुख आहेत, ते त्यांच्या जैवइंधन धोरणासाठी पाम तेल वापरत आहेत. त्याचप्रमाणे अमेरिकाही जैवइंधन बनवण्यासाठी सोयाबीनचा वापर करत आहे.
पाम तेल आणि सोयाबीन तेल मुख्यतः भारतात आयात केले जाते. भारतीय बाजारात पाम तेलाचा वाटा सुमारे 30-31 टक्के आहे तर सोयाबीन तेलाचा हिस्सा 22 टक्क्यांपर्यंत आहे. अशा परिस्थितीत परदेशातील किंमती वाढल्याचा परिणाम देशांतर्गत बाजारावर पडतो. ते म्हणाले की, सोयाबीन तेलाच्या जागतिक किमती गेल्या आठवड्यात 22 टक्क्यांनी आणि पाम तेलामध्ये 18 टक्क्यांनी वाढल्या होत्या, परंतु भारतीय बाजारपेठेवर त्याचा परिणाम दोन टक्क्यांपेक्षा कमी झाला आहे.
ते म्हणाले की, भारत सरकारने किरकोळ बाजारातील किंमती स्थिर करण्यासाठी इतर पावलांसह आयात शुल्क कमी करणे यासारखे अनेक उपाय केले आहेत. सरकारी आकडेवारीनुसार, पाम तेलाची किरकोळ किंमत 3 सप्टेंबर रोजी 64 टक्क्यांनी वाढून 139 रुपये झाली जी एक वर्षापूर्वी 85 रुपये प्रति किलो होती.
त्याचप्रमाणे, सोयाबीन तेलाची किरकोळ किंमत 51.21 टक्क्यांनी वाढून 155 रुपये प्रति किलो झाली जी पूर्वी 102.5 रुपये किलो होती, तर सूर्यफूल तेलाची किरकोळ किंमत 46 टक्क्यांनी वाढून 175 रुपये प्रति किलो झाली जी एक वर्षापूर्वी 120 रुपये प्रति किलो होती .
किरकोळ बाजारात मोहरीच्या तेलाचे दर 46 टक्क्यांनी वाढून 175 रुपये प्रति किलो झाले आहेत जे एक वर्षापूर्वीच्या याच काळात 120 रुपये प्रति किलो होते. शेंगदाण्याचे तेल 26.22 टक्क्यांनी वाढून 180 रुपये प्रति किलो झाले. एक वर्षापूर्वी ते 142.6 रुपये प्रति किलो होते.
"मोहरीचे उत्पादन वाढले असले, तरी इतर खाद्यतेलांचे संकेत घेऊन किमती वाढल्या आहेत," असे सचिव म्हणाले. SAFTA कराराअंतर्गत नेपाळ आणि बांगलादेशाद्वारे येथे कोणत्याही तिसऱ्या देशातून तेल आणण्याबाबत ते म्हणाले, "ही चिंता उपस्थित करण्यात आली आहे आणि दोन्ही देशांकडे हे प्रकरण उचलण्यात आले आहे." सॉल्व्हेंट एक्स्ट्रॅक्टर्स असोसिएशन ऑफ इंडिया (एसईए) च्या आकडेवारीनुसार, देशाने नोव्हेंबर 2020 ते जुलै 2021 दरम्यान 93,70,147 टन खाद्यतेल आयात केले.
दैनिक गोमंतकचे सदस्य व्हा
Read Goa news in Marathi and Goa local news on Tourism, Business, Politics, Entertainment, Sports and Goa latest news in Marathi on Dainik Gomantak. Get Goa news live updates on the Dainik Gomantak Mobile app for Android and IOS.