जानेवारी 2022 पासून बँकिंगबाबतचे अनेक नियम बदलणार आहेत. शेवटच्या क्षणी काम बिघडू नये म्हणून तुम्हाला या नियमांची आधीच माहिती असायला हवी. यासाठी रिझर्व्ह बँक (Reserve Bank) आणि बँकांकडून सातत्याने संदेश दिले जात आहेत. जर तुम्ही विचार करत असाल की एटीएम ट्रान्झॅक्शनमध्येच बदल होणार आहे, तर तसे नाही. 2022 च्या सुरुवापासून बँकांमध्ये तीन मोठे बदल होणार आहेत ज्याचा संबंध थेट तुमच्या पैशांशी असणार आहे.

तीनही सुधारणा किंवा बदल तुमच्या वैयक्तिक वित्ताशी संबंधित आहेत. हे बदल 2022 पासून लागू होणार आहेत. काही आधी तर काही नंतर. यामध्ये बँक लॉकरपासून ते म्युच्युअल फंड आणि एटीएम व्यवहारांपर्यंत बदल होणार आहे.

नवीन वर्षापासून बँकेचे लॉकर अधिक सुरक्षित होणार आहेत. बँका लॉकरच्या सुरक्षेपासून दूर जाऊ शकत नाहीत, असे रिझर्व्ह बँकेने स्पष्ट केले आहे. लॉकरमध्ये काही गडबड किंवा कोणतीही घटना घडल्यास त्याला बँक जबाबदार असेल. ग्राहकांच्या वस्तूंच्या सुरक्षेकडे बँकांनी दुर्लक्ष केले तर त्याची संपूर्ण जबाबदारी त्यांच्यावर राहील.

नवीन लॉकर नियम जानेवारी 2022 पासून लागू होत आहे. बँकेच्या कोणत्याही कर्मचाऱ्यांची फसवणूक झाली असेल, बँकेची इमारत कोसळली असेल, आग किंवा चोरीमुळे नुकसान झाले असेल, तर बँक ग्राहकांच्या लॉकरमध्ये ठेवलेल्या वस्तूंचे 100% भाडे किंवा शुल्क परतफेड करेल. नवीन नियम सध्याच्या आणि जुन्या ठेव लॉकर धारकांसाठी लागू होईल.

नैसर्गिक आपत्ती आली तर हा नियम लागू होणार नाही. भूकंप, पूर, वीज, वादळ किंवा खातेदाराच्या चुकीमुळे लॉकरचे नुकसान झाल्यास बँक त्याची भरपाई करणार नाही. ग्राहकांना लॉकरचे त्वरीत पैसे भरण्यास सक्षम करण्यासाठी, बँक तीन वर्षांच्या भाड्याएवढी मुदत ठेव घेऊ शकते. आपत्ती उद्भवल्यास लॉकर फोडण्याचे शुल्क देखील तीन वर्षांच्या मुदत ठेव म्हणून घेतले जाऊ शकते. जे लोक लॉकरचे पैसे वेळेवर भरतात किंवा ज्यांचे रेकॉर्ड बरोबर आहे त्यांच्यासाठी हा नियम नसेल.

MF किंवा म्युच्युअल फंड (Mutual funds) सेंट्रल हे Cfintech आणि कॉम्प्युटर एज मॅनेजमेंट सर्व्हिसेस (CAMS) यांनी एकत्रितपणे सुरू केलेले ऑनलाइन प्लॅटफॉर्म आहे. ही कंपनी म्युच्युअल फंडाशी संबंधित सेवा पुरवते. सेबीच्या सूचनेनंतर या वर्षी सप्टेंबर महिन्यात ते सुरू करण्यात आले. हे प्लॅटफॉर्म पूर्णपणे म्युच्युअल फंड व्यवहारांसाठी डिझाइन केलेले आहे. MF Central म्युच्युअल फंड व्यवहारांशी संबंधित सेवा प्रदान करते जसे की बँक खाते बदलणे, मोबाईल नंबर आणि ईमेल पत्ता इत्यादींमध्ये बदल करते.

MF सेंट्रल येथे, MF सेंट्रलच्या सेवा ग्राहकांकडून नामनिर्देशन दाखल करणे, उत्पन्न वितरण भांडवल काढणे, MF फोलिओ आणि विदेशी खाते कर अनुपालन कायद्याशी संबंधित तपशीलांमध्ये बदल करणे यासाठी घेतली जाते. यासाठी एक अॅप देखील बनवण्यात आले आहे जे अद्याप लॉन्च झालेले नाही. या प्लॅटफॉर्मवर व्यवहार सुरू झालेला नाही. जानेवारीतही ही सेवा सुरू होऊ शकते, असे मानले जात आहे.

फ्री लिमिटनंतर व्यवहार केल्यास एटीएममधून पैसे काढणे जानेवारीपासून महाग होईल. प्रत्येक ग्राहकाला 5 विनामूल्य व्यवहारांची सुविधा मिळते ज्यात रोख पैसे काढणे, शिल्लक चौकशी, एटीएम पिन बदलणे, मिनी स्टेटमेंट विनंती आणि त्याच बँकेच्या एटीएममध्ये एफडी उघडणे समाविष्ट आहे. मेट्रो शहरांमध्ये, इतर बँकांच्या एटीएममधून 3 वेळा एटीएम सेवेचा लाभ घेता येतो, तर जिथे मेट्रो नाहीत अशा शहरांमध्ये ही संख्या 5 असणार आहे. 1 जानेवारीपासून तुम्ही मोफत व्यवहार मर्यादेनंतर एटीएम सेवा घेतल्यास तुम्हाला 21 अधिक जीएसटी भरावा लागेल.