बळीराजाचे संकट हटेना! अतिवृष्टीनंतर आता खराब हवेने झाले लाखोंचे नुकसान

एप्रिलमध्ये बाहेर पडलेला कांदा चांगला भाव मिळेल या आशेने साठवून ठेवला होता. पण जेव्हा त्याला चांगली किंमत मिळणार होती, तेव्हा त्याला पावसाळ्याचे (Rain)दर्शन झाले. अतिवृष्टीने (Heavy rain)त्यांच्या आशा पल्लवित झाल्या. पावसामुळे ओल्या वाऱ्यांमुळे त्याचा कांदा (Onion)कुजला आणि अडीच लाख रुपयांचे नुकसान झाले. हजारो शेतकरी (Farmer)आहेत ज्यांचे कांदे खराब झाले आहेत.

एप्रिलमध्ये 300 क्विंटल कांदे साठवले होते. कारण त्यावेळी फक्त 800 ते 900 क्विंटलचा भाव होता. दरम्यान, दोन चक्रीवादळे(Hurricanes), पूर आणि मुसळधार पावसामुळे कांद्याचे नुकसान होऊ लागले. काही शेतकऱ्यांच्या स्टोअरमध्ये पाणी शिरले आणि काहींच्या स्टोअरमध्ये ओलाव्यामुळे कांदा सडू लागला. 160 क्विंटल कांदा ओलावामुळे खराब झाला आहे. ते फेकून द्यावे लागत आहे.

त्यामुळे किंमती वाढल्याने त्याची पूर्तता झाली का?

सध्या कांद्याची सरासरी किंमत 1300 ते 1400 रुपये प्रति क्विंटल आहे. आता सांगा की अर्धा किंवा जास्त कांदा सडला तर नुकसान नाही. हजारो शेतकऱ्यांची अशी समस्या आहे पण राज्य सरकारने (government)एक रुपयाही भरपाई दिलेली नाही. आमच्या पिकांची रोपवाटिकाही खराब झाली पण त्याच्या भरपाईसाठी काहीच झाले नाही. अनेक राज्यांमध्ये सरकार कांदा लागवडीसाठी आर्थिक मदत देते, पण महाराष्ट्रात काहीच उपलब्ध नाही.

महाराष्ट्रात कांद्याची तीन पिके:

खरीप हंगामात जुलै-ऑगस्ट महिन्यात कांद्याची पेरणी केली जाते. कांद्याच्या दुसऱ्या हंगामात पेरणी ऑक्टोबर-नोव्हेंबर महिन्यात केली जाते. ते जानेवारी ते मार्च पर्यंत तयार होते. रब्बी पीक हे कांद्याचे तिसरे पीक आहे. यामध्ये पेरणी डिसेंबर-जानेवारीमध्ये केली जाते तर पिकाची काढणी मार्च ते मे या कालावधीत होते. महाराष्ट्राच्या एकूण कांद्याच्या उत्पादनापैकी 65 टक्के रब्बी हंगामातच केले जाते. जुलै-ऑगस्टमध्ये पेरलेले कांदे पाऊस आणि पुरामुळे खराब झाले आहेत.

भारतात (India)कांदा उत्पादन क्षेत्रे:

• महाराष्ट्र, तेलंगणा, मध्य प्रदेश, यूपी, बिहार, गुजरात, कर्नाटक आणि राजस्थान हे त्याचे प्रमुख उत्पादक आहेत.

• देशात सरासरी वार्षिक कांद्याचे उत्पादन 2.25 ते 2.50 कोटी मेट्रिक टन दरम्यान असते.

• महाराष्ट्र हे सर्वात मोठे कांदा उत्पादक राज्य आहे.

• दरवर्षी किमान 15 दशलक्ष मेट्रिक टन कांदा विकला जातो.

• सुमारे 10 ते 20 लाख मेट्रिक टन कांदा साठवण दरम्यान खराब होतो.

• सरासरी 35 लाख मेट्रिक टन कांदा निर्यात केला जातो.