१६ मे २०२५ रोजी (गुरुवार) एकदंत संकष्टी चतुर्थी साजरी केली जाणार आहे. हिंदू पंचांगानुसार, दर महिन्याच्या कृष्ण पक्षातील चतुर्थीला संकष्टी चतुर्थी साजरी केली जाते. या दिवशी गणपती बाप्पाची विशेष पूजा केली जाते. एकदंत म्हणजेच एकदंत गणपती, हे गणेशाचे एक रूप आहे. संकष्टी चतुर्थीला उपवास व पूजा केल्याने संकटांचे निवारण होते, असा विश्वास आहे.

एकदंत संकष्टी चतुर्थीची कथा

प्राचीन काळी एका ब्राह्मण दाम्पत्याने गणपतीच्या उपवासाचे व्रत धरले होते. परंतु एका वेळेस त्यांनी चतुर्थीचा उपवास विसरला आणि त्यानंतर त्यांच्यावर अनेक संकटे आली. त्यांनी पुन्हा भक्तीभावाने गणेशाची आराधना केली आणि एकदंत संकष्टी चतुर्थीचे व्रत पाळले.

त्यानंतर त्यांच्या सर्व संकटांचे निवारण झाले. या व्रतामुळे गणपती आपल्या भक्तांचे सर्व संकट दूर करतो, अशी श्रद्धा आहे.

एकदंत संकष्टी चतुर्थीचा उपवास व पूजा हे संकटमुक्तीसाठी अत्यंत प्रभावी मानले जातात. विवाहित स्त्रियांसाठी पतीच्या दीर्घायुष्यासाठी तसेच कुटुंबातील सुख-शांतीसाठी हे व्रत उपयुक्त आहे.

शुभ मुहूर्त

१६ मे २०२५ रोजी साजरी होणाऱ्या एकदंत संकष्टी चतुर्थीच्या दिवशी भक्तांनी पूजा आणि उपवासासाठी शुभ मुहूर्ताचा अवलंब करणे अत्यंत महत्त्वाचे मानले जाते. यंदा चतुर्थी तिथीचा प्रारंभ १६ मे रोजी सकाळी ०६:३२ वाजता होणार असून, ही तिथी १७ मे रोजी सकाळी ०८:४० वाजेपर्यंत राहणार आहे.

संकष्टी चतुर्थीच्या उपवासाचा मुख्य भाग म्हणजे चंद्रदर्शन, जे यावर्षी रात्री १०:४८ वाजता होणार आहे. चंद्रदर्शनानंतरच व्रत पूर्ण मानले जाते. त्यामुळे भक्तांनी रात्री चंद्राला अर्घ्य अर्पण करूनच आपला उपवास समाप्त करावा, अशी धार्मिक परंपरा आहे.

पूजा विधी:

1. सकाळी लवकर उठून स्नान करून शुद्ध वस्त्र धारण करा.

2. घरातील पूजा स्थळी गणपतीची मूर्ती किंवा चित्र स्थापून त्याची पूजा करा.

3. दुर्वा, लाल फुले, मोदक, लाडू, नैवेद्य अर्पण करा.

4. ‘ॐ गं गणपतये नमः’ हा जप करा.

5. एकदंत गणेशाची कथा ऐका किंवा वाचा.

6. रात्री चंद्रदर्शनानंतर अर्घ्य देऊन व्रत पूर्ण करा.