Election 2023: राजकीय दृष्टिकोनातून सन 2023 हे वर्ष खूप महत्त्वाचे असणार आहे. पुढील वर्षी देशात एकूण 10 राज्यांच्या निवडणुका होणार आहेत. यात ईशान्येकडील तीन राज्यांचा समावेश आहे. या 10 पैकी 6 राज्यांमध्ये भाजप स्वबळावर किंवा आघाडी-युती करून सत्तेत आहे.
1. मध्य प्रदेश
मध्य प्रदेशमध्ये सध्या शिवराज सिंह चौहान यांच्या नेतृत्वाखाली भाजपचे सरकार आहे. 2018 च्या विधानसभा निवडणुकीत 230 पैकी 114 जागा जिंकणाऱ्या काँग्रेसने अपक्ष आणि बसपा आणि सपा यांच्या पाठिंब्याने सरकार स्थापन केले. मात्र, दीड वर्षानंतर मार्च 2020 मध्ये ज्योतिरादित्य शिंदे यांच्या समर्थकांसह एकूण 22 आमदारांनी भाजपमध्ये प्रवेश केल्यानंतर कमलनाथ सरकार पडले. भाजप पुन्हा सत्तेत आला आणि शिवराजसिंह चौहान पुन्हा मुख्यमंत्री झाले. यानंतर पोटनिवडणुकीत भाजपने 18 जागा जिंकून बहुमत मिळविले. राज्यात पुढील विधानसभा निवडणुका नोव्हेंबर-डिसेंबरमध्ये होणार आहेत.
2. राजस्थान
गेल्या तीन दशकांपासून राजस्थानमध्ये दर पाच वर्षांनी सत्ताबदल होत आहे. 2018 च्या निवडणुकीत प्रमुख विरोधी पक्ष काँग्रेस पाच वर्षांनंतर पुन्हा सत्तेत आली. अशोक गेहलोत मुख्यमंत्री झाले. मात्र, गेहलोत-पायटल वादामुळे सरकार स्थिर दिसले नाही. या वर्षाच्या अखेरीस राज्यात विधानसभा निवडणुका होणार आहेत.
3. त्रिपुरा
भाजपने 2018 च्या त्रिपुरा विधानसभा निवडणुका जिंकल्या. 25 वर्षांपासून येथे सत्ता असलेल्या डाव्यांची भाजपने हकालपट्टी केली होती. बिप्लब देब मुख्यमंत्री झाले. भाजप नेते हंगशा कुमार ऑगस्टमध्ये 6,000 आदिवासी समर्थकांसह टिपरा मोथामध्ये सामील झाले. आदिवासी अधिकार पक्ष भाजपविरोधी राजकीय आघाडी तयार करण्याचा प्रयत्न करत आहे. अनेक नेते पक्ष बदलत आहेत. भाजप रथयात्रा काढणार आहे.
4. मेघालय
2018 मध्ये, राज्यात नॅशनल पीपल्स पार्टी (NPP) आणि भाजपा युतीचे सरकार स्थापन झाले. काँग्रेस सर्वात मोठा पक्ष ठरला. मात्र, ते बहुमताच्या आकड्यापेक्षा कमी पडले. एनपीपी-भाजप स्वतंत्रपणे लढले आणि नंतर युती केली. एनपीपीचे कोनराड संगमा मुख्यमंत्री झाले. इथेही निवडणुकीपूर्वी राजकीय उलथापालथ सुरू आहे. एनपीपी आणि भाजपमध्ये मतभेद दिसून येत आहेत. नुकतेच दोन आमदारांनी एनपीपीचा राजीनामा देऊन भाजपमध्ये प्रवेश केला.
5. नागालँड
2018 च्या विधानसभा निवडणुकीपूर्वी सत्ताधारी नागा पीपल्स फ्रंट (NPF) मध्ये नागालँडचे दोन तुकडे झाले. पक्षाचे ज्येष्ठ नेते आणि राज्याचे मुख्यमंत्री नेफियु रिओ यांनी बंडखोर गटाची बाजू घेतली. बंडखोरांनी राष्ट्रवादी डेमोक्रॅटिक प्रोग्रेसिव्ह पार्टी (NDPP) स्थापन केली. निवडणुकीपूर्वी एनपीएफने भाजपसोबतची युती तोडली. भाजप आणि एनडीपीपीने एकत्र निवडणूक लढवली होती. एनडीपीपीने 18 तर भाजपने 12 जागा जिंकल्या. युती सत्तेवर आली आणि नेफियू रिओ मुख्यमंत्री झाले. नेफियू रिओ मुख्यमंत्री झाल्यानंतर, 27 जागा जिंकलेल्या NPF चे बहुतेक आमदार NDPP मध्ये सामील झाले. त्यामुळे एनडीपीपीच्या आमदारांची संख्या 42 झाली आहे. त्याचवेळी एनपीएफचे केवळ चार आमदार उरले होते. नंतर एनपीएफनेही सत्ताधारी आघाडीला पाठिंबा दिला. सध्या विधानसभेतील सर्व 60 आमदार सत्ताधारी पक्षात आहेत.
