मडगाव : सासष्टी तालुक्याची जीवनवाहिनी असलेल्या साळ नदीच्या खोऱ्यावर वाढत्या शहरीकरणाचा परिमाण दिसू लागला असून यावर आताच उपाय न घेतल्यास येत्या 20 वर्षातच हा परिसर पुराच्या चपेट्यात येण्याची भीती व्यक्त केली जात आहे. या खोऱ्यावर केलेल्या अभ्यासातून ही बाब पुढे आली आहे. वाढत्या लोकवस्ती आणि इतर प्रकल्पामुळे या नदीच्या किनाऱ्यावर असलेली झाडी मोठ्या प्रमाणावर नष्ट झाली असून भविष्यात त्याचाच फटका या परिसरात बसण्याची शक्यता आहे.

साळ नदीचे हे खोरे एकूण 37 किलोमीटरचे असून त्याच्या काठावर नुवे, वेर्णा, नागवा, आरोसी, वेळसाव, कुयेली, कोंसूवा, केसरवाळ, डोंगरी आणि गवनळी हे गाव वसले असून कासावली आणि उतोर्डा या गावाच्या सीमा जोडल्या आहेत. या नदीत मोठ्या प्रमाणावर गाळ साचला असून त्यामुळे काही ठिकाणी या नदीचा प्रवाहही बदलला आहे.

साळ नदीवर शहरीकरण आणि हवामान बदल यांचा परिणाम यावर हा अभ्यास असून त्यात आश्विनी पै पानंदीकर, शुभम गुडे, ए. जी. चाचडी, महेंद्र कोथा यांनी भाग घेतला होता. स्कुल ऑफ अर्थ सायन्स, गोवा विद्यापीठ आणि जलस्त्रोत खात्याच्या वतीने हा अभ्यास केला होता. अर्थ सायन्स इंडियाच्या ई जर्नलमध्ये हा अहवाल प्रसिद्ध झाला असून या खोऱ्यातील जमिनीचा वापर यावरही हा अभ्यास आहे.

वाढत्या शहरीकरणाचा भविष्यात काय परिणाम होऊ शकतो याचे भाकीत या अहवालात असून त्यासाठी वेगवेगळ्या कालखंडाचा विचार केला गेला आहे. 1993 मध्ये या नदीचा काठ 45 टक्के जंगलाने तर 24 टक्के शेतीने व्यापला होता. आता ज्या वेगाने या भागात शहरीकरण वाढते ते पाहिल्यास 2040 पर्यंत जंगलाचा भाग 5.93 टक्क्यांनी कमी होणार असून लोकवस्तीची जागा 4.34 टक्क्यांनी वाढणार असा अंदाज व्यक्त केला आहे. असे झाल्यास नदीच्या काठाची मोठ्या प्रमाणावर धूप होणार आणि त्यामुळे नदीच्या प्रवाहाची गती वाढणार आणि पुरसदृश स्थिती निर्माण होण्याची भीती व्यक्त करून हे टाळण्यासाठी नदीच्या काठाची होणारी धूप थांबविण्या बरोबर नदीतील गाळ वेळोवेळी उपसण्यासारखे उपाय घेण्याची गरज व्यक्त करण्यात आली आहे.