भारत आणि न्यूझीलंड यांच्यातील कसोटी मालिका (India vs New Zealand) 25 नोव्हेंबरपासून कानपूरमध्ये सुरु होणार आहे. दोन्ही संघांमध्ये दोन कसोटी सामने खेळवले जाणार आहेत. ही कसोटी मालिका जागतिक कसोटी चॅम्पियनशिपचा (Test Championship) भाग आहे. या अर्थाने मालिका जिंकल्याने कसोटी चॅम्पियनशिपच्या अंतिम फेरीचे तिकीट जवळ येईल. कसोटी चॅम्पियनशिपच्या दुसऱ्या आवृत्तीतील भारताची ही पहिलीच मायदेशातील मालिका आहे. या आवृत्तीची सुरुवात त्यांनी इंग्लंड (England) दौऱ्याने केली होती. गेल्या कसोटी चॅम्पियनशिपच्या अंतिम सामन्यात फक्त भारत आणि न्यूझीलंड खेळले होते, त्यात किवी संघ विजयी झाला होता. मात्र यावेळी कीवी संघाला जिंकणे अवघड आहे. जर आपण न्यूझीलंडबद्दल बोलायचे झाल्यास तर भारतीय खेळपट्ट्यांवर त्यांचा रेकॉर्ड खूपच खराब आहे. गेल्या 33 वर्षांपासून त्यांनी भारतात एकही मालिका जिंकलेली नाही, एकही कसोटी सामना जिंकलेला नाही. दुसरीकडे मात्र या बाबतीत भारताचे पारडे जड आहे.

दरम्यान, न्यूझीलंडने 1956 पासून आतापर्यंत 11 वेळा भारताचा दौरा केला असून एकूण 35 कसोटी सामने खेळले आहेत. यापैकी केवळ दोनच कसोटी न्यूझीलंडला जिंकता आल्या आहेत. त्याने आतापर्यंत भारतात 14 कसोटी सामने गमावले आहेत. बाकीच्या सामने बरोबरीने सोडले. शेवटच्या वेळी किवी संघाने टीम इंडियाला 1988 मध्ये पराभूत केले होते. हा सामना मुंबईत खेळला गेला होता. त्यावेळी न्यूझीलंडने 136 धावांनी विजय मिळवला. तेव्हापासून किवी संघ भारतात कसोटी जिंकण्यासाठी तळमळत आहे. न्यूझीलंडने भारतात कधीही कसोटी मालिका जिंकलेली नाही. 1969-70 आणि 2003-04 मध्ये जेव्हा मालिका अनिर्णित राहिली तेव्हा त्याची सर्वोत्तम कामगिरी होती. 1969-70 मध्ये तीन सामन्यांच्या मालिकेत दोन्ही संघांनी प्रत्येकी एक कसोटी जिंकली आणि ती अनिर्णित राहिली होती. त्याचवेळी 2003-04 मध्ये दोन कसोटी सामन्यांच्या मालिकेतील दोन्ही सामने अनिर्णित राहिले होते. याशिवाय किवी संघाला भारतात कधीही भारताविरुद्ध स्पर्धा करता आली नाही.

भारताने न्यूझीलंडमध्ये दोनदा मालिका जिंकली

भारताबद्दल बोलायचे झाले तर न्यूझीलंडमध्ये कसोटी मालिका जिंकली आहे. 1967-68 मध्ये भारताने न्यूझीलंडचा दौरा केला तेव्हा चार कसोटी सामन्यांची मालिका 3-1 ने जिंकली होती. यानंतर 2008-09 मध्ये तीन कसोटी सामन्यांची मालिका 1-0 अशी जिंकली होती. भारताने आतापर्यंत 10 वेळा न्यूझीलंडचा दौरा केला आहे. यापैकी दोन वेळा मालिका जिंकल्या असून दोनदा मालिका अनिर्णित राहिल्या आहेत. त्याचबरोबर सहा वेळा भारताने मालिका गमावली आहे.

5 वर्षांपूर्वी 3-0 धुव्वा उडाला होता

किवी संघाने शेवटचा भारत दौरा 2016-17 मध्ये केला होता. त्यानंतर त्यांना तीन सामन्यांच्या मालिकेत 3-0 असा पराभव स्वीकारावा लागला होता. त्यावेळी इंदूर, कोलकाता आणि कानपूर येथे चाचण्या झाल्या. या तिघांमध्ये भारताने प्रथम फलंदाजी करत मोठ्या फरकाने सामना जिंकला होता. त्याने कानपूरमध्ये 197 धावांनी, कोलकात्यात 178 धावांनी आणि इंदूरमध्ये 321 धावांनी विजय मिळवला. शेवटच्या दौऱ्यावरही पहिली कसोटी कानपूरमध्येच होती. यावेळीही दोन्ही संघ या शहरातून कसोटी मालिकेला सुरुवात करणार आहेत.