प्रत्येक वस्तू किंवा परिस्थितीकडे कलात्मक व सकारात्मक दृष्टीकोन असल्यास दगडातही देव व देवत्व सापडते, असे म्हणतात. तुळशीमळा पर्ये येथील परेश मांद्रेकर या युवकाने छंद म्हणून नदीपात्रात आढळणाऱ्या विविध देवतांच्या आकारांचे दगड, खडे यावर्षी प्रदर्शनाच्या स्वरूपात मांडून या प्रदर्शनाला वाहवा मिळवली. गणेशचतुर्थी सणात या प्रदर्शनाचे कौतुक खूप झाले.

साखळीहून अवघ्या अंतरावर म्हणजेच सीमेवरच असलेल्या तुळशीमळा पर्ये येथे नदीच्या किनारी राहणाऱ्या परेश मांद्रेकर या युवकाने कधीतरी नदीपात्रात मिळणारे विशिष्ट आकाराचे गोळा करून ठेवलेल्या दगडांचे यावर्षी घरातील गणेश चतुर्थी सणात प्रदर्शन मांडले होते. नदीपात्रात आढळून येणाऱ्या दगडांमध्ये विविध देवतांच्या आकृती दिसताच असे दगड गोळा करण्याचा छंदच परेश मांद्रेकर या युवकाने जोपासला आहे.

परेश मांद्रेकर असे दगड आणि खडे गोळा करतात ज्यांचे आकार नैसर्गिकरित्या विविध हिंदू देवता आणि मानवी मूर्तींसारखे दिसतात, फक्त त्यांना थोडेसे आकार देतात जेणेकरून दगड किंवा खड्यातील नैसर्गिक स्वरूप स्पष्ट होईल. असे मोठ्या प्रमाणात दगड खडे आज परेश मांद्रेकर यांच्याकडे आहेत. चतुर्थी सणात परेश यांनी त्यांच्या घरीच एक अनोखे व्यासपीठ साकारून दगडांना मूर्तिरुप देण्याचा निर्णय घेतला.

परेश यांनी त्यांच्या संग्रहातील काही भाग प्रदर्शित केला. विशेषतः हत्तीच्या डोक्याच्या देवता प्रतिमा, हत्तीच्या डोक्यावरील देवाच्या अंगठीतील प्रतिमा, यामुळे लोकांमध्ये रस निर्माण झाला. मोठ्या संख्येने लोकांनी त्यांच्या अद्वितीय कलाकृती पाहण्यासाठी आणि त्यांचे कौतुक करण्यासाठी त्यांच्या घरी गर्दी केली होती.

पर्यावरणप्रेमी राजेंद्र केरकर यांनीही या प्रदर्शनाला भेट देऊन सर्व दगडांमधील मूर्तींचे बारकाईने निरीक्षण केले. परेश यांच्या या कलात्मक दृष्टीचे केरकर यांनी कौतुक केले.

बालपणापासून जडला छंद!

बालपण नदीच्या काठावर घालवल्यानंतर तुळशीमळा येथील वाळवंटी नदीत विविध आकार, रंगांचे खडे आणि दगडगोटे मुलबक प्रमाणात होते. त्यांचे निरीक्षण करत करत परेशची कलात्मक दृष्टी हळूहळू विकसित होत गेली. त्याची कलादृष्टी त्याला या दगडांत देवत्व शोधण्यास प्रवृत्त करत गेली. त्यानंतर, त्याने नैसर्गिकरित्या उपलब्ध असलेल्या कलाकृतींचे नमुने गोळा करण्याचा छंद जोपासला.

मी लहानपणापासूनच नदीशी जोडलेला आहे आणि जेव्हा जेव्हा मी नदी पात्रातून चालतो, तेव्हा मला नेहमीच विशिष्ट आकाराचे दगड आणि खडे आढळतात. शक्य असल्यास त्या आकारात दैवीपण शोधण्याचा प्रयत्न करतो. उदाहरणार्थ, २००१ मध्ये भगवान हनुमानाच्या सारखा दिसणारा एक दगड दिसला. आता त्याची पूजा मंदिरात केली जाते. तेव्हापासून, आपण असे दगड आणि खडे गोळा करण्यात गुंतलो आहे. जे निसर्गरम्य देवतांशी, विशेषतः भगवान गणेशाशी, साम्य आहेत.

- परेश मांद्रेकर, कलाकार