अमेरिकेने इराणवरील निर्बंध उठावावेत: राष्ट्राध्यक्ष रईसी

USA - Iran: इराणचे अध्यक्ष इब्राहिम रईसी (Iran President Ebrahim Raisi) यांनी सोमवारी सांगितले की, जर अमेरिका वियानामध्ये रखडलेली आण्विक चर्चा (Discussion on Nuclear Power) पुन्हा सुरू करण्यासाठी गंभीरतेने विचार करत असेल तर अमेरिकेने देशावर लादलेले निर्बंध उठवावेत (Eliminate restrictions). सरकारी वहिनीला दिलेल्या मुलाखतीत अध्यक्ष रईसी म्हणाले की, इराणने पाश्चिमात्य देशांशी "ध्येय - आधारित" चर्चा केली आहे तसेच इराणने आतापर्यंत कधीही चर्चा अर्ध्यावर सोडली नाही. ते म्हणाले, "बंदी उठवणे हे एका दृष्टीने बाजूने अमेरिका आण्विक चर्चेबाबत गंभीर असल्याचे लक्षण ठरणार आहे." इराण तसेच 2015 च्या अणुकरारावर स्वाक्षरी करणाऱ्या युरोपियन देशांमधील वाटाघाटी जूनपासून थांबल्या आहेत. ऑगस्टमध्ये पदभार स्वीकारलेल्या रईसीच्या प्रशासनाने पुन्हा चर्चा सुरू करण्यासाठी तारीख निश्चित केलेली.

वियानामध्ये चर्चा लवकर सुरू करण्याच्या इराणला विरोध आहे. त्याऐवजी, इराणला वियानामधील चर्चेपूर्वी ब्रसेल्समध्ये या करारासाठी इतर पक्षांसोबत स्वतंत्र बैठका घ्यायच्या आहेत. अमेरिकेचे परराष्ट्र मंत्री अँटोनी ब्लिंकेन यांनी सोमवारी वॉशिंग्टनमध्ये संयुक्त राष्ट्रांच्या अण्वस्त्रांच्या देखरेख प्रमुखांची भेट घेतल्यानंतर परराष्ट्र विभागाने सांगितले की, बायडन प्रशासनाला ब्रसेल्समध्ये अगोदर भेटण्याची गरज वाटत नसल्याचे सांगितले. ब्लिन्केननी सावध करताना सांगितले की, मुत्सद्देगिरीचे सर्व दरवाजे बंद होत असल्याचे सांगितले. 'मात्र, इराण सदर मुद्द्यावर गंभीर आहे, आपण दुसऱ्या बाजूचे गांभीर्यही पाहिले पाहिजे,' असे रईसी म्हणाले

2015 च्या अणु करारानुसार, इराणने त्याच्यावरील लादलेले आर्थिक निर्बंध उठवण्याच्या बदल्यात युरेनियम संवर्धन मोठ्या प्रमाणात कमी करायचे होते. इराण म्हणतो की त्याचा अण्वस्त्र कार्यक्रम केवळ शांततापूर्ण हेतूंसाठी आहे. 2018 मध्ये, अमेरिकेचे तत्कालीन राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी एकतर्फी अमेरिकेला या करारातून माघार घेण्याची घोषणा केली होती, ज्यामुळे मध्य पूर्वमधील तणाव वाढला होता. वियानामध्ये चर्चेमध्ये व्यत्यय आल्यामुळे, इराणने करारात दिलेल्या युरेनियम संवर्धन मर्यादेचे उल्लंघन केले.