कायदा बदलण्याची गरज; घटस्फोटाला मान्यता देताना हिंदू विवाह कायद्यावर हायकोर्टाची महत्त्वपूर्ण टिप्पणी

Allahabad High Court: घटस्फोट प्रकरणात पतीच्या बाजूने निकाल देताना अलाहाबाद उच्च न्यायालयाने एक महत्त्वपूर्ण टिप्पणी केली आहे. प्रेमविवाह जितक्या सहजतेने होत आहेत, तितक्याच वेगाने त्यांच्यात वादही होत आहेत, असे न्यायालयाने म्हटले आहे. बार आणि बेंचच्या रिपोर्टनुसार, न्यायमूर्ती विवेक कुमार बिर्ला आणि न्यायमूर्ती डोनाडी रमेश यांनी हा निर्णय दिला आहे. तसेच, केंद्र सरकारला सर्वोच्च न्यायालयाच्या 2006 च्या निर्देशानुसार हिंदू विवाह कायद्यात बदल करण्याची विनंती केली. त्याचवेळी, सर्वोच्च न्यायालयाने म्हटले होते की, जर लग्न मोडण्याच्या स्थितीत सुधारणा होत नसेल तर घटस्फोटाचे कारण म्हणून त्याचा समावेश करावा.

काळानुरुप बदल झाले आहेत

या प्रकरणाच्या सुनावणीदरम्यान, खंडपीठाने टिप्पणी केली की, 1955 मध्ये हिंदू विवाह कायदा लागू झाला तेव्हा वैवाहिक संबंधांबद्दलच्या भावना आणि आदर भिन्न होता. तेव्हा आजच्या काळात घडणाऱ्या गोष्टींची कल्पना नव्हती. शिक्षण, आर्थिक स्वातंत्र्य, जातीय भिंती तोडणे, आधुनिकीकरण आणि पाश्चिमात्य सभ्यतेचा प्रभाव यामुळे हे बदल घडल्याचे न्यायालयाने म्हटले आहे. खंडपीठाने पुढे म्हटले की, आज समाज अधिक मुक्त आहे, त्यामुळे भावनिक आधाराची गरज फारच कमी आहे. खंडपीठाने पुढे म्हटले की, मग तो प्रेमविवाह असो की अरेंज्ड मॅरेज. बदलत्या परिस्थितीचा परिणाम सर्व प्रकारच्या नातेसंबंधांवर होत आहे. त्याला कोण जबाबदार आहे हे महत्त्वाचे नाही. पण अनेकदा अशी नाती फार काळ टिकत नाहीत आणि अनेकवेळा एक पक्ष वेगळा राहू लागतो.

हे प्रकरण आहे

ही बाब एका डॉक्टरची आहे, ज्यांची पत्नीही एक डॉक्टर आहे. पतीने 30 वर्षे सैन्यात सेवा दिली. त्यांची पत्नी त्यांच्यापासून सहा वर्षे विभक्त राहिली, त्यानंतर 2015 मध्ये तिने फॅमिली कोर्टात घटस्फोटासाठी अर्ज केला. मात्र, फॅमिली कोर्टाने त्यांचा अर्ज स्वीकारला नाही. 2019 मध्ये, हे प्रकरण अलाहाबाद उच्च न्यायालयात पोहोचले, जिथे पत्नी सुनावणीसाठी हजर राहिली नाही. पतीने युक्तिवाद केला की, पत्नी बऱ्याच काळापासून त्याच्यापासून दूर आहे, जे मानसिक क्रौर्य आहे. उच्च न्यायालयाने या युक्तिवादांचा विचार केला आणि म्हटले की, सर्वोच्च न्यायालय वैवाहिक जीवनातील अशा अंतराला घटस्फोटाचे कारण मानते. 2006 च्या नवीन कोहली विरुद्ध नीलू कोहली प्रकरण त्याच्या समर्थनार्थ उद्धृत केले गेले.