जगाची लोकसंख्या 800 कोटींच्या आसपास पोहोचली आहे. त्याची प्रगती वेगाने होत आहे. हे थांबवण्यासाठी अनेक सरकारे आणि अनेक जागतिक संस्था सातत्याने लोकांना जागरूक करत आहेत. यासाठी दरवर्षी 26 सप्टेंबर रोजी 'जागतिक गर्भनिरोधक दिन' साजरा केला जातो. अनेक अहवालांमध्ये हे उघड झाले आहे की मोठ्या संख्येने लोक गर्भनिरोधकांचा वापर करत नाहीत.
(Is it safe to use birth control pills )
आतापर्यंत तुम्ही गर्भनिरोधक औषधांबद्दल अर्थात गर्भनिरोधक गोळ्यांबद्दल अनेकदा ऐकले असेल. गर्भनिरोधक वापरण्यास सुरक्षित आहेत का? जागतिक गर्भनिरोधक दिनानिमित्त, तज्ञांकडून गर्भनिरोधक औषधांशी संबंधित सर्व प्रश्नांची उत्तरे जाणून घ्या.
गर्भनिरोधक म्हणजे काय?
इंद्रप्रस्थ अपोलो हॉस्पिटल, नवी दिल्ली येथील स्त्रीरोगतज्ज्ञ डॉ. सुरप्रीत कौर संधू यांच्या मते, कुटुंब नियोजन किंवा गर्भधारणा रोखण्यासाठी वापरल्या जाणाऱ्या पद्धतींना गर्भनिरोधक म्हणतात. मोठ्या संख्येने लोकांकडे याबाबत योग्य माहिती नाही. हा एक अतिशय महत्त्वाचा मुद्दा आहे, ज्याबद्दल जनजागृती करणे आवश्यक आहे. स्त्रीरोगतज्ज्ञांशी सल्लामसलत केल्यानंतर कुटुंब नियोजनासाठी गर्भनिरोधक हा चांगला आणि सुरक्षित पर्याय असू शकतो. वय आणि शरीराच्या स्थितीच्या आधारावर लोकांना याबद्दल सल्ला दिला जातो.
गर्भनिरोधकांचे किती प्रकार आहेत?
गर्भनिरोधकांचे 4 प्रमुख प्रकार आहेत. पहिली अडथळा गर्भनिरोधक पद्धत आहे, ज्यामध्ये गर्भधारणा टाळण्यासाठी पुरुष किंवा स्त्री कंडोम वापतात जातो. दुसरी पद्धत औषधी गर्भनिरोधक आहे, ज्याला हार्मोनल गर्भनिरोधक देखील म्हणतात. या पद्धतीत गर्भनिरोधक गोळ्या वापरल्या जातात. तिसरी पद्धत इंट्रायूटरिन गर्भनिरोधक उपकरण आहे, ज्यामध्ये काही उत्पादने गर्भाशयाच्या आत वापरली जातात. चौथी पद्धत सर्जिकल गर्भनिरोधक आहे, ज्यामध्ये शस्त्रक्रियेद्वारे निर्जंतुकीकरण केले जाते.
गर्भनिरोधक औषधे वापरणे सुरक्षित आहे का?
डॉक्टर सुरप्रीत कौर सांगतात की गर्भनिरोधक गोळ्या म्हणजेच गर्भनिरोधक औषधे डॉक्टरांच्या सल्ल्याशिवाय वापरू नयेत. गर्भनिरोधक गोळ्या दोन प्रकारच्या असतात. एक सामान्य आणि दुसरी आपत्कालीन. मोठ्या संख्येने लोक डॉक्टरांच्या सल्ल्याशिवाय आपत्कालीन गर्भनिरोधक गोळ्या वापरतात, जे धोकादायक असू शकतात. इमर्जन्सी गोळ्या आयुष्यात एक किंवा दोनदा पेक्षा जास्त घेऊ नये नाहीतर गंभीर दुष्परिणाम होतील. जर गर्भनिरोधक गोळ्या डॉक्टरांच्या सल्ल्याने घेतल्या जात असतील तर ते करणे सुरक्षित मानले जाते. सर्व चाचण्या केल्यानंतरच तज्ज्ञ गोळ्यांची शिफारस करतात.
या औषधांचे दुष्परिणाम काय आहेत?
फरिदाबादच्या सर्वोदय हॉस्पिटलचे न्यूरोसर्जन डॉ. गौरव केसरी यांच्या मते, गर्भनिरोधक गोळ्यांच्या जास्त वापरामुळे अनेक वेळा स्ट्रोकची प्रकरणे नोंदवली जातात. हे टाळण्यासाठी स्त्रीरोग तज्ज्ञांच्या सल्ल्यानेच या गोळ्या वापराव्यात. या संदर्भात डॉ. सुरप्रीत कौर सांगतात की, गर्भनिरोधक गोळ्यांच्या अतिवापरामुळे हायपरकोलेस्टेरेमिया, रक्त गोठणे आणि हार्मोनशी संबंधित समस्या देखील होऊ शकतात. वेगवेगळ्या व्यक्तींवर त्याचा वेगवेगळा परिणाम होऊ शकतो. ही स्थिती टाळण्यासाठी, नक्कीच डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
Read Goa news in Marathi and Goa local news on Tourism, Business, Politics, Entertainment, Sports and Goa latest news in Marathi on Dainik Gomantak. Get Goa news live updates on the Dainik Gomantak Mobile app for Android and IOS.