युरोपसोबत भारताची शिखर परिषद, पंतप्रधान मोदी तीन देशांच्या दौऱ्यावर

रशिया-युक्रेन युद्धावरील भारताच्या भूमिकेपासून ते रशियाकडून तेल खरेदीवर उपस्थित होणाऱ्या प्रश्नांपर्यंत, पुढील पंधरवड्यामध्ये भारत आणि युरोप यांच्यातील शिखर संवादांची मालिका पाहायला मिळणार आहे. यामध्ये ब्रिटनचे पंतप्रधान बोरिस जॉन्सन आणि युरोपियन युनियनच्या प्रमुख उर्सुला व्हॅन दार लीन सारखे नेते भारतात येत आहेत. त्याचवेळी, मे महिन्याच्या पहिल्या आठवड्यात पीएम मोदी तीन देशांच्या युरोप दौऱ्यावर जाणार आहेत. 2022 च्या या पहिल्या परदेश दौऱ्यात पंतप्रधान मोदी जर्मनी, डेन्मार्क आणि फ्रान्सला भेट देणार आहेत. द्विपक्षीय संबंधांपासून ते प्रादेशिक समीकरणे आणि व्यापार-गुंतवणुकीपर्यंत अनेक महत्त्वाचे मुद्दे पंतप्रधानांच्या युरोप दौऱ्याच्या अजेंड्यात आहेत.

युरोपियन युनियन भारतासाठी तिसरा सर्वात मोठा व्यापारी भागीदार

राजनैतिक सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, युरोप आणि भारत एकमेकांचे महत्त्व जाणतात. त्यामुळेच भागीदारीच्या महत्त्वाच्या प्रकल्पांवर परिणाम होऊ नये, यासाठी उच्चस्तरीय संवाद आणि संवादातून एकमेकांची बाजू समजून घेऊन पुढे जाण्याचा प्रत्यय दोन्ही बाजूंना आहे. युरोपियन युनियन हा भारतासाठी तिसरा सर्वात मोठा व्यापारी भागीदार आहे. त्याचबरोबर भारत ही केवळ युरोपसाठी मोठी बाजारपेठ नसून पुरवठा साखळी मजबूत करण्याच्या प्रयत्नांचे केंद्र आहे. गेल्या वर्षी भारत आणि युरोपमध्ये सर्वसमावेशक व्यापार कराराच्या संदर्भात चर्चेची प्रक्रिया सुरू झाली आहे.

मात्र, राजनैतिक सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, पंतप्रधानांच्या या भेटीची तयारी अद्याप अंतिम टप्प्यात आहे. अशा परिस्थितीत कोणताही मोठा बदल न झाल्यास पंतप्रधान 1 ते 5 मे या कालावधीत तीन युरोपीय देशांच्या दौऱ्यावर जाणार आहेत. जर्मनीमध्ये पंतप्रधान मोदी जर्मनीचे नवे चांसलर ओलोफ शुल्त्झ यांच्याशी उच्चस्तरीय बैठक घेणार आहेत. दोन्ही नेत्यांमधील ही पहिली आमने-सामने बैठक असेल. त्याचवेळी डमनार्कमध्ये भारत-नॉर्डिक प्रदेशातील देशांदरम्यान होणाऱ्या शिखर परिषदेसोबतच मोदींच्या अनेक महत्त्वाच्या द्विपक्षीय बैठका होणार आहेत. डेन्मार्क व्यतिरिक्त फिनलंड, स्वीडन, नॉर्वे, आइसलँड इत्यादी देश युरोपातील नॉर्डिक प्रदेशात येतात.

कोपनहेगनमध्ये मोदी भारतीय समुदायाशी संवाद साधणार आहेत

डेन्मार्क दौऱ्यात पंतप्रधान मोदी कोपनहेगनमधील भारतीय समुदायाशी संवाद साधतील. प्रदीर्घ काळानंतर पंतप्रधान परदेशी भूमीवर भारतीय वंशाच्या लोकांशी संवाद साधताना दिसणार आहेत. विशेष म्हणजे पंतप्रधानांच्या डेन्मार्क दौऱ्यापूर्वी भारतातील हिमाचल प्रदेश आणि उत्तराखंडमधून भरड तांदळाची निर्यात सुरू झाली आहे. युरोपातील देशांत भारताला आपल्या कृषी उत्पादनांसाठी मोठी बाजारपेठ दिसू लागली आहे. गेल्या वर्षी ऑक्टोबरमध्ये भारत दौऱ्यावर आलेल्या डेन्मार्कच्या पंतप्रधान मेटे फ्रेड्रिक्सन यांच्या भेटीदरम्यान, दोन्ही देशांमध्ये हवामान बदल, अपारंपरिक ऊर्जा तंत्रज्ञानापासून ते कृषीपर्यंतच्या अनेक क्षेत्रात सहकार्यावर चर्चा झाली.

पंतप्रधान मोदींचा फ्रान्स दौराही महत्त्वाचा आहे

युरोप दौऱ्याच्या भागात पंतप्रधान फ्रान्सलाही जाणार आहेत. राष्ट्राध्यक्ष इमॅन्युएल मॅक्रॉन यांच्या निवडणूक प्रचारादरम्यान पंतप्रधान मोदींची पॅरिसची छोटीशी भेटही महत्त्वाची मानली जात आहे. राष्ट्राध्यक्ष मॅक्रॉन यांनी भारत-फ्रान्स संबंध पुढे नेण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली आहे हे लक्षात ठेवा. पंतप्रधानांच्या या दौऱ्यात भारत आणि फ्रान्समध्ये नवीन गुंतवणूक आणि व्यापार करार होण्याची अपेक्षा आहे. EU प्रमुख उर्सुला व्हॅन डेर लीन यांची 24-25 एप्रिल रोजी भारत भेट आणि त्यापूर्वी 21-22 एप्रिल रोजी ब्रिटीश पंतप्रधानांची भारत भेट देखील सर्वोच्च संवादाचा दुवा वाढवण्यास मदत करेल.