IFFI 2024: सिनेविश्वातील महिलांच्या सुरक्षेबाबत भूमी पेडणेकरचे मार्मिक विधान, 'पॉवर प्ले आहे पण..'

IFFI 2024 Goa Master Class and In Conversation Women Safety and Cinema

यंदाच्या इफ्फीतील ‘मास्टर क्लास अँड इन कन्‍व्‍हर्सेशन'' सत्रांमधील पहिले सत्र ‘वुमन सेफ्टी अँड सिनेमा’ (महिला सुरक्षितता आणि सिनेमा) या विषयावरचे होते. अभिनेत्री, निर्माती आणि राजकारणी खुशबू, अभिनेत्री-निर्माती सुहासिनी मणीरत्नम, प्रसिद्ध सिनेदिग्दर्शक इम्तियाज अली आणि अभिनेत्री भूमी पेडणेकर अशा सिनेमा उद्योगातील प्रसिद्ध व्यक्तिमत्त्वांचा सहभाग या सत्रात होता.‌

वाणी त्रिपाठी टिकू या सत्राच्या समन्वयक होत्या. महोत्सवाचा दुसरा दिवस आणि सकाळची वेळ असली तरी या विषयावरील त्यांचे विचार ऐकण्यासाठी कला अकादमीचे सभागृह सुमारे ८० टक्के भरले होते.

अलीकडील काळात मल्याळम सिनेमा उद्योग ज्या प्रकारे ‘सेक्स स्कँडल’ प्रकरणाने गाजत आहे किंवा बॉलिवूडमध्ये गेल्या काही वर्षात लैंगिक शोषणाविरुद्ध ज्याप्रकारे ‘मी टू’ चळवळीने जोर पकडला होता त्यातून ‘महिला सुरक्षा आणि सिनेमा’ या विषयावरील या सत्रात सखोलपणे चर्चा होईल अशी अपेक्षा होती.

परंतु तशा अपेक्षांचे सोडूनच द्या, वरील दोन्ही प्रकरणांचा साधा उल्लेख देखील या चर्चासत्रात झाला नाही. उलट काही बारीकसारीक प्रकरणांचा अपवाद सोडता सिनेमा उद्योग महिलांसाठी कसा सुरक्षित आहे याचा दाखला देण्यातच प्रत्येकाचा वेळ गेला.महिलांचा फायदा घेण्याची प्रवृत्ती जशी इतरत्र आहे तशीच ती काही प्रमाणात सिनेमा उद्योगातही आहे असाच काहीसा सारांश या सत्रातून काढला गेला असे म्हणण्यास हरकत नसावी.

भारतीय आंतरराष्ट्रीय चित्रपट महोत्सवाच्या पिचवर या सत्रात भाग घेतलेल्या साऱ्याच वक्त्यांनी एकंदरीत ‘सेफ बॅटिंग’ करून सिनेमा उद्योगात महिला सुरक्षित आहेत याची ग्वाही दिली. या सत्रातील भूमी पेडणेकर हिचे एक वाक्य मार्मिक होते, ती म्हणाली, तिथे पॉवर प्ले आहे, पण वातावरण सुरक्षित आहे.''

एकंदरीत आपल्या घरातील सुरक्षित वातावरणच आपल्याला जबाबदार माणूस बनवते असेच या सत्रातील साऱ्यांचे म्हणणे होते. अजूनही सिनेमा उद्योगातील वातावरण सुरक्षित आहे व महिलांच्‍या बाबतीत मूलभूत शिष्टाचार पाळला जात आहे असा या सत्राचा सूर राहिला. मात्र महिलांसंबंधी आगळिकीच्या ज्या अपवादात्मक घटना सेटवर घडतात, त्या प्रकारांना कुठल्याही प्रकारे थारा देता कामा नये याबाबतीत या सत्रात सर्वांचे एकमत होते.

...तर मुलींना जाब विचारला असता!

सिनेमा उद्योगाला आपण दोष देऊन उपयोगाचे नाही. वर्तमानपत्रांतील बातम्या वाचून सिनेमा बनतात ही गोष्ट आपण लक्षात ठेवली पाहिजे, असे खुशबू सुंदर म्‍हणाल्‍या. हे सांगताना त्यांनी हे देखील मान्य केले की त्या आता दोन मुलींच्या आई आहेत व त्यामुळे त्यांना जबाबदारीने सिनेमात काम करावे लागते.‌ ज्या प्रकारे त्यांनी आपल्या सुरवातीच्या चित्रपटांत भूमिका केल्या, त्या प्रकारे जर त्यांनी आता काम केले तर तिच्या मुली त्यांना निश्चितच जाब विचारतील, असेही त्‍या म्‍हणाल्‍या.