कोण आहेत न्यायमूर्ती उज्ज्वल भुयान आणि बी.व्ही नागरथना? ज्यांनी रद्द केली बिलकिस बानो प्रकरणातील दोषींची सुटका

Who are Justices Ujjwal Bhuyan and BV Nagarathna? Those who canceled the release of convicts in the Bilkis Bano case:

2002 च्या गुजरात दंगलीत झालेल्या बिलकिस बानो सामूहिक बलात्कार प्रकरणातील ११ दोषींना सोडण्याचा गुजरात सरकारचा निर्णय सर्वोच्च न्यायालयाने सोमवारी (8 जानेवारी) रद्द केला. तसेच, सर्व 11 दोषींना दोन आठवड्यांत तुरुंग प्रशासनाकडे अहवाल देण्याचे निर्देश दिले आहेत.

या खटल्याचा निकाल देणारे न्यायमूर्ती उज्ज्वल भुईया आणि बी.व्ही. नगररत्ना कोण आहेत हे आपण जाणून घेणार आहोत.

न्यायमूर्ती उज्जल भुयान

न्यायमूर्ती उज्ज्वल भुयान यांचा जन्म 1964 मध्ये गुवाहाटी येथे सुचेंद्र नाथ भुयान यांच्या पोटी झाला, ते एक अत्यंत प्रतिष्ठित ज्येष्ठ वकील आणि आसामचे माजी महाधिवक्ता होते.

उच्च शिक्षण घेण्यापूर्वी त्यांनी डॉन बॉस्को हायस्कूल, गुवाहाटी येथे शालेय शिक्षण पूर्ण केले. भुईया यांनी दिल्लीच्या किरोरी माल महाविद्यालयातून कला शाखेची पदवी घेतली आहे. यानंतर त्यांनी एलएलबीचे शिक्षण घेतले. गव्हर्नमेंट लॉ कॉलेज, गुवाहाटी येथून पदवी आणि नंतर एलएलएम प्राप्त केले.

12 जुलै, 2023 रोजी केंद्राने न्यायमूर्ती उज्जल भुयान यांची सर्वोच्च न्यायालयाचे न्यायाधीश म्हणून नियुक्ती करण्यासाठी अधिसूचना जारी केली होती. सर्वोच्च न्यायालयाच्या कॉलेजियमने त्यांच्या बढतीची शिफारस केल्यानंतर ही नियुक्ती करण्यात आली आहे.

भुयान यापूर्वी तेलंगणा उच्च न्यायालयाचे मुख्य न्यायाधीश होते. भुईया यांना कायद्याच्या विविध क्षेत्रांचा लक्षणीय अनुभव आहे.

न्यायमूर्ती बी.व्ही. नागरथना

बी.व्ही. नागरथना यांचा जन्म 30 ऑक्टोबर 1962 रोजी झाला. त्यांचे वडील न्यायमूर्ती ईएस वेंकटरामय्या हे 19 जून 1989 ते 17 डिसेंबर 1989 दरम्यान भारताचे 19 वे सरन्यायाधीश होते.

न्यायमूर्ती बीव्ही नागरथना यांनी दिल्ली विद्यापीठाच्या कायदा विभागातून एलएलबी केले आहे. शिक्षण पूर्ण केल्यानंतर, बी.व्ही. नागरथना यांनी 28 ऑक्टोबर 1987 रोजी बेंगळुरूमध्ये वकील म्हणून आपल्या कायद्याच्या कारकिर्दीला सुरुवात केली. (सर्वोच्च न्यायालयाच्या या निर्णयांनी 2022 मध्ये देशाची स्थिती बदलली, ते महिला सक्षमीकरणाचे वर्ष होते)

18 फेब्रुवारी 2008 रोजी त्यांची कर्नाटक उच्च न्यायालयाचे अतिरिक्त न्यायाधीश म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आणि 17 फेब्रुवारी 2010 रोजी त्यांना कायमस्वरूपी न्यायाधीश म्हणून नियुक्त करण्यात आले.

बी.व्ही. नागरथना यांचे महत्त्वाचे निर्णय घेतले?

नोटाबंदीच्या निर्णयाने संपूर्ण देश हादरला होता. सर्वोच्च न्यायालयाने नोटाबंदीबाबत सरकारचा निर्णय योग्य असल्याचे मान्य केले होते, परंतु या निर्णयातही न्यायमूर्ती बी.व्ही. नागरथना यांचे मत इतर न्यायमूर्तींपेक्षा वेगळे होते.

त्यांनी आपल्या निर्णयात म्हटले होते की, 'संसदेने नोटाबंदीच्या कायद्यावर चर्चा करायला हवी होती आणि ही प्रक्रिया राजपत्र अधिसूचनेद्वारे व्हायला नको होती. देशासाठी इतक्या महत्त्वाच्या प्रकरणात संसदेला बाजूला ठेवता येणार नाही.

न्यायमूर्ती बी.व्ही. नागरथना म्हणाल्या की, 500 आणि 1000 रुपयांच्या नोटांवर बंदी घालण्याचा निर्णय चुकीचा आणि बेकायदेशीर होता.

याशिवाय कर्नाटक उच्च न्यायालयात एका खटल्याच्या सुनावणीदरम्यान अवैध मुलांबाबत महत्त्वाचा मुद्दा मांडण्यात आला होता. त्या म्हणाल्या की, 'कायद्याने हे सत्य ओळखले पाहिजे की बेकायदेशीर पालक असू शकतात, परंतु त्यांना जन्मलेली मुले बेकायदेशीर नसतात आणि कायदेशीर विवाहाबाहेर जन्मलेल्या मुलांना कसे संरक्षण द्यावे हे संसदेने ठरवावे.'