देशात मोठ्या प्रमाणात बँक खाती, सार्वजनिक भविष्य निर्वाह खाती आणि विविध पोस्ट ऑफिस योजनांची खाती निष्क्रिय झाली आहेत. ठराविक कालावधीनंतर, या खात्यांमध्ये असलेली रक्कम दावा न केलेली रक्कम म्हणून घोषित केली जाते. ही अशी रक्कम आहे ज्यावर कोणीही दीर्घकाळ दावा करण्यास येत नाही. वेगवेगळ्या योजनांच्या खात्यांमध्ये जमा केलेले पैसे बर्याच काळासाठी हक्क न ठेवण्यासाठी वेगवेगळ्या फंडांमध्ये हस्तांतरित केले जातात.
(Where fund accumulates in PPF, EPF or Post Office, which is not claimed by anyone)
खाते निष्क्रिय होण्याची अनेक कारणे असू शकतात, जसे की खातेदाराचा मृत्यू, कुटुंबातील सदस्यांना मृत व्यक्तीच्या खात्याबद्दल माहिती नसणे, चुकीचा पत्ता किंवा नॉमिनी खात्यात नोंदणीकृत नसणे. याशिवाय, काही वेळा खातेदार त्याच्या खात्याबद्दल विसरतो. अशाप्रकारे लोकांचे कोट्यवधी रुपये कोणत्याही दाव्याशिवाय विविध संस्थांमध्ये पडून आहेत. विशिष्ट कालावधीसाठी दावा केलेला पैसा विशिष्ट निधीमध्ये जमा केला जातो.
ज्येष्ठ नागरिक कल्याण निधी
PPF, पोस्ट ऑफिस बचत खाती, EPF, RD आणि विमा खात्यांमधून दावा न केलेले पैसे SCWF फंडात जमा केले जातात. हा निधी 2015 मध्ये स्थापन करण्यात आला होता. या फंडात पैसे हस्तांतरित करण्यापूर्वी, PPF, EPF, RD चालवणाऱ्या संस्था ग्राहकांशी संपर्क साधतात आणि त्यांना पैसे घेण्यास सांगतात. खाते मॅच्युरिटी झाल्यानंतर ७ वर्षांच्या आत पैसे काढले नाहीत तर ते ज्येष्ठ नागरिक निधीकडे पाठवले जातात. फंडात पैसे हस्तांतरित केल्यापासून 25 वर्षांच्या आत ठेवीदार आपले पैसे काढू शकतो. PPF, पोस्ट ऑफिस बचत खाते किंवा EPF च्या दावा न केलेल्या खात्यांमधून पैसे काढण्यासाठी, एखाद्याला फक्त ज्येष्ठ नागरिक निधीशी संपर्क साधावा लागेल. खातेदार किंवा नॉमिनी काही कागदपत्रे करून त्यांचे पैसे काढू शकतात.
गुंतवणूकदार शिक्षण आणि संरक्षण निधी
म्युच्युअल फंड आणि स्टॉकशी संबंधित दावा न केलेले पैसे या फंडात जमा केले जातात. जर ठेवीदाराने म्युच्युअल फंडाचे पैसे आणि लाभांश 7 वर्षांसाठी घेतला नाही, तर तो आयईपीएफ फंडाकडे (गुंतवणूकदार शिक्षण आणि संरक्षण निधी) पाठवला जातो. ठेवीदार त्यांच्या हक्क नसलेल्या ठेवींची माहिती मिळवण्यासाठी आणि त्या कशा मिळवायच्या हे जाणून घेण्यासाठी iepf.gov.in या वेबसाइटला भेट देऊ शकतात.
ठेवीदार शिक्षण आणि जागरूकता निधी
जर एखाद्या ग्राहकाने त्याचे बचत खाते, चालू खाते, मुदत ठेव आणि आवर्ती ठेव खात्यात 10 वर्षे कोणतेही व्यवहार केले नाहीत, तर त्या खात्यात जमा केलेली रक्कम हक्क नसलेली ठरते. ही दावा न केलेली रक्कम रिझर्व्ह बँकेच्या ठेवीदार शिक्षण आणि जागरूकता निधी (DEAF) मध्ये हस्तांतरित केली जाते. सुप्त बँक खात्याच्या दस्तऐवजात नामनिर्देशित व्यक्तीचे नाव नमूद केले असल्यास, नॉमिनी दावा न केलेल्या रकमेवर सहजपणे दावा करू शकतो. नॉमिनीला खातेधारकाचे मृत्यू प्रमाणपत्र सादर करावे लागेल. यासोबतच त्याला त्याची केवायसी कागदपत्रेही द्यावी लागतील.
दैनिक गोमंतकचे सदस्य व्हा
Read Goa news in Marathi and Goa local news on Tourism, Business, Politics, Entertainment, Sports and Goa latest news in Marathi on Dainik Gomantak. Get Goa news live updates on the Dainik Gomantak Mobile app for Android and IOS.
