पॉलीसिस्टिक अंडाशय सिंड्रोम किंवा PCOS हा एक अतिशय सामान्य हार्मोनल विकार आहे जो प्रजनन वयातील 5 पैकी 1 महिलांना प्रभावित करतो. यामध्ये अंडाशयांच्या योग्य पद्धतीने काम करण्याच्या क्षमतेवर परिणाम होतो. PCOS शी संबंधित सर्वात मोठी समस्या म्हणजे वंध्यत्व. याशिवाय, PCOS शी संबंधित इतर अनेक गुंतागुंत आहेत जसे की गर्भपात होण्याचा धोका, गर्भधारणेदरम्यान मधुमेह, गर्भधारणेदरम्यान उच्च रक्तदाब आणि वेळेपूर्वी प्रसूती इ.
()
आकडेवारीनुसार, PCOS मुळे पीडित सुमारे 80 टक्के महिलांना वंध्यत्वाचा सामना करावा लागतो. याचे कारण असे की त्या स्त्रियांच्या बीजकोश विकसित अंडी तयार करू शकत नाहीत आणि जर निरोगी अंडी तयार होत नसतील तर शुक्राणूंद्वारे फलित कसे होईल. तथापि, ज्या स्त्रियांना PCOS आहे त्यांना काळजी करण्याची गरज नाही कारण PCOS असूनही गर्भधारणा शक्य आहे. काही स्त्रिया नैसर्गिकरित्या गर्भवती होतात तर काहींना वैद्यकीय मदतीची आवश्यकता असते. अशा परिस्थितीत पीसीओएसचा तुमच्या प्रजनन क्षमतेवर कसा परिणाम होतो हे जाणून घेण्यासाठी पुढे वाचा.
1. PCOS मध्ये गर्भधारणेसाठी किती वेळ लागतो?
जर एखाद्या महिलेला पीसीओएस असेल परंतु तिचे वय 35 वर्षांपेक्षा कमी असेल आणि पीसीओएस असूनही, जर स्त्रीची स्त्रीबिजांचा प्रक्रिया नियमितपणे काम करत असेल आणि जोडीदारांपैकी एकाला प्रजननक्षमतेवर परिणाम करणारी कोणतीही समस्या नसेल, तर ती स्त्री 1 वर्ष किंवा त्याहूनही कमी कालावधीत गर्भधारणा करू शकते. .
परंतु जर महिलेला पीसीओएस तसेच गर्भाशयाच्या फायब्रॉइडची समस्या असेल किंवा पुरुषांमध्ये शुक्राणूंच्या कमतरतेची समस्या असेल तर महिलेला गर्भवती होण्यासाठी 1 वर्षापेक्षा जास्त कालावधी लागू शकतो. 35 वर्षांनंतर महिलांची प्रजनन क्षमता नैसर्गिकरित्या कमी होऊ लागते.
2. PCOS प्रजनन क्षमतेवर कसा परिणाम करतो?
जर एखाद्या महिलेला PCOS ची समस्या असेल तर तिला या 3 कारणांमुळे गर्भवती होणे कठीण होते
संप्रेरक असंतुलन: PCOS असलेल्या महिलांमध्ये ल्युटीनायझिंग हार्मोनचे प्रमाण जास्त असते (महिलांमध्ये ओव्हुलेशनला उत्तेजित करणारा पिट्यूटरी ग्रंथीद्वारे स्रावित होणारा संप्रेरक), फॉलिकल-उत्तेजक संप्रेरक कमी होणे, तसेच इस्ट्रोजेन आणि इन्सुलिनचे प्रमाण जास्त आहे. या सर्व गोष्टी एकत्रितपणे अंडाशयांच्या निरोगी आणि परिपक्व अंडी तयार करण्याच्या क्षमतेमध्ये अडथळा आणतात, ज्यामुळे स्त्रीला गर्भधारणा करणे कठीण होते.
ओव्हुलेशनची अनुपस्थिती: एंड्रोजन हे पुरुष लैंगिक संप्रेरक आहे, परंतु ते स्त्रियांच्या शरीरात कमी प्रमाणात तयार होते. जेव्हा महिलांच्या शरीरात एंड्रोजनची पातळी वाढते, तेव्हा अंडाशयात अंडी तयार होण्याच्या प्रक्रियेत अडथळा निर्माण होतो. सर्व अपरिपक्व अंडी अंडाशयात सिस्टच्या स्वरूपात राहतात. ओव्हुलेशन प्रक्रियेच्या अनुपस्थितीमुळे, स्त्रीला गर्भवती होणे कठीण होते.
अनियमित मासिक पाळी: PCOS असलेल्या सर्व महिलांना ओव्हुलेशनची समस्या नसते. काही स्त्रियांमध्ये ओव्हुलेशन होते पण नियमितपणे होत नाही त्यामुळे मासिक पाळी अनियमित होते. मासिक पाळीच्या अनियमिततेमुळे, स्त्रीला गर्भधारणेसाठी नेहमीपेक्षा जास्त वेळ लागतो.
3. PCOS मध्ये गर्भवती होण्यासाठी काय करावे?
PCOS चा अर्थ असा नाही की तुमच्यासाठी गर्भधारणा होणे अशक्य आहे, परंतु काहीवेळा काही परिस्थिती नक्कीच गर्भधारणेसाठी प्रतिकूल ठरतात. अशा परिस्थितीत ओव्हुलेशन (परिपक्व अंड्यांचे उत्पादन) अत्यंत महत्वाचे आहे. हे ध्येय साध्य करण्यासाठी, डॉक्टर तुम्हाला खालील गोष्टींचे पालन करण्याचा सल्ला देऊ शकतात:
वजन कमी करा: जर PCOS मुळे ग्रस्त असलेली स्त्री लठ्ठ असेल, तर हे खूप महत्वाचे आहे की प्रथम तिने तिचे वजन कमी केले तरच अंडाशयातून निरोगी आणि परिपक्व अंडी बाहेर पडतील. वजन फक्त 5 ते 10 टक्के कमी केले तर प्रजनन क्षमतेत लक्षणीय वाढ होऊ शकते. 18.5 ते 24.9 मधील बीएमआय आदर्श मानला जातो.
जीवनशैलीत बदल: सकस आणि संतुलित आहार घ्या, नियमित व्यायाम करा, शारीरिक हालचाली करा, धूम्रपान करू नका, मद्यपान टाळा, शक्यतो तणावापासून दूर राहा, मधुमेह असल्यास त्याला नियंत्रणात ठेवा. अशा प्रकारे जीवनशैली सुधारल्याने प्रजनन क्षमताही सुधारते.
औषधे: तुमची गर्भधारणा होण्याची शक्यता वाढवण्यासाठी तुमचे डॉक्टर काही औषधे देखील लिहून देऊ शकतात.
दैनिक गोमंतकचे सदस्य व्हा
Read Goa news in Marathi and Goa local news on Tourism, Business, Politics, Entertainment, Sports and Goa latest news in Marathi on Dainik Gomantak. Get Goa news live updates on the Dainik Gomantak Mobile app for Android and IOS.