6. कर्नाटक
2018 च्या विधानसभा निवडणुकीत भाजपने 224 जागांच्या कर्नाटक विधानसभेत सर्वाधिक 104 जागा जिंकल्या. पण जेडीएस आणि काँग्रेसने आघाडी करून सरकार स्थापन केले. नंतर आमदारांच्या राजीनाम्यामुळे कुमारस्वामी सरकार कोसळले. आमदारांच्या पक्षांतरानंतर भाजपने बीएस येडियुरप्पा यांच्या नेतृत्वाखाली सरकार स्थापन केले. येडियुरप्पा यांनी 26 जुलै 2021 रोजी मुख्यमंत्रिपदाचा राजीनामा दिला. 28 जुलै 2021 रोजी बसवराज बोम्मई यांनी त्यांची जागा घेतली. राज्यात एप्रिल-मे महिन्यात निवडणुका होणार आहेत. भाजप येडियुरप्पा आणि बोम्मई यांच्यातील मतभेद मिटवण्यात गुंतले आहे. त्याचवेळी काँग्रेस कर्नाटक अध्यक्ष डीके शिवकुमार आणि माजी मुख्यमंत्री सिद्धरामय्या यांना एकत्र करण्यात गुंतली आहे.
7. छत्तीसगड
2018 मध्ये, छत्तीसगड काँग्रेसने राज्यातील 90 पैकी 68 जागा जिंकून 15 वर्षांनंतर राज्यात पुन्हा सत्ता मिळवली. त्याचवेळी रमण सिंह यांच्या नेतृत्वाखालील भाजपला केवळ 15 जागा मिळाल्या. भूपेश बघेल यांना राज्याचे मुख्यमंत्री करण्यात आले. 2018 पासून येथे झालेल्या पाच पोटनिवडणुकीत भाजपचा पराभव झाला आहे.
8. मिझोरम
मिझोरममध्ये मिझो नॅशनल फ्रंट (MNF) ने 2018 च्या विधानसभा निवडणुकीत 40 पैकी 26 जागा जिंकल्या. काँग्रेसला 5 जागा जिंकता आल्या. राज्यात भाजपने प्रथमच खाते उघडले. यावेळीही भाजप आणि MNF आतापासूनच मोठ्या विजयाचा दावा करत आहेत. तर पक्ष एकसंध ठेवण्यासाठी काँग्रेसची धडपड सुरू आहे.
9. तेलंगणा
2018 च्या विधानसभा निवडणुकीत, चंद्रशेखर राव यांच्या नेतृत्वाखालील भारत तेलंगणा राष्ट्र समिती (पूर्वी तेलंगणा राष्ट्र समिती) ने 119 पैकी 87 जागा जिंकून मोठा विजय मिळवला. काँग्रेसला 19, तेलगु देसम पार्टीला 2, भाजपला 1 जागा मिळाली. भाजप पक्ष विस्तारासाठी प्रयत्नशील असलेल्या नव्या राज्यांमध्ये तेलंगणाचाही समावेश आहे. राज्यातील अनेक बड्या नेत्यांनी काँग्रेस, टीडीपीसह इतर पक्षांतून भाजपमध्ये प्रवेश केला आहे. 2023 ची निवडणूक टीआरएस विरूद्ध काँग्रेस ऐवजी टीआरएस आणि भाजपमध्ये करण्याचा भाजपचा प्रयत्न आहे. जेपी नड्डा, गृहमंत्री अमित शहा यांच्यासह अनेक भाजप नेते येथे सतत निवडणूक दौरे करत आहेत.
10. जम्मू-काश्मीर
कलम-370 हटवल्यानंतर, राज्य विधानसभेसाठी मतदारसंघ पुनर्रचनेचे काम पूर्ण झाले आहे. निवडणूक आयोग या वर्षीच राज्यात निवडणुका घेऊ शकतो. भाजपने निवडणुकीची तयारी सुरू केल्याचे समजते.
दैनिक गोमंतकचे सदस्य व्हा
Read Goa news in Marathi and Goa local news on Tourism, Business, Politics, Entertainment, Sports and Goa latest news in Marathi on Dainik Gomantak. Get Goa news live updates on the Dainik Gomantak Mobile app for Android and IOS.