Houthi Leader Abdul Malik Al: अमेरिका आणि ब्रिटनने संयुक्तपणे येमेनमधील हुथी बंडखोरांच्या ठिकाणांवर हवाई हल्ले सुरु केले आहेत. गेल्या वर्षी नोव्हेंबरपासून लाल समुद्रातील आंतरराष्ट्रीय मालवाहू जहाजांना हुथी बंडखोर सातत्याने लक्ष्य करत आहेत, त्यानंतर अमेरिकेने हुथी बंडखोरांवर प्रथमच हल्ला केला आहे. खरे तर, येमेनच्या हुथी बंडखोरांचा कमांडर अब्दुल मलिक अल-हौथी याने जागतिक शक्तींना आव्हान देण्यासाठी बंडखोर सैन्य तयार केले आहे.

हुथी बंडखोरांनी सागरी जलमार्गाला लक्ष्य केले

दरम्यान, येमेनचा मोठा हिस्सा हुथी बंडखोरांच्या ताब्यात आहे. सौदी अरेबियाने 2017 मध्ये येमेनमध्ये हस्तक्षेप केला होता आणि हुथी बंडखोरांना हुसकावून लावण्यासाठी माजी अध्यक्ष हादींना पाठिंबा देणाऱ्या सैन्याला मदत केली होती. लाल समुद्र हा युरोपला आशिया आणि पूर्व आफ्रिकेला जोडणारा सर्वात महत्त्वाचा जलमार्ग आहे. मलिकच्या हुथी बंडखोरांनी केलेल्या हल्ल्यांमुळे अनेक जहाजांनी आफ्रिकेतील आपले कामकाज थांबवले आहे किंवा लाल समुद्र आणि अरबी समुद्राऐवजी लांबचा मार्ग स्वीकारला आहे.

दरम्यान, इराण-समर्थित बंडखोरांनी समुद्रात केलेल्या हल्ल्यांमुळे जागतिक शिपिंग व्यापारावर दबाव वाढत आहे, ज्यामुळे जागतिक अर्थव्यवस्थेला मोठा फटका बसू शकतो. दुसरीकडे, हमासचा नायनाट करण्यासाठी इस्रायल गाझावर बॉम्बहल्ले थांबवत नाही तोपर्यंत ते हल्ले सुरुच राहतील, असे हुथी बंडखोरांचे म्हणणे आहे. आता अमेरिका आणि ब्रिटनने मिळून हुथी बंडखोरांविरुद्धचे हल्ले तीव्र केले असून, या हल्ल्यांचा बदला घेण्यासाठी ते नक्कीच अमेरिकन आणि ब्रिटनच्या हल्ल्यांना प्रत्युत्तर देतील, अशी धमकीही हुथी बंडखोरांनी दिली आहे.

हुथींचा नेता कोण आहे?

हुथी संघटनेचा प्रमुख अब्दुल मलिक अल-हुथी 40 वर्षांचा आहे आणि त्याच्या मार्गदर्शनाखाली या गटाकडे हजारो बंडखोर सैनिक आहेत. याशिवाय या बंडखोर संघटनेकडे ड्रोन आणि बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्रांचा मोठा शस्त्रसाठाही आहे. सौदीच्या पायाभूत सुविधांवर वारंवार हल्ले करण्यासाठी त्याने या शस्त्रांचा वापर केला. जानेवारी 2022 मध्ये, हुथी बंडखोरांनी सौदी अरेबिया सारख्या संयुक्त अरब अमिरातीवर क्षेपणास्त्र हल्ला केला होता. अल हुथी एक रहस्यमयी व्यक्ती असून जो क्वचितच एकाच ठिकाणी राहतो. याशिवाय, मीडियाला कधीही न भेटण्यासाठी आणि सार्वजनिक ठिकाणी कमीत कमी उपस्थितीसाठी तो ओळखला जातो. येमेन युद्धाच्या सुरुवातीपासून, ज्याला सौदी अरेबिया आणि इराणमधील प्रॉक्सी युद्ध म्हणून पाहिले जाते, अल-हुथी कधीही त्याच्या अधिकार्‍यांना वैयक्तिकरित्या भेटला नाही. येमेनची राजधानी साना हा हुथींचा बालेकिल्ला मानला जातो. अब्दुल मलिकने साना येथेच मोठ्या सभा घेतल्या आणि त्यादरम्यान तो हुथींच्या मोठ्या सुरक्षा ताफ्यासह तिथे पोहोचला होता. इथून एका गुप्त ठिकाणाहून त्याने स्क्रीनच्या माध्यमातून आपल्या समर्थकांना संबोधित केले होते.

हुथी संघर्ष

1962 पर्यंत येमेनवर 1,000 वर्षांच्या साम्राज्यावर राज्य करणार्‍या अल्पसंख्याक पंथाच्या झैदी शिया लोकांच्या हितासाठी हुथी संघर्ष सुरु झाला. मात्र 1990-2012 या काळात अली अब्दुल्ला सालेह यांच्या राजवटीत त्यांच्यावरील हल्ले वाढले. हुथी बंडखोरांना इराणचा पाठिंबा आहे, ज्याने येमेनच्या सौदी-समर्थित आंतरराष्ट्रीय मान्यताप्राप्त सरकारला 2021 मध्ये हद्दपार करण्यास भाग पाडले. हुथींनी तेहरानला आपले प्रादेशिक प्रॉक्सी नेटवर्क वाढवण्यात मदत केली आहे, ज्यात लेबनॉनमधील हिजबुल्ला आणि इराक आणि सीरियामधील इस्रायली विरोधी इराणी मिलिशियासारख्या संघटनांचा समावेश आहे. येमेनच्या तज्ञांचे म्हणणे आहे की, हुथी प्रामुख्याने देशांतर्गत अजेंडाद्वारे प्रेरित आहे, जरी ते इराण आणि हिजबुल्लाशी राजनैतिक समहती दर्शवतात. हुथी तेहरानचे कठपुतळे असल्याचे नाकारते. हुथीचे म्हणणे आहे की, ते भ्रष्ट प्रणाली आणि प्रादेशिक आक्रमणाशी लढा देत आहेत